3-тапсырма. Сөйлемдерден еліктеу сөздерді тауып жазып, түрлерін ажы- ратыңдар.
разы
1. Ол жүрісін кілт доғарып, жалт қарады. 2. Рақым өзіне-өзі
болмай, дел-сал күйде жүр. 3. Тамағын апыл-ғұпыл жеп, жұмысына
асықты. 4. Аяш қаңқ ете қалды. 5. Гүлшаттың ызыңдаған даусы
еміс-еміс естіледі. 6. Тарсыл-гүрсіл дауыстан аспан шайқалды, беліне
тиген соққыдан жер теңселді. 7. Амал жоқ, сықырлауық орындыққа
сылқ ете түскенім әлі есімде. 8. Етпеттеп біріне-бірі жақын келгенде
«ыр-р, ыр-р» етісіп, тістерін тигізіспей қағысып өтісті. 9. Үрпек
жүн, сап-сары, доп-домалақ кішкентай балапандар шиқ-шиқ етіп
енелерінің аяғының астында ерсілі-қарсылы шауып жүр. 10. Арт
жағындағы жол бойында қыбыр еткен жан жоқ, тым-тырыс сияқты.
Домбыра дыбыс өткізгіштігі жоғары қарағай, дыбыс жаңғырту қасиеті бар тұт, қатты жынысты үйеңкі, емен секілді киелі ағаштардан, негізінен, екі түрлі әдіспен – құралып немесе ойылып (шауып) жасалады. Құрама домбыралардың шанағы жұқа тілшелерден құралып жасалса, бітеу домбыра тұтас ағаштан ойылады.
Домбыра құрылысы бірнеше бөліктен тұрады: басы, құлақтары, пернелер, мойын, шанақ, бетқақпақ, ілгек және ішектер. Сондай-ақ, оның көптеген қосымша бөлшектері бар (тиек, кемер ағаш, тұжым ағаш, бастырма, ойық, қалқа, түйме, өрнек, желкелік). Домбыра тиегі үш түрлі болады (шайтан тиек, негізгі тиек, табалдырық тиек).
Домбыраға қосалқы ішек тағылуы және ішекті қос-қостан тағу ол кездегі музыкант орындаушылардың аспаптың үнін жетілдіруді мақсат етіп, үнемі ізденіс үстінде болғанын көрсетеді.
Ішкі ішектер сыртқылармен унисон түрінде күйге келтіріледі де, аспаптың даусын күшейте түседі.