Қ, 3. Я
секунд
аспан денелерінің бір-бірінен қашықтығын жердегі өлшем-
Ғарыш кеңістігінде шек жоқ.
мен, айталық, километрмен өлшеу мүмкін емес.
Жарық секундына 300 000 километр жыл-
дамдықпен таралады. Ол жерге Айдан 1,3 ce-
кундта, Күннен 8 минуттан сәл астам уақытта жетеді. Біз
ден ең жақын жұлдызға дейінгі аралықты жарық 4 жылда
жүріп өтеді. Құрамына Күн жүйесі кіретін әлемнің шағын
ғана бөлігі – Ғаламның* бір шетінен екінші шетіне жарык
100 мың жылда әрең жетеді.
Ғарышқа жұлдыздық жүйелер – бүкіл ғалам, олардың
аралықтарындағы әлемдік бос кеңістіктер, әлемдік шаң-
тозаң мен газ шоғырлары, әлемнің түкпір-түкпірінен тас-
қындап таралатын түрлі сәулелер жатады.
Жерді қоршаған дүние «Ғалам» немесе «Ғарыш» деп
аталады.
«Ғалам» энциклопедиясы
и 5
екен
-ЫГ
Мәтіннен белгілеген тірек сөздерің бойынша мәтіннің мазмұнын
жа
айт.
-M
:
ооо
• Мәтіндегі таралады, жетеді, тұрады, жатады етістіктерінің
қай мезгілде болған әрекетті білдіріп тұрғанын айтып көр.
Алыс жақын қаутышты.
Көктемдегі жарқын сәт,
Көңілдерге ауысты.
Наурыз тойым,
Наурыз тойым.
Құтты болсың халайық!
Қане, достар, қане, достар,
Шырқап әнге салайық.
Көктем келді, балақай,
Жасарды жер, алақай.
Наурыз тойын тойлайық,
Әсем әнге салайық.
Наурыз тойы — тамаша,
Наурыз тойы — жаңаша.
Табиғат та тамаша,
Тамылжып тұр жараса.
Наурыз келді сан құрып
Жасарып жаңғырып
Құлпырды жер мен көк
Мейірім таң күліп.
Наурыз тойы — салтанат,
Наурыз тойы — мархабат.
Әр жүректен ән тарап,
Шаттанады шартарап.