7 - тапсырма . Батаны оқы . Жаттап ал . Сөйлемге синтаксистік талдау жаса. Ал батамды берейін : Арта берсін мерейің ! Басыңа бұлт қонбасын , Өмір гүлің солмасын ! Төбеңе күн ұялап, Тірлігіңді оңдасын ! Қиындыққа қайыспа , Арың болсын жолдасың ! Судай тасып дәулетің , Еш жамандық болмасын
Біздің негізгі сөйлеміміз "Арта берсін мерейің!" болатын. Бұл сөйлемде қараңыз, бастапқы өткен 6 сөз "жаңа абзас" қылып өтілген. Осы "жаңа абзас" тәуелді сөйлемге "мерейің" деп аталады.
"Арта берсін мерейің!" сөзінің екеуінші өкілді сөзі "берсін". Ол "беру" деген екеуінші өкілді көздетеді және әрі "кеудеуді, біргелікті реттеуге байланысты" деген мағынаны береді. Осы сөйлемде "берсін" сөзі атауынан "беру" деген аймақтан келгендігіне байланысты.
"Арта берсін мерейің!" сөзінің үшінші екінші өкілді сөзі "мерейің". Ол "мерей" деген аймақты көздетеді және әрі "кездейтін, даму қазіргі уақытта" деген мағынаны береді. "Мерейің" кіші оң сымболдай сөз.
Сондықтан, "Арта берсін мерейің!" сөйлемінің тұрғындары: абзас туралы активті сөйлемді зерттеу, "беру" сөзінің атқару түрін байланысты немесе өздік өкілдерін көздету, "мерей" сөзінің аймақты көздету немесе өздік өкілдерін көздету болады.
Осылайша біз осы сөйлемнің синтаксистік талдауын жасадыңыз. Сізге талабымызды анықтауды сүйтіп бердік және талдауын пайдалана отырмыз, осы сөйлемді түзету және баспа жазба тудыруда моменттіктерді қарау. Бұл шындықты сөйлем туралы жақсылама жазып, оқушының түсіндіруіне көмек көрсетеді.