ұлы жібек жолы – қытай жерінен басталып, қиыр шығыс пен еуропа елдеріне беттеген керуен жолы. бұл жолдың басым бөлігі орта азия мен қазақстан жерінің үстімен өтті.
жібек жолы б.з.д iii ғасырда сауда магистралі ретінде пайда болып, xvi ғасырға дейін қызмет етті. жібек жолының бойында орналасқан көне қалалар бірталай соғыс, өрт, аштық, апат-ойрандардың куәсі болды.
ұлы жібек жолы арқылы тек сауда жүйесі қана қоймай, шығыс пен батыс өркениеті тоғысып, мәдениет және дипломатиялық қарым-қатынас орнады.
vi-vii ғасырларда қытайдан бастау алған керуен жетісу мен оңтүстік қазақстан даласын кесіп өтетін. отырар, тараз, сайрам (испиджаб), түркістан (яссы), суяб, ғұн т.с.с көне қалалар тек сауда ғана емес, мәдениет және ғылым орталықтары болды.
ертеде тараз қаласындағы сауда базарын көргендер «тараз базары – әлем айнасы» дейтін. себебі, бұл жақта кез келген дүниені айырбастауға, сату мен сатып алуға болатын. мыстан жасалған тұрмыстық бұйымдар мен қару-жарақтар, киім-кешек пен ер-тұрмандар саудаға түсетін
Берілген сұрақтарға жауап.
Қазақтың отбасы дәстүрінде тыйым сөздер ненің құралы болып саналады?
Қазақ халқының тәрбие құралдарының бірі - тыйым сөздер. Тыйым сөздер балаларды тәртіпке салудың басты құралы болып табылады.
Тыйым сөздер арқылы балаларды неге үйреткен?
Бұл сөздер есі кірген балаларды жаман әдет, жат пиғыл, орынсыз қылық, теріс мінездерден сақтандырып отырған. Тізені құшақтау - жалғыз қалудың, қолды төбеге қою - ел-жұрттан безінудің, үлкеннің жолын кесу - әдепсіздіктің, асты төгу - ысыраптың белгісі деп танылған және ондай ерсі істерге қатаң тыйым салынған.
Табалдырық қазақ халқында қандай ұғым болып саналады?
Табалдырық – қазақта қасиетті ұғым.
Табалдырық - ненің шекарасы?
Ол үйдің сырты мен ішінің шекарасы, босағаның мықты болуының кепілі ғана емес, құт пен кедейліктің де шекарасы. Табалдырық – бақ пен сордың қарауылы екен.
Табалдырыққа қатысты қандай тыйым сөздер айтылған?
• «Табалдырықты баспа, бақыт қашады».
• «Табалдырықта тұрма, үйге келетін жақсылықты қайтарма».
• «Табалдырықта тұрып, кедейлікті шақырма, жаман ырым бастама».
Табалдырық - ненің белгісі?
Табалдырық – құттың белгісі. Табалдырығыңнан құтсыз адам аттаса – жұтайсың, құтты адам аттаса – құтаясың.
Жас келін келгенде, қандай ырым жасалады?
Жас келін түскенде босағада отқа май құйғызып барып, табалдырық аттатқан. Келін табалдырықтан аттағанда шашу шашып, құт шақырып, оң аяғымен кіргізген.
бала Бауыржан өте сабырлы ақкөңіл жігіт