1-билет
Дауыссыздар 3 ке жіктеледі:қатаң, ұяң, үнді
Дауыстылар тілдің қатысына қарай:жуан, жіңішке.
Жақтың қатысына қарай:ашық, қысаң.
Ерін мен езудің қатысына қарай:еріндік, езулік.
Фонетикалық талдау:
Хабар- 5 әріп, 5 дыбыс, 3 дауыссыз, 2 дауысты
Х-д-сыз, қатаң
А-Д-ты, жуан, ашық, езулік
Б-д-сыз, ұяң
А-Д-ты, жуан, ашық, езулік
Р-д-сыз, үнді
Жаңалық- 7 әріп, 7 дыбыс, 4 дауыссыз, 3 дауысты
Ж-д-сыз, ұяң
А-Д-ты, жуан, ашық, езулік
Ң-д-сыз, үнді
А-Д-ты, жуан, ашық, езулік
Л-д-сыз, үнді
Ы-д-ты, жуан, қысаң, езулік
Қ-д-сыз, қатаң
2-билет
Үндестік заңы 2-ге бөлінеді: буын үндестігі, дыбыс үндестігі. Буын үндестігі сөз ішіндегі дауысты дыбыстардың бірыңғай жуан немесе бірыңғай жіңішке болып келуін айтады. мысалы: Әже, инелік. Ата, инабат, уақыт.
Дыбыс үндестігі сөз ішіндегі қатар келген 2 дыбыстың бір-біріне ықпал етуі. Дыбыс үндестігі 3-ке бөлінеді: ілгерінді ықпал, кейінді ықпал, тоғыспалы ықпал.
Берілген сөздерге жалғау жаса:суретші-ні, көрме-ні, өнертанушы-ны, көрермен-ді, шығарма-ны.
3-билет
Түбір – сөздің әрі қарай бөлшектеуге келмейтін, лексикалық мағынасын сақтаған негізгі бөлігі.
Қосымша – түбірге жалғанып, оның лексикалық немесе грамматикалық мағынасын өзгертетін, сөздерді өзара байланысқа түсіретін морфема.
Сөз құрамына талда: мұражайлардан- мұражай-түбір, лар, дан-жалғау, суретшілердің- сурет-түбір, ші-жұрнақ, лер, дің-жалғау, құндылықтарын--құнды-түбір, лық, тар, ын-жалғау.
Жердегі аспан түрі тәулік уақытына, жыл мезгіліне және ауа-райына байланысты. Аспанда әдетте бұлттар, жұлдыздар мен Жер серігі — Ай көрінеді. Ұшақ ішіндегі аспан көрінісі жер бетінің аралығында көк түсті болып көрінетін атмосфера қабаты болып табылады.
Күннің шығысы немесе батысы кезінде сары, сарғылт және қызыл түстерді аспанда байқауға болады.
Түндегі аспанда қара түстің дақтары көрінуі мүмкін. Ай, жұлдыздар және т. б. астрономиялық нәрселер айқын көрінуі мүмкін. Жұлдызды аспан — жарықыраған нәрселерден тұратын аспан.
Леонардо да Винчи алғашқы болып аспанның көк түстілігін «Кескіндеме жайлы» атты кітабында: «Жарқырайтын ұсақ бөлшек заттардың себебінен қараңғылық пен Жер арасындағы аспан көгілдір боп көрінеді» деп жазған.
Объяснение:
Объяснение:
Материалдың толық нұсқасы
Құстар – біздің досымыз
(Эссе)
Құстар тіршілік иелері. Атам маған әрқашан «құстарға қамқорлық жасап, қорғап жүр» деп айтады. Себебі, олар табиғатқа сән береді, мән береді. Олардың табиғатта сан түрі кездеседі. Арасында ауа райына қарай мекенін өзгертетіндер де бар. Мысалы, көгершін суықта жылы жаққа ұшып кетсе, көктемде оралады. Қазір көктемнің соңғы айы. Біз достарымызбен оларға ұя жасап жатырмыз. Себебі, олар біздің досымыз.
Қарлығаш құсы да біздің досымыз болғандықтан, үйіміздің шатыры астына ұя салды. Оларды аялау керек. олар табиғатқа керек.
Маған ерекше ұнайтын құстардың бірі – аққу. Ол пәктіктің белгісі, символы. Және киелі құс. Оны атуға болмайды.
Құрметті менің достарым! Құстардың ұясын бұзып, жұмыртқасын жарудан аулақ болайық. Керісінше қорғап жүрейік.
Құстар.
(Эссе)
Елімізде 500- ге жуық құстың түрі бар. Олар табиғатты зиянкестерден қорғайды. Сондықтан олар табиғат емшілері. Олар тіршілік иелері. Олар ұрпақ өрбітеді. Балапандарын қанаттандырып, жауларынан қорғайды. Құстар табиғатқа сән береді. Жыл құстары дегеніміз- салқын түссе жылы жаққа ұшып кетіп, көктемде қайта ұшып келетін құстар.Құстардың көбі ұя құрып, оған жұмыртқа салады. Ақ қабықтың астында балапан өседі. Сонан соң ол аққабықты тесіп, сыртқа шығады. Көптеген құстардың балапандары жалаңаш және әлсіз болып дүниеге келеді.құстарды бақылап, оларға жем шашып, ұя жасап қамқор болуды ұмытпаңдар. Құстар- біздің қанатты достарымыз. Егіннің, бау- бақшаның, ағаштардың сенімді серігі.