Қолданбалы өнер - сән өнерінің бір саласы, тұрмыска кажетті көркем, жиһаздық заттарды жасайтын шығармашылық түрі. Негізінен, түрлі үй жиһаздарын (жиһаз, зергерлік ою-өрнекпен әшекейленген заттар, тіршілікке қажетті сәндік құрал-жабдықтар, сувенирлер, құмыра, сый кеселер, т.б.) жасайды. Сән және қолданбалы өнерінің материалдары - металл, керамика, ағаш, қыш, шыны, асыл тастар, сүйек, былғары, т.б. Негізгі техникалық әдістері көркем оймыш, шекіме, көркем жазба, кесте, құйма, т.б. Ол сүйек, ағаш, тері өңдеу, бедерлеу, зергерлік, инкрустация, фарфор, фаянс, кілем тоқу, көркем мата жасау секілді салаларға бөлінеді. Сән және қолданбалы өнер келелі өндірістік, технологиялық міндеттерді атқарғанымен, өз дәуіріндегі өнер мен мүліктік мөдениеттің даму дөрежесіне тәуелді болып, дәстүрлі, жергілікті этникалық ұлттық ерекшеліктің негізінде дамиды.
5Отандық өнім-өз елімізде шығарылатын өнімдер,сұранысқа ие өнімдер.Отандық өнімге:ет-сүт өнімдері,дақылдар,мақта өнімдері,бренд қазақы нақыштағы киімдер,қолөнер бүйымдары т.б. өнімдер жатады.Отандық өнімнің көбісі шетелге экспортталады.Қазақстанда жасалған деген белгісі бар заттарды көргенде кеудеңе қуаныш ұялайды.Пайдасы елімізді шетелге таныстырады.Экспортталатын өнімнің пайдасы еліміздің дамуына жұмсалады.Отандық өнімді шығаруда қаншама адам жұмысқа тартылады.Жұмыссыздық азаяды.Зияны отандық өнімдердің,бренд киімдерді бағасының қымбаттылығы.Тұтынушылардың көбісі туристер екені мәлім.Сонымен қатар кейбір шикізатты өңдейтін фабрикалардың болмауы шетелге шикізаттың арзанға кетуіне себеп болуда.
6.Қарағанды"романы авторы Ғ.Мустафин.
Ғабиден Мустафин 29.11.1902жылы дүниеге келген.Қазақстанның халық жазушысы,қоғам қайраткері.Шығармаларының негізгі тақырыбы-өндіріс өмірі мен ауыл тіршілігі.Қарағанды,Дауылдан кейін,Көз көрген,Өмір мен Өлім,Шығанақ т.б. шығармалары бар.Қарағанды романы 1952жылы жазылған.Ел экономикасын көтерген өндіріс ошағы және сол өңірдің жұмыскерлері мен зиялылары туралы жазылған күрделі роман.Ғ.Мустафин шығармалары шет тілдеріне аударылып өз бағасын алды.
Естіген нәрсені ұмытпауға төрт себеп бар: әуелі - көкірегі байлаулы берік болмақ керек; екінші — сол нәрсені естігенде немесе көргенде ынтамен ұғу керек; үшінші — сол нәрсені ішінен бірнеше уақыт қайтарып ойланып,ойға сақтау керек;төртінші жаман заттардан аулақ болу керек.Ой кеселдері : уайымсыл,салғырттық, ойыншы-күлкішілдік, я бір қайғыға салыну, я бір нәрсеге құмарлық пайда болу . Бұл төрт нәрсе - күллі ақыл мен ғылымды тоздыратұғын нәрселер.болама