Жазғытұрымғы жел жардай атанды жығар. жаздың бір күні, қыстың мың күні. нөсер алдында найзағай ойнайды. жаңбыр бір жауса, терек екі жуады. күркіреген бұлттың жаңбыры аз. таулы жер бұлақсыз болмас, сулы жер құрақсыз болмас. туған ай, тураған етпен тең. қаз келсе, жаз келер, қарға келсе, қатқақ келер. су аққан жерінен айнымас. сәуір болмай, тәуір болмас. үркерлі айдың бәрі қыс. қыстың көзі қырау. шағала келмей жаз болмас. шаңқан келмей, боз болмас. жел түбі азық, жекен түбі қазық. сәуір болса, күн күркірер, күн күркіресе, көп дүркірер. мәуесі бардың әуесі бар. қараша қауыс, кәрі-құртанды тауыс. әрнәрсе уақытымен қызықты. тауына қарай тоғайы, шошқасына қарай торайы. cу басынан буылады. тау кезеңсіз болмас, өлке өзенсіз болмас. көлдің көркі құрақ, таудың көркі бұлақ. жаз сайға қонба, қыс қырға қонба. сүмбіле туса су суыр. от арық, су семіз. жаңа айдан жақсылық. тоқты тоймас, шөміш кеппес. алпыс күн тасыған су, алты күнде қайтар. таң атпайын десе, күн қоймайды. kz » қазақша мақал - мәтелдер жинағы zharar 6 787 13.04.2015 қазақша мақал - мәтел: жаз жазғытұрым жел жардай атанды жығар. қыстағы суық – жаздағы ыстық қазақша өлең: бұқар жырау (ақсаңнан биік тау болмас) ақсаңнан биік тау болмас, бауырынан қашқан күзен көрінбес, ақшам батпай түн шықпас, ажал жетпей жан шықпас. етекті кессең қазақша мақал - мәтел: 22 наурыз - наурыз мейрамы ақ мол болсын, қайда барсаң жол болсын! наурыз көже қалғанша, жаман қарын қазақша мақал - мәтел: табиғат көріністері табиғат - тал бесік. жер - ана, ел - . қара жерге халық ие. жер - ел ырысы. жер - таусылмайтын қ қазақша мақал - мәтел: табиғат, табиғат құбылыстары ң табиғатсыз күні жоқ, табиғаттың оны айтар тілі жоқ. табиғат жер байлығы, батырлар ел байлығы. нөсер алдында найзағай ойнайды. күн күркіресе, көп дүркі қазақша мақал - мәтел: тау асқар тау алыстан көрінеді. асқар таудай алып бол, әппақ күндей жарық бол. асқар таудың айбыны қарыменен (орынбай ақын). бұлбұлға бау жақсы, кекілікке тау жақ лучшие никто ещё не оставил комментариев, станьте первым. жаңалықтар өлеңдер тасмағамбетов мәскеуде су жаңа үш қабатты ғимаратқа көшіп келді (фото) мұғалімдердің жалақысы қаншаға артады - білім министрлігінің жауабы 2018 жылдан бастап жәрдемақы кімге беріледі және қаншаға өседі? белгілі журналисті қорқытқан төреғалидың тағы бір былығы ашылды (фото, видео) медальдарынан айырылған илья ильин әйелімен ажырасып кетті прихожане мечети в вко заявили, что имам занял у них миллионы и сбежал (фото) бқо-да жұмыссыз жүрген азамат қалай өз зауытын ашып алғанын айтып берді (фото) кеңестер анекдоттар илон маск болашаққа қалай дайындалу керектігі жайлы үш кеңес берді тойға кеңес: тойхана, құдалық, көрпе-төсек, ұзату той ағылшын тілін қалай үйренуге болады? емізгенде жалаң бас отырмаңыз, себебі… болашақ жарды қалай таңдау керек? ер азамат жұбайынан не күтеді? жыныстық қатынаспен қанша рет айналысу керек
Әр заман, тарихи әр кезең әлеуметтік құбылыстар өзінің дарынды өкілдерін жарыққа шығарып отыратыны мәлім.Олар елдің мұң – мұқтажын көре біліп, халқының сол мұқтажына перзеттік махаббаттын арнаған, туған халқының игілігі үшін бар күш жігерін жұмсаған ардақты азамат ретінде халық тарихынан орын алып отырған. Мұндай азаматтардың игілікті дәстүрлері ұрпақтан- ұрпаққа жалғасып, елдің тарихи, мәдени өміріне елеулі ықпал етіп келген. Қазақ халқының тарихында аса көрнекті орын алған сондай тұлғалардың бірі- Ыбырай Алтынсарин.