НАПИШИ КОРОТКО 5 ПРЕДЛОЖЕНИИ, ЧТО ТЫ ПОНЯЛ О ПРОЧИТАННОМ Қозы Қарабайдың ауылына келіп, малын бағады. Өзінің кім екенін Баян
сұлуға сездіру үшін бір күні Қодар жоқта киіз үйдің есігінің алдында отырып,
адемі күй тартып, ән салады. Екеуінің жас күнінен атастырылған тарихын
баяндайды.
Екеуі құшақтасып, Баян өксігін басады, үй-іші: «Күйеу нелді!» den
қуанады. Олараа мовыз қанат ақ отау тігіп береді. Бұл Қодараа
ұнамайды, ол барлық елді өзіне бағындырып, Қозы Көрпешпен соғыспақшы
болады. Қозы Көрпеш онымен алысады. «Елдің шырқын бұзбайын», den
тез аттанып, Шоқтерекке қайтып барып жатады. Осы арада Қодардың
қолынан өледі.
Қозыке нашарланып құлап қалды,
Ақырет жастығына кетті жүріп,
Қозыкені құшақтап Баян ширақ,
Жыламай, Иман салып отырды ол,
Келгенше ел шақырып бәрін жинап,
Осылай Баян пақыр еңірер зар.
Ас-су ішпей, жеті күн жатып алды,
Еш нәрсеге бермейді мойыны жар.
Баян бір бекінеді ойға келіп,
Зиратын жасатпаққа көзбен көріп,
Баянның айтқанындай бейт болды,
Өзіне әбден көрсетіп, көңілі толды.
«Қозы Көрпеш-Баян» деп ат жаздырды,
Кейінгілер көрмекке хат жаздырды.
Күн батып, зауал кезі болып жетті.
Бұйда пышақ қойнына тығып алып,
Бейітіне Қозы Көрпеш келді епті.
«Екі жақта қайран ел, аман бол!», — деп,
Құшақтап ғашығының мойынынан,
Пышақтап өз жүрегін тiлin cекті («Бабалар сөзі» сериясынан алынды)
Ескерту: мәтіндегі курсивпен берілген жерлер алкей Марғұланның «Екі мың
жыл жүректі тербеткен жыр» атты еңбегінен алынды).
Дерді жіктеу үшін осы сілтеу есімдіктерінің әрін әр сөзге жазамыз.
Ол - "о", "л"
Сол - "с", "о", "л"
Анау - "а", "н", "а", "у"
Мынау - "м", "ы", "н", "а", "у"
Сонау - "с", "о", "н", "а", "у"
Әне - "ә", "н", "е"
Міне - "м", "і", "н", "е"
Сондай-ақ, осы сілтеу есімдіктерінің әрін бұларға жазамыз және дерді жіктеуді орындаймыз:
Ол = о + л = ол
Сол = с + о + л = сол
Анау = а + н + а + у = анау
Мынау = м + ы + н + а + у = мынау
Сонау = с + о + н + а + у = сонау
Әне = ә + н + е = әне
Міне = м + і + н + е = міне
Таким образом, сілтеу есімдіктері "ол", "сол", "анау", "мынау", "сонау", "әне" ғана жазылуы керек. Осы сөзлер дерді жіктеу мақсатын орындайды.