1-Тапсырма 1. Әдеби шығармада көтерілген әлеуметтік-қоғамдық мәселені берілген үзінділер арқылы түсіндіріңіз.
Қ\с Шығармадан үзінділер Идеясы
1 «...Тортай тау басында бұзау бағып жүріп, көкжиекке қарап, таудың ар жағына көз тігеді. Тортай – арманшыл бала. Тау артындағы Моңғолияға барып, ондағы халық бұл екеуін құшақ жайып күтіп алса, тойдырып тамақтандырса, қыдырсақ деп арманға батады да сөзін көрген түсімен баяндайды. Түсінде ақ боз ат көрген ол өңінде де сондай ат мінгісі келетінін айтады. Бірақ, бұл үмітіне күдікпен қарайтын еді...»
2 «..Күзде ауылдың бар баласы оқуға аттанғанда, тауда бұзауын бағып тек бір Тортай ғана қалған. Осы сәтте автордың өкініші сөз болады. Өзімен бірге ертіп алып кете ала алмайтынына налып, өкінеді. Тортай досына өзінің сүйікті кітабын сыйға тартып тұрып: «Мен үшін де оқы, бәлкім мен міне алмаған ақ боз атқа сен мінерсің», - дейді...»
Алматының ресми тарихы 1854 жылдан басталады. Алматы өзенінің жағасында салынған бекініс көп ұзамай Верный деген атқа ие болған. Алайда ХVІ ғасырдың бірінші жартысында өмір сүрген мемлекет қайраткері, ақын Захириддин Мұхаммед Бабырдың шығармасында болашақ Алматының орнында Алмату атты ортағасырлық қала болғаны айтылады. «Үлкен Алматы» аймағын адамдар ерте кезден-ақ игерген. Х-ІХ ғасырларда мұнда отырықшы мекендер болған, олардың тұрғындары егіншілікпен, мал шаруашылығымен айналысқан. Қаланың сол жақ шетіндегі шағын мекенжайдан табылған қыш ыдыстардың Ферғанадан табылған ыдыстарға ұқсас болуы осы екі аймақ арасында қола дәуірінің өзінде мәдени байланыс болғанын дәлелдейді. Бұл байланыс кейініректе сақтар дәуірінде де жалғаса түсті. Ол кездерден «сақ патшалары» әулетінің аумақты оба-қорғандары бар. Қазіргі Алматының шығыс жағында үш қорғаннан тұратын бір топ ескерткіш сақталған. Есік қорғанынан табылған материалдар сақтартың белгілі адамдарын алтын киімдерімен, қару-жарақтарымен, асыл тастарымен қоса жерлегенін дәлелдейді. Ғұрыптық ескерткіштердің қатарына құрбандық сәкісі жатады. Соның ішінде Верный қаласының маңынан табылған, В.С.Стрельцов жариялаған «жетісулық алтарь» деп аталатын ескерткіш әйгілі болған. Ол – төрт сирақты аласа үстел. Үстелдің бет тақтайының ернеуіне қанатты барыстың 25 мүсіні салыныпты. Тағы да осындай құрбандық сәкісі Алматыда, ашылып қалған қорғаннан табылды. Ол төрт бұрышты, конус түріндегі тұғыры бар үстел. Төрт бұрышында қанатты барыс, табанының жиектеріне жеті жолбарыстың мүсіні салынған, ал ортасында екі түйенің бейнесі бар. Сақтардың өзгеше бір храмдары мен қасиетті орындарының бөлшектері, көпке белгілі «Қарғалы диадемасы» Алматы маңындағы көшпелілердің идеологиясы жөнінде білуге көп мүмкіндік туғызады. Алматы-І қаласының орны қаланың оңтүстігіндегі «Горный гигант» колхозының жерінде орналасқан. Қала екі қатпардан тұрады, терең орлардың ішіне салынған, бұл оның қорғаныс қабілетін арттыра түскен. Жалпы топографиялық белгілеріне қарағанда, оның ІХ-ХІІІ ғасырларға жататыны анықталған. Алматы-ІІ қаласының орны Кіші Алматы өзенінің бойында, қазіргі шекара училищесі тұрған жерде болатын. Құрылыс жұмыстары кезінде бұл арадан орта ғасырлық ұстахана, дайын бұйымдар, кетпен, соқаның тісі, темір қазанның бүйірі табылған. Осы жерден балқыған металл құятын шөміш пен су құятын екі құмыра да шықты. Есентай (Весновка) қаласы Алматыдағы Ботаника бағының шеңберінде, Ремизовка мекені Әл-Фараби көшесінің жоғары жағында, Тереңқора қаласының орны Алматының солтүстігіндегі «Заря Востока» поселкасының жерінде жатыр. Сонымен, археологиялық олжалар Алматының тарихын едәуір ұзартып, оны Шығыстың көне қалаларының қатарына қояды.
Цветы в детских сочинениях не просто красивы – они оживают, они олицетворяют что-то. в сказках о цветах, о деревьях часто встречается борьба добра и зла, победа добра.предлагаю вам познакомиться с сочинением-сказкой пятиклассницы тани пановой.сочинение-сказка «мой любимый цветок»жили-были в давние времена мальчик и девочка, их звали тюльпан и роза. они любили друг друга и были неразлучны. в детстве они ловили вместе бабочек, пугали птиц и разных зверюшек. а рядом с розой жил еще один мальчик, нарцисс. он был красивый, но злой. а мать у него была колдунья. нарциссу было скучно одному, он видел, как весело играют роза и тюльпан, и завидовал им.прошло веселое детство тюльпана и розы. когда умерли их родители, они решили уехать из деревни, но задержались.нарцисс, когда вырос большой, тоже влюбился в розу и сказал своей матери, чтобы она что-нибудь придумала. мать сказала: «ладно». и она заколдовала тюльпана и розу, и они превратились в цветы. но цветы эти стояли рядом, и их головки касались друг друга. нарцисс, видя, что тюльпан и роза все же остаются вместе, от злости начал рубить цветы. но как раз подул ветер и разнес по земле семена розы и тюльпана. нарцисс позеленел, видя это. и вдруг превратился в цветок…люди часто ставят в вазу рядом розу и тюльпан, и это красиво: розы нежные, а тюльпаны яркие, и они, эти цветы, словно бы дополняют друг друга. и стоят долго: ведь они нужны не только людям, но и друг другу.а нарцисс, хоть и красивый цветок, быстро вянет. ведь он стоит в вазе всегда один, ему не для кого жить долго.p.s. кстати, любимый цветок моей мамы – тюльпан. это она поняла еще в детстве, и в школе на уроках рисования частенько их изображала. как вы поняли, рисунок в начале статьи мамин. если приглядитесь, увидите оценку, которую ей поставил учитель по рисованию.