Ол жаңашыл, дарынды ағартушы ғана емес,халқымыздың теңіздей толқып тасыған інжу – маржан жырларын жақсы біліп, еңбегіне арқау еткен. Сүйтіп, өзі өмір сүрген дәуірдің мұрат- мүдделеріннің кәдесіне, ұрпақ тәрбиесіне жарата білген тұлға. Ал оның заманы тарихтың бір аумалы – төкпелі кезеңі болған еді. Өйткені ақтабан шұбырынды, алқакөл сұламадан кейін- ақ енді қазақ жеріне Ресей патшалығының сұғы қадалып, жаулауы басталған-ды.Қазақ халқы небір зорлық- зомбылық, зобалаңды басынан өткізіп жатты. Намысқа шапқан қазақ батырлары бастаған азаттық жолындағы күрестер біріне- бірі жалғасқан еді. Исатай- Махамбет, Кенесары- Наурызбай, Сырым батыр, Едіге, Есет пен Бекет, Жанғожа, Сұраншы- Саурық тәрізді батырлардың есімі қазақ тарихында алтын әріппен жазулы... Ауыр заманда білім алып,ат жалын тартып мінгесін- ақ Ыбырай Алтынсарин білім ұранын көтерді.Елді қорлықтан құтқаратын, игілікке бастайтын тек білім деп есептеді.Бұл ретте ол жалғыз болған жоқ. Байтақ Қазақстанның әр өңірінен ұлт басына төнген қауіпті терең сезініп, ұлттық құлдыраудан құтылудың жолдарын көрсеткендер болды. Солардың ішінде ұлы Абайдың орны ерекше. Абай мен Ыбырайдың ақындық,ағартушылық енбектері бірін –бірі толықтырып, үндесіп жатты.Олардың бұл үндестігін терең зерттеп дәлелдеген ғұлама жазушы Мұқтар Әуезов болды. Ыбырай Алтынсарин өзі ашқан мектептерде ана тілінің таза оқытылуына көңіл бөліп, тілашар ретінде халықтың ауыз әдебиетін пайдаланып, өзі де ұрпақ тәрбиесіне арналған әдеби шығармалар жазды.Сол әдеби шығармалары арқылы тіршіліктің өзекті мәселерін көтеруге бет бұрды. Ол қазақтың жазба әдебиетінің, әдеби тілінің негізін қалаушылрдың бірі болды.Әдебиетке тың тақырыптар әкеліп, озық ойлар негізді. Шиеленіскен тартыстар,соны бейнелер, бұрын болмаған жанрлар арқылы әдебиетті мазмұн жағынан ғана емес, түр жағынан да дамытты. Оның мазмұнды да мағыналы әсем лирикалық өлеңдері, қысқа да әсерлі әңгімелері қазақ әдебиетінің тарихында өшпес орын алады. Ыбырайдың әдеби еңбектерінің жинағы "Қазақ христоматиясы" (1879) ағартушылық мақсатта жазған әйгілі екі өлеңмен ашылыды.Ақын бұл өлеңдерді өз кезінде "Сөз басы" деген атпен алған.Қазір бұл өлеңдер "Кел, балалар,оқылық", "Өнер-білім бар жұрттар" деген атаулармен мәлім. Ол халық ағарту ісіне арнаған әдеби туындыларын да оқу- білімді насихаттаудың ұтымды әдісінің қажеттігін көрсетті.Оқу білімнен кенже тұрған халық үшін ғылым мен техниканың жетістіктерін насихаттай алатын қысқа көлемдегі поэтикалық шығармалардың айрықша ұтымды екенін,әсерін терең сезінді, сенді.Қазақ жастарын білім алуға,мәдениеттің жаңа дәстүрлерінигеруге,бойға сіңіруге шақырды. "Кел, балалар,оқылық"өлеңінде ақын қазақ ауыз әдебиетінің дәстүрлерін шебер пайдаланып,білім мен надандықты, жақсылық пен жамандықты қатар алып, салыстырып отырды. 1) Істің болар қайыры Бастасаңыз алдалап. Оқымаған жүреді Қараңғыны қармалап. 2) Надандықтың белгісі- Еш ақылға жарымас... Жөн білмеген адамға Қыдыр ата дарымас... Бұл "өлеңнің айрықша құндылық қасиеттерінің бірі- оның халық дәстүрі,халықтың ұғым өлшемі негізінде жазылғандығында",- деп атап көрсетеді.ғалым Ә:дербісалин "Ы.Алтынсариннің әдеби мұралары" деген еңбегінде. Мысалы мал байлығын салыстыру,білмсіз,еңбексіз байлықтың баянсыздығы т.б. Ал "өнер- білім бар жұрттар" өлеңінде сол тұстағы ғылым мен техниканың ең басты жаңалықтары толық қамтылып, өнер мен білімгеқолы жеткен халықтың экономикалық жағынан озықтығын әр салада көрсетеді.("Сарай салғызды", "Айшылық алыс жер", "Көзіңді ашып жұмғанша", "Құстай ұшу", "Балықтай жүзу", " Өнер- жігіт көркі", "Сіздерге бердім батамды" т.б.
