Тұмар (Томирис) (грек. Τόμυρίς, көне парс. Tahm-Rayiš, көне иран.: Tahmirih — "Батыл") (ж.ж.с.д. 570-520) — күнгей түркі сақ халықтарының байырғы заманда ел билеген атақты әйел патшаларының бірі, массагет халқының байырғы заманда ел билеген атақты ханшайымы. Себебі грек жазбаларында оның елін "массагет" деп атайды. Тұмар ханша есімінің тарихқа еніп әлемге танылуы - Ахемен әулетінен шыққан, "төрт құбыланың тұтас билеушісі" атанған парсының әйгілі патшасы Кирдің (ж.ж.с.д. 558-530.) Орта Азияға басқыншылық жорықпен келген "жеңілуді білмейді" деп дәріптелген әскерін ашық шайқаста тас-талқанын шығарып жеңуімен тікелей байланысты.
Менің арманым
Армансыз адам болмайды. Менің де өз арманым бар. Менің арманым ата- анамның дені сау, бақытты болғаны. Олар аман болса, менің көп армандарым орындалады деп сенемін. Ата-анам,сіңлілерім,туыстарым барлығымыз бір отбасы болып мерекелерде үлкен дастархан басында бас қоссақ, мен қатты қуанамын.
Менің кішкентай сіңлім дүниеге келгенде үйдегілердің барлығы қатты қуанды. Мен де қуанышты болдым. Біздің отбасында төртінші қыз бала дүниеге келгендіктен, апам оның есімін Ұлжан деп атады. Себебі, бұл есімнің мағынасы қыз артынан ұл ерсін дегені. Ұлы Абай атамыздың анасының аты Ұлжан болған екен. Анасы өте ақылды ана болыпты. Сол сияқты менің де сіңлілерім ақылды болып өссе екен деймін. Мен үйдің үлкенімін. Сабақтан қолым босағанда сіңлілерімді ойнатамын, оларға қарап жүремін. Ата-анамыз біздерді қатты жақсы көреді. Әрине, ата-анамыз үшін біздер - олардың көз қуанышымыз, бірақ, әр отбасында ұл баланың орны қашанда бөлек болатынын мен жақсы білемін. Сондықтан да, менің ең үлкен арманым - үйге тағы да кішкентай нәресте келсе, ендігі нәресте ұл бала болса екен деп армандаймын. Анам ұл баланы дүниеге әкелсе, менің ең үлкен арманымның бірі орындалар еді. Мен оның атын өзім қояр едім. Күнде сабақтан келген соң, ойнамасам да, анамның жанынан кетпей, нәрестеге қарауға көмектесіп, бесігін тербетіп, әлдиін айтар едім.
Мен арманымның орындалуын асыға-асыға күтемін. Менің осы жазған арманымды оқып отырған сіздің де армандарыңыз орындала берсін- деп эссемді аяқтаймын.
Еліміздің аумағында көптеген ежелгі қалалар мен қала орындары сақталған. Сөздікке сүйенер болсақ, ежелгі қала дегеніміз - археологиялық деректер негізінде анықталған ежелгі қала қоныстары. Тарих беттерінен Басқамыр, Баласағұн, Аяққамыр, Сарайшық, Сауран, Отырар, Созақ, Испиджаб, Мерке секілді қалалар барлығымызға мәлім. Енді осы ежелгі қалалар ішінде ең көне және ең танымал бес қала жайлы айта кетейік.
Еліміздегі "ең көне қала" атағы Тараз қаласына тиесілі. Бұл қаланың 2000 жылдан астам тарихы бар. Қала орта ғасырлардан бері "Тараз" атымен белгілі болған. Бұл көне қаланың Ұлы Жібек жолы бойында ерекше маңызы болған.
Келесі орында 1500 жылдан астам тарихы бар ежелгі әрі қасиетті қала Түркістан. "Қасиетті" деп атауымның бірден - бір себебі бұл қалада Арыстанбаб кесенесі, Қожа Ахмет Яссауи кесенесі, Қарашаш ана кесенесі т.б. секілді тарихи қасиетті орындар бар. Қаланың іргетасы – V-VІ ғасырларда қаланған.
Шамамен 1400 жылдай тарихы бар Құлан қаласы да көне қалалар тізімінде өз орны бар. Саяхатшылар қолжазбаларында Құлан Тараз қаласының шығысына таман, Ұлы Жібек жолындағы қала деп көрсетіледі.
Қазақстанның орта ғасырлардан бері әйгілі қалаларының бірі - Отырар қаласының шамамен 1300 жылдан астам тарихы бар. Қаланың қалдығы Отырар төбе деген атпен белгілі. IX ғасырда қала мәртебесіне көтерілді. Отырар қаласы құрылған кезінен бастап аса ірі кітапхана мен мәдени ошақтарға бай болды.
Бұл тізімде бесінші орында иемденген 1000 жылдан астам тарихы бар қала - оңтүстік астанамыз Алматы қаласы. Археологиялық зерттеулер VII-IX ғасырларда қазіргі Алматы қаласының территориясында бірнеше елді мекендердің болғанын, олардың IX-X ғасырларда қалашықтарға айналғандығын көрсетеді.
Объяснение:
вот написала то что знаю