1-тапсырма. Мәтінді оқыңыз. Мәтінге тақырып қойыңыз. Мәтінің мазмұны
бойынша жоспар құрыңыз.
Прочитайте текст. Озаглавьте текст. Составьте план по содержанию
текста)
Газет – тұрмыстың айнасы. Газетте елдің тұрмысын айнадағыдай
көрсетіп тұратын тілшілер. Тілшінің жазған сөзі басынан аяғына дейін рас
болуы керек.
Тілшінің міндеті зор. Оның жазатын нәрселері халықтың жайы мен
жағдайы, ағарту жұмыстары, тұрмысы, т.б.
Тілшілер сонымен бірге ел тұрмысынан алған түрлі әңгімелерді,
үлкен мақалаларды, өлеңдерді, ескі сөздерді, мақал-тақпақтарды да жазуы
керек.
Тілші әдемі жазуға тырысуы тиіс. Сөздері ашық, анық және кестелі
болуы қажет. Айтамын деген сөзін қысқа ұғындыра білуі керек.
Тілші еңбекші халықтың ақылшысы. Ол өз газетін насихаттап
жүруі, мұны өзінің адамшылық борышының бірі деп санауы қажет.
Құндыз-түбір сөз;ақыл-түбірі (зат есім),+ды - есімнен сөз тудырушы жұрнақ;жануар-түбір сөз (зат есім).
Олар - көптік жалғауында тұрған жіктеу есімдігі;су-түбірі (зат есім),+ды - табыс септігінің жалғауы;бөге - түбірі (етістік),+п - көсемше жұрнағы;тоған-түбірі (зат есім),+дар - көптік жалғауы;жаса - түбірі (етістік),+п - көсемше жұрнағы;өз(і) - түбірі (өздік есімдігі),+дер - көптік жалғауы,не - барыс септігі жалғауы;жылы - түбірі (сын есім);үй - түбір сөз (зат есім);сал - түбірі (етістік),+а - көсемше жұрнағы,+ды - жіктік жалғауының үшінші жағы.
Үй - түбірі (зат есім),+нің - ілік септігі жалғауы;төбе - түбірі (зат есім),+сі - тәуелдік жалғауының үшінші жағы;су - түбірі (зат есім),+дан - шығыс септігі жалғауы;шығ(қ) - түбірі (етістік),+ып - көсемше жұрнағы;үст - түбірі (көмекші есім),+ің - тәуелдік жалғауының екінші жағы,+гі - есімдерден сын есім жасайтын жұрнақ;жағ(қ) - түбірі (зат есім),+ы - тәуелдік жалғауының үшінші жағы;су - түбірі (зат есім),+да - жатыс септігі жалғауы;тұр - түбірі (етістік),+а - көсемше жұрнағы,+ды - жіктік жалғауының үшінші жағы.
Адам - түбірі (зат есім),+дар - көптік жалғауы;сияқты - шылау;бір - түбірі (сан есім),+лес - есімдерден етістік жасайтын жұрнақ,+е - көсемше жұрнағы;еңбек - түбір сөз (зат есім);+е - түбірі (көмекші етістік),+т - өзгелік етіс жұрнағы,+е - көсемше,+ді - жіктік жалғауының үшінші жағы.
Кейде - түбір сөз (үстеу);өзара - (сын есім);үн - түбірі (зат есім),+де - есімдерден етістік тудыратын жұрнақ,+с - ортақ етіс жұрнағы,+е - көсемше жұрнағы,+ді - жіктік жалғауының үшінші жағы.
Қыс - түбірі (зат есім),+қа - барыс септігі жалғауы;қорек - түбір сөз (зат есім);жина - түбірі (етістік),+й - көсемше жұрнағы,+ды - жіктік жалғауының үшінші жағы.