Қазақстан жерiнде алғашқы тайпалық мемлекет соңғы үйсiндер дәуiрiнде (III-ІI) құрылды, ғалым Абел Ремюзенiң пiкiрiнше, үйсiндер Орхон жазуын пайдалана бiлген үйсiндерден кейiнгi түрiк қағанатаы кезiнде Орхон жазулары олардың мемлекеттiк жазуларына айналған. Бұл жазумен түркi қағандары Иранға, византияға, Қытайға т.б. емшiлiк хат жазып жiберген, өлген адамдарының басына қойған құлпытасқа жоқтау жырларын ойып жазып отырған. Қазақстандағы жазудың тарихын бiр кездерi ғалымдар тек ислам дiнiнiң тарауымен ғана байланыстырып едi. Орхон жазуы ашылғаннан кейiн зерттеушiлер бұл пiкiрдi жеткiземiз деп тапты. Ғалымдардың жорамалдауынша Орхон жазуын түсiруге тас, түстi металл, былғары, ағаш, сүйек, жiбек сияқты метариалдарда қолданылан. Сөйтiп, бiздiң жазба мәдениетiмiздiң түп тамыры халқымыздың өз жерiнде туды. Оның негiзi-ежелгi ұлыс тайпалары алғашқы тайпалық одақ құрылған кезiнде қаланған. Тұрмыс мұқтаждығы, ел хандық не тайпа қажеттерi жазудың тууына негiзгi себепкер болды.
Объяснение:
«Қорқыт жасынан өте ұғымтал, құйма құлақ болып өседі. Сол кездегі аспаптардың бәрінде ойнайды екен. Алайда, ол оған қанағаттанбай, адам мен жануардың үнін, табиғаттағы құбылыстар мен дыбыстарды жеткізетін жаңа бір аспап жасағысы келеді. Он ойланып, тоғыз толғанады. Қарағай ағашын кесіп әкеліп, одан бір нәрсенің жобасын жасайды. Бірақ әрі қарай не істерін білмей қиналады. Күндер осылай өте береді. Бір күні шаршап отырып, көзі ілініп кетіп, түс көреді. Түсіне періште енеді. Ол балаға: «Қорқыт, жаққан қобызың 6 жасар нар атанның жілігіндей екен. Енді оған нар терісінен жасалған шанақ, ор текенің мүйізінен ойылған тиек, бесті айғырдың кұйрығынан тартылған қыл ішек жетпей тұр. Осылар болса, аспабың сайрағалы тұр екен» деп кеңес береді. Қорқыт ұйқысынан ояна салып, осы айтылғандардың бәрін жасайды.
Олар селодан алыстап кетті.Серік Анна Ивановнаны көндіріп ата әжесінің ауылына баруға көндіреді. Анна оған келіседі, бірақ Серіктің ата әжесінің ауылы алыс еді. Жол жөнекей бір адам кездеседі. Ол адамның аты Данияр екен. Данияр оларды сол ауылға апарып тастайды. Олар сол ауылда ұзақ тұрады