Жаз - төрт мезгілдің бірі. Жаз айлары өте ыстық, әсіресе шілде айы. Балалар демалысқа шығып, қуанып, асыр салып достарымен таңнан кешке дейін ойнайды. Ал кейбірі жүктерін жинап, алыстағы туыстарына жол тартады. Жазда күн астында жүріп-ақ қарайып кетесің. Мен өзім Қызылорда облысының тұрғынымын. Қызылордада жаз өте ыстық болады. Арасында жаңбыр да жауып тұрады. Жаз мезгілінде егін егіп, бақшаның жұмысымен жүресің. Не ексең, соны орасың дегендей, қалай еңбектенсең, егіндерін жемісін береді. Әрине, біздің көп жейтін жемістеріміз қауын-қарбыз. Біз оларсыз жазды өткізе алмаймыз. Жаз мезгілінде алыстан құстар ұшып келеді, олар да шуласып, аспанда шыр-көбелек айналып жүреді. Сайраған бұлбұлдар, қаңқылдаған қаздар, тақылдаған тоқылдақтар осының бәрі жаздың сәні демейме?! Бақшамызда түрлі гүлдер бүршік жарып, гүлдерін ашуда, оларға бәйшешек, қызғалдақ, сарғалдақты және т.б. жатқызамыз. Міне, осылай жазда өтіп кетеді. Әне-міне дегенше, күзде келіп, балалар да сабақтарына жол тартады.
Дейін XX ғасырдың
Ойын шахматтарға бұрыннан қазіргі Қазақстанның аумағында белгілі. Туралы осы 1970-х археологиялық раскопки - Талғардың городище кездестір- XI алты шахматты тұрпаттары бол- 1980-х жылдардың - ғасырдың XIII айғақтайтын.
Дейін XX ғасырдың қазіргі Қазақстанның аумағында шахматтар азғантай таратып жібер- болды. Бірінші шахматты үйірме, жергілікті зиялылардың өкілдерін біріктіруші, 1889 жылы дұрыс қалада туды.
Бірінші жарты XX ғасыр
Кейін қазақ АССР білімінің 1925 жылы бірінші шахматты жарыстар ұйымдастырылу бастады. 1934 жылы бірінші жеңімпазының республикалық чемпионат Уральска деген перворазрядник Исидор лопатников орындалған стал.
Ендігәрі Қазақстанның чемпионаттарында ең ойдағыдай: десятикратным чемпионмен ставший Анатолий Уфимцев, Борис Каталымов, Михаил Мухин, Наум Рашковский, Олег Дзюбан жұрт алдында сөйледі.
Әйелдің чемпионаттары 1950 жылдан деген еңсеріледі. Бірінші чемпионмен Чинишилова Петропавлдан стала. Чемпионның атағын жиі-жиі Ривина жеңді, Масловтың, Мүсілімовтің, Сахатовтың және сырттар.
[править]
Екі жарты XX ғасыр
Шахматтың популяризациясының қатысу республиканың чемпионаттарында тыс Ратмирдың Холмова конкурсының 1950 жылы Евгений Васюкова және Ларисаның Вольперты ара 1957. Ара түп 1950-х жылдардың шахматты аулақтанулар спорт мектептерде ашық болды, республиканың ағарт- министрлігінің жоғарғы спорт ұсталығының республикалық мектептерінде. Небәрі шахматтарға свыше 400 школьников үйренді. Ара түп 1960-х жылдардың шахматтармен около 200 мыңдаған человек шұғылданушымын, СССР спортының шеберінің шамасын Ю. Никитин орындады, А. Носков, В. Мұратов, Середенконың В.
1965 жылы СССР спортының шеберінің атағы Мүсілімоваға - шахматшылардың арасында бірінші ортаның Азиясының және Қазақстанның же-.
Ара орта 1960-х жылдардың жас қазақ шахматшылар бірінші табыстардың бүкілодақтық жарыстарда: шығарды Мухин және Лебович СССР чемпиондарының школьников арасында ара 1965 стали және 1967 сәйкесінше. Бер адақ 1983 жылдың Алма-Ате ашық пионеров және школьников сарайы болды, қайда шахматты секциялерде свыше 300 оқы- айналысты.
Республиканың командасының құрамасы - әмірлі чемпионаттың көпшілігі СССР және СССР халқының спартакиадаларының қатысушы. Обоих жарыста команданың алды табысымен сегіз жер ара 1969 стало және 1967 жылы сәйкесінше.
1980-х жылдың халықаралық жарыстарында ойдағыдай Сахатовтың Гульнара жұрт алдында сөйлейді, халықаралық турнирдың жеңімпазы таллине 1986 жылдың, аймақаралық турнирдың қатысушысы Гаванада 1985-м және Түзлада 1987-м. Шахматтың популяризациясы: бүкілодақтық және халықаралық жарыстың жаса соның ішінде СССР чемпионатының ерлердің арасында, Алма-Ата, 1968-69; тоқсан Полугаевский талапкерінің матчының финалы -, 1980 таль, Алма-Ата; бірінші халықаралық әйелдің турнирының Алма-Ата 1987 жылдың; шығарылым әдебиет қазақ тілге "Жалын" ба
[править]
Қазіргі
Қазақстанның құрамасының басты бапкері Евгений Владимиров есептейді, не Қазақстанда "шахматтың шолп-шолбы" елдің тәуелсіздігінің бірінші жылдарында болды, бірақ енді "ақырын, бірақ дұрыс" деген жағдай нашарлайды. Республикада бірден-бір бар материально-техническую базаны және бар тағы советтік замандардан(Павлодарда) шахматты үйірме болатын. Ал арада бүтіндікте және мынадай будақтың саны шұғыл қысқарды, қарамастан және оның жұмысының сапасы жығылды. басқа ана ол есептейді не шахматтың тәлімдік рөлі ара Қазақстанда недооценивается, ал үшін төрт жыл, нешінші ол басты бапкермен жұмыс істейді, федерация не тиына на құрамаға деген емес қасқайтпады, финанс түсім бірден-бір бастау "Сеймар" деген компания қайырымдылық бол-.
На айтылмыш кезді үшін Қазақстанды 15 гроссмейстер ойнайды.
Сейчас