2001 жылы құрылған. Құрамында "үш-Энмек" және "Аргут"кластерлік учаскелері бар. Табиғи саябақтың жалпы ауданы-81 123 га.
Мәртебесі-өңірлік маңызы бар ерекше қорғалатын табиғи аумақ.
"Үш-Энмек" кластерінің аумағы Теректі жотасының сілемдерінде орналасқан Алтайдың байырғы тұрғындары үшін қасиетті Қаракөл алқабын білдіреді. Мұнда халықтың тарихи және мәдени нысандары сақталған.
"Үш-Энмек" Қаракөл табиғи паркінің негізгі міндеттері мыналардан тұрады: табиғи ортаны, ерекше құнды табиғи кешендерді, объектілерді, Биоәртүрлілікті және рекреациялық ресурстарды сақтау;реттелетін туризм мен демалыс үшін жағдайлар жасау;
жайластырылған экскурсиялық-туристік маршруттар желісін құру арқылы табиғи кешендер мен тарихи-мәдени объектілерге туризм мен рекреацияның теріс әсерін азайту;
парк аумағын шаруашылық және рекреациялық пайдалану жағдайында табиғатты қорғаудың, тарихи-мәдени объектілердің тиімді әдістерін әзірлеу және енгізу;
жергілікті халықтың мәдени, діни және азаматтық мүдделерін қорғау.
халықты экологиялық ағарту.
"Үш-Энмек" кластерінің солтүстік шекарасы Ұрсұл және құрат өзендерінің су айырығы бойынша, Батыс – Қаракөл және Шибелік өзендерінің су айырығы бойынша, одан әрі – Қаракөл және Қайрлік өзендерінің су айырығы бойынша, Шығыс – Қаракөл және шебелік өзендерінің су айырығы бойынша, одан әрі – Қаракөл және кіші Ілгумень өзендерінің су айырығы бойынша өтеді. Кластердің оңтүстік шекарасы "Онгудай ауданы" МБ мен "Өскемен ауданы" МБ шекарасымен сәйкес келеді.
"Үш-Энмек" кластерінің шегінде жалпы халық саны 2295 адам болатын 6 елді мекен бар (Туект, Қаракөл, Курота, Бичикту-Боом, Боочи, Кулада). Оның солтүстік бөлігі арқылы М-52 федералды автожолы өтеді (Шу жолы).
"Үш-Энмек"кластерінің аумағы шұғыл континентальды климатпен, атап айтқанда, орташа жылдық төмен температуралармен және өзгермелі жылу режимімен сипатталады. Қыста парк аумағында желсіз ауа райы басым (қаңтарда желдің орташа жылдамдығы 0.5-1.0 м/с). Шілде айында орташа температура 15-16°С, еденде – 23-25°С құрайды.
Кластер аумағындағы гидрографиялық желі қалың. Ол 3-ші реттегі екі негізгі өзеннен тұрады – Қарақол және құйрық, тиісінше Үрсұл өзенінің оң және сол жақ салалары, сондай – ақ Теректі өзенінің жоғарғы жағы-Катунь өзенінің сол жақ ағыны. Бұл өзендерге екі оннан астам ұсақ өзендер мен бұлақтар (4-5 рет) – Байджер, Сырғат, Ақкем, Арыгем, Сору, төменгі Талда және т. б. құяды.
Бұдан басқа, парктің Оңтүстік биік таулы бөлігінде ұзындығы 1 км-ге дейін жететін және ауданы 0.2 км2-ге дейін болатын, ең ірісі Арыгем көлі бар. Көлдердің жалпы ауданы шамамен 2 км2.
Ноғай Ордасының жер аумағы Еділ мен Жайық аралығында болды. Орталығы Жайықтың төменгі ағысы бойындағы қазіргі Атырау жанындағы Сарайшық қаласында орналасты. Қаланың негізін XIII ғасырдың екінші жартысында Жошы ұрпақтары қалады. Ноғай Ордасының орталығына айналған Сарайшық әкімшілік пен сауда орталығы ретінде өзінің гүлдену деңгейіне жетті. XVI ғасырдың соңында Дон және Еділ қазақтары қаланы басып алып, тонауға ұшыратты.
Ноғай Ордасы XV ғасырдың ортасына қарай Едігенің ұлы Нұраддиннің тұсында түпкілікті түрде оқшауланды. Ноғай Ордасының шегаралары сыртқы саяси жағдайға байланысты өзгеріп отырды. XV ғасырдың екінші жартысына қарай ноғайлар «өзбектер» жеріне жылжыды. Сырдария қалалары үшін күрес жүргізіп жатқан Әбілқайыр ноғайларға қарсылық көрсетпеді. Ноғайлар оның бодандары санын толтырады деп үміттенді.