Отбасы – адам үшін ең жақын әлеуметтік орта. Отбасы белгілі дәстүрлердің, жағымды өнегелердің мұралар мен салт-дәстүрлердің сақтаушысы. Отбасында бала алғаш рет өмірмен, қоршаған ортамен танысып, мінез-құлық нормаларын игереді. Отбасы баланың азамат болып өсуінің негізі болып табылады.
Отбасының басты қызметі баланы тәрбиелеу. Отбасы тәрбиесі – бұл жалпы тәрбиенің ең басты бөлігі. Ата-ана және отбасы мүшелері жас нәресте дүниеге келген күннен бастап, оның өміріне қамқорлық жасап, болашағын жоспарлайды және саналы азамат болып өсуі үшін қажет жағдай жасайды. Бұған баланың қажеттігін толық қанағаттандыру, оны дене және ой еңбегіне үйрету, күн тәртібін дұрыс реттеуге , салауатты өмір сүруге, адал болуға тәрбиелеу, жақсылықты үйретуге, жамандықтан жиренуге үйрету, бойында жастайынан мәдени құндылықтар мен адамгершілік қасиеттерді қалыптастыру жатады.
Қазақ отбасы тәрбиесінің өзекті мәселелері педагог- ғалымдар С. Қалиев, М.Смайылова, М.Оразаев, С. Ұзақбаева, К. Қожахметова, Ж.Б. Қоянбаевтардың еңбектерінде жан-жақты сөз болған.
1)Адәмне адәм иткән әдәп.
Адәмнең ояты битендә.
Акылның кадере әдәп белән,
Куәтнең кадере сәләт белән.
Әдәп базарда сатылмый.
Әдәп, әдәпнең төбе яхшы гадәт.
Әдәпне әдәпсездән өйрәнәләр (аның кебек булмаска тырышып).
Әдәп сәдәптән башлана.
2)Кунак булсаң,тыйнак бул.
3)Сүзең-китап, үзеңку так;
Сүзең-мәкалә,үзең әкәлә;
Пүтен сегә халыкның күтен;
Кем эшләми, шул ашый;
Буасыз, балыкны көч белән дә тартып чыгарып булмый.
Гафу итегез, күткә типтегез;
Сәгать бер, астында ике гер;
Без булдырабыз-ыштансыз калдырабыз
Перевод:
1)Манеры, делающие человека человеком.
Перед лицом стыда Адама.
Ценность ума вежливая,
Ценность силы в
Этикет не продается на рынке.
Этикет, основа этикета, - хорошая привычка.
Этикет усваивается грубо (старается не быть на него похожим).
Этикет начинается с жемчуга.
2)Если ты гость, будь скромным.
3)Ваше слово - книга, ваше собственное - правда;
Молва, самовыражение;
Положите ожидание людей на вас;
Кто не работает, ест;
Без водоема рыбу силой вытащить не получится.
Извините, подождите минутку;
Один час, два герцена;
Создаем и оставляем без работы
Қасқырлар жалғыз жүрмейдi,олар үйiр болып жүредi.
Қасқырдың сырттаны үйірдi басқарады