33 минуты назад Мақал - мәтелдерМақал - мәтелдер - әр халықтың өз даму тарихында басынан кешкен алуан түрлі оқиғалары, өзі аңғарған табиғат құбылыстары, қоғам мүшелерінің өзара қарым-қатысы, мінез-құлқы, психологиясы жөніндегі жасаған қорытынды, тұжырымдарының түйіні, өмір тәжірибесінен жинақталған философиялық ойлардың ұтқыр да ұтымды, жатық та көркем көрінісі, фразеологиялық оралымдардың еңделіп, сырланып, әбден қалыпқа түскен тұрақты түрлері. Ол бір ғана емес ертеден бері қалыптасқан ой дәлдігімен, мазмұнының тереңдігімен ерекшеленетін ауыз әдебиетінің бір түрі.Ол айналадағы сыры мол дүние туралы білімнің сұрыпталған жиынтығы, халықтың өзінше шағын ауызша энциклопедиясы ғана емес, ұстаздық, тәлімгерлік роль де атқарады, адам бойындағы барлық жақсылықты асқақтатып, жамандықты жерлеп,бала тәрбиесінде ерекше орын алатын халық даналығы.Мұндағы ақыл-кеңестер қысқа да нұсқа, әрі тұжырымды болды.. Халық даналығы ата-анаға ұрпақ тәрбиесі жөнінде өзінен бұрынғылардың моральдық-психологиялық, медециналық-гигиеналық, өнер-сайыскерлік ой-пікірлерін де шоғырландырып, бүкіл халықтың тәлімдік тәжірибесін мирасқа қалдырып отырды. Көшпеліліердің сонау ерте дәуірінен-ақ бұларды көп біліп әрі оны ақылмен байыптай алатын адамды ерекше қастерлеуі тегін емес. Ондай адам ата-баба даналығының көзіндей саналатын. Мақал-мәтелдер белгілі бір шешіммен істің дұрыстығын анықтайтын логикалық қызметтің эталоны тәрізді адамның ой-әрекеттерінде маңызды роль атқарып отырады.
1.Демеулік шылаулар демеуліктер деп аталады.Олар өзі тұрған сөзге тежеу,күшейту,шектеу мағына үстейді.Мысалы -мыс,-міс,-ақ,-ай,-ді,-ті 2.Тұйық етістік -етістіктің ерекше түрі.Қимылдың,іс-әрекеттің атын білдіреді.Оған -у жұрнағы жалғанады. 3.Біріккен сөздер дегеніміз екі сөздің бірігуінен жасалады.Мысалы:таң+ертең,бұл+күн=бүгін 4.Қос сөздер екі сөздің қосарлануы арқылы жасалады.Мысалы:ата-ана,оңды-солды,ауыл-аймақ 5.Заттың санын,мөлшерін,ретін білдіріп,қанша?неше?нешеу?Нешінші тәрізді сұрақтарға жауап берген сөз табын сан есім деп атайды. 6.Денсаулық-зор байлық,Тазалық-денсаулық кепілі т.б 7.20 билет.Етістіктің 3 шағы болады.Осы шақ,өткен шақ,келер шақ.Осы шақ не істеп жатырмын?Өткен шақ не істедім?Келер шақ не істеймін? 8.Өздік етіс дегеніміз қимыл іс-әрекеттің орындаушысына іс иесіне тікелей айтылғанын білдіретін -ын,-ін,-н жұрнағы жалғану арқылы жасалады. 9.
