Наурыздың бірі «Тарихи тұлғалар тағылымы», «Қызым – жағадағы құндызым, ұлым – аспандағы жұлдызым» бөлімдері бойынша жиынтық бағалау
I Оқылым (Чтение)
Мәтінді мұқият оқып, берілген сұрақтарға мәтін мазмұны бойынша жауап беріңіз.
(Прочитайте внимательно текст, ответьте на вопросы по содержанию текста)
ХIХ ғасырдың аяғында қазақ халқын саяси жағынан қайта түлету қажет екенін айқын түсінген қазақ зиялылары қалыптаса бастады. Қазақ зиялылары арасында елжанды саясаткерлер шықты. Олар-көрнекті ғалымдар, жоғары білімді адамдар.
Түркітанушы, публицист, педагог, аудармашы, қоғам қайраткері Ахмет Байтұрсынұлы 1872 жылы 5 қыркүйектe қазіргі Қостанай облысы, Жангелді ауданы Сарытүбек ауылында дүниеге келген. Тоғыз жасында орыс-қазақ мектебін бітіргеннен кейін Орынбордағы төрт жылдық мұғалімдер мектебіне оқуға түседі. 1895 жылы педагогикалық кеңестің шешімімен «бастауыш училищенің оқытушысы» деген атақты алып шығады. Ахметтің саяси жолы 33 жасында басталды.1905 жылдан саясатқа араласты. Ол жер мәселесі жөнінде патшаның атына хат жазушылардың бірі болған.
Қазақ халқының XIX ғасырдағы ең көрнекті ақындарының бірі Махамбет Өтемісұлы. Махамбет жас шағында Жәңгір ханның қолында болады, бірақ туысынан өр мінез, өжет жанды Махамбет хан сарайында әділетсіздік пен теңсіздіктің куәсі рөлінде ұзақ тұра алмайды, көп кешікпей өзі шыққан халықтың арасына оралады. Исатай Тайманов бастаған шаруалар көтерілісінің Махамбет ең белсенді ұйымдастырушыларының бірі, жалынды жаршысы болды.
Бүгін қазақ әдебиетінің көрнекті өкілі, ақын, жазушы, әдебиет сыншысы, кесек тұлғалы, қайсар мінезді наркескен, «шындықтың шырақшысы», халқы «аға» деп сүйіспешілікпен әспеттенген Тәкен Әлімқұлов. Жазушы шығармаларының негізгі тақырыбы-ауыл тіршілігі, адам тағдыры. Ол Абай, Махамбет секілді тарихи тұлғалардың өмірі жайлы көркем шығармалар жазды.
1. Берілген сөздер мен сөз тіркестерін мағынасына қарай сәйкестендіріңіз. [2]
(Соотнесите слова и словосочетания по смыслу)
1. Ахмет Байтұрсынұлы А. Один из выдающихся поэтов.
2. Тоғыз жасында орыс-қазақ мектебін бітірді В. Жизнь и судьба народа.
3. Махамбет Өтемісұлы С. Общественный деятель, переводчик.
4. Жазушы шығармаларының негізгі тақырыбы Д. Выдающиеся ученые, образованные люди.
5. Қазақ зиялылары арасынан шыққан Е. Ахмет Байтурсынов.
ЕСЛИ НЕ ЗНАЕТЕ ОТВЕТ НЕ ПИШИТЕ А ТО ЗАБЛОКИРУЮ❗❗❗❗❗
2)әр адамның сүйікті мұғалімі болады. Маған көп мұғалімдер ұнайды. Бірақ ең сүйікті мұғалімім- ИМЯ УЧИТЕЛЯ. Ол мұғалім маған ұнайтын себебі: ол сабақты өте жақсы түсіндіреді, және бұл менің сүйікті пәнім. Маған осы мұғаліммен жұмыс істеген ұнайды. Сізге көп рахмет! Осындай сіз сияқты мұғалімдер көбейе берсін!
Осы егеменді, тәуелсіз Қазақстанда өркениетке бастар жолдың бастауы – мектеп десек, мектептің басты тұлғасы, жүрегі – МҰҒАЛІМ.
Адамның адам болып қалыптасуына ата-аналармен қатар, мұғалімнің де рөлі зор.
Ұрпақ болашағы, халқымыздың келешегі қазіргі ұстаздардың қолында.
Ұстаз болу – жүректің батырлығы,
Ұстаз болу – сезімнің ақындығы,
Ұстаз болу – мінездің күн шуағы,
Азбайтұғын адамның алтындығы –
деп ақын Ғ.Қайырбеков жырлағандай, сөзі маржан, үні ән ұстаздардың бар болғанын мақтаныш етемін. Әрине, ұстаз жүгі – ауыр жүк.
Ұрпақтың ұлы мұраты жолында талмай еңбек етіп жүрген ұстаздардың төл мерекесіне арнап, С.Бегалин атындағы Мемлекеттік республикалық балалар кітапханасы “Мектеп – білім тірегі, Ұстаз - оның жүрегі”
атты әдістемелік құралын ұсынады.