Эссе
Абай өлеңдеріндегі тәрізді қара сөздерінде де ұрлық, парақорлық, пәлеқорлық, мансапқорлық, тағы басқалар елдің ел болуына зор бөгет екендігін айта келіп, «Қырық бірінші сөзінде» ұлы ақын екі нәрсені ұсынады: біріншісі – «Бек зор үкімет», екіншісі – қаржы. Үкіметтің күшімен қазақтың ұл, қыздарын еріксіз түрде мектепке беріп, оларды ғылымның әр саласынан мамандандырып, ой-санасын жаңаша тәрбиелеп, бұрынғылардан мүлде өзге психология, өзгеше наным-сенімдегі адамдар етіп тәрбиелесе, сонда ғана елдің түзелетінін айтқан.
Күрделі сан есім: он екі; төрт жүз; қырық жеті; сексен үш; алпыс алты; тоғыз жүз елу төрт; он бес; жиырма төрт; тоқсан сегіз; алты жүз мың.
1.Менде екі досым бар.
2.Апам маған алты жүз мың тенге берді.
3.Айша дүкенде үш балмұздақ сатып алды.
4. Қыста мен он беске толамын.
5. Сағат бес болды.
6. Бұл есепте менде алпыс алты шықты.
7. Менің досымның анасында төрт жылқы бар.
8. Осы ауданда жиырма төрт үй салынған.
9.Айдана кеше маған өзінің бір суретін көрсетті.
10. Шымкент қаласында тоғыз жүз елу төрт адам өмір сүреді.