Тапсырма2. Мәтінді оқып шығыңыз. көтерілген басты мəселені анықтаңыз. Өз көзқарасыңызды жан- жақты тұжырымдап, мысалдар арқылы дамытып, дәлелдеңіз. Мәтін бойынша маңызды деп санайтын екі проблемалық сұрақ қойыңыз. Мәтінінің басты идеясын анықтаңыз. 2-мәтін Біз не жеп жүрміз?Еліміздегі көгөніс, жеміс-жидектердің басым бөлігі шет елдерден әкелінетіні бәрімізге аян. Олардың сырт пішіні өзгергені, сақталу мерзімінің ұзақтығы бірден көзге түседі. Күнделікті тұтынып отырған халық та сұрамай сатып ала беретін қызанақ үйде де, базарда да тастай болып қатып жата береді. Бұзылмайды. Ал өзіміз өсірген қызанақ екі-үш күннен кейін босап, жарамсыз болып қалады. Жүзімнің өзін алсаңыз, әдеттегі табиғи көлемінен екі есе үлкейіп, картоппен бірдей. Тіпті, осы күнгі шұжық, котлет дегендердің құрамында мүлде ет болмайды. Ол кәдімгі шетелдің соясы, еттің дәмін келтіретін түрлі қоспалардан жасалады. Мұндай өнімдерді ғылыми теорияда«гендік модификацияланған организмдер» (ГМО) деп атайды. Бүгінде әлемдік нарықты гендік инженерияның жемісі – гендік модификацияланған организмдер мен өнімдер (ГМО) жайлап келеді. Сыртқы саудаға есігі ашық ел ретінде бұдан біздің ел де тысқары қалып отырған жоқ. ГМО деген атынан үріккеніміз болмаса, оның қандай болатынын, пайда-зияны қаншалық екенін қарапайым халық әлі біле бермейміз.
Энергетикалық дағдарыс туралы диалог.
Студенттер: - Саламатсыз ба?
Мұғалім: - Саламатсыздар ма!Оқушылар түгел ме?Түгел болса сабағымызды бастайық.Алдында мен сіздерге энергетикалық дағдарыс туралы түсіндіріп өткен едім.Енді сұрақ қойып,дайындықтарыңызды тексерейін.Энергетикалық дағдарыс дегеніміз не?
Студент: - Мен айтайыншы!
Мұғалім: - Ия,жауап беріп көріңіз.
Сутдент: - Энергетикалық дағдарыс - капитализмнің циклдік емес экономикалық дағдарыстарының бір түрі.Басқаша айтқанда,бастапқы энергия көздерінің жетіспеушілігінен туындаған дағдарыс.
Мұғалім: - Өте дұрыс.Бұл дағдарыс бізге нені көрсетеді?Сіз жауап беріңізші,соңғы партадағы студент.
Студент: - Энергия тұтынудың өсуі мен оны өндіру көлемі арасындағы сәйкессіздікті көрсетеді.
Мұғалім: - Жарайсың.Ал енді өзің қалған студенттерге осы тақырыпта сұрақ қойшы.
Студент: - Энергетикалық дағдарыс ең алғаш қай уақытта пайда болды? Арай,сен жауап берсең.
Арай: - 1973 және 1979-1981 жж. соңында пайда болған.
Мұғалім: - Өте дұрыс.Отыра беріңдер.Ал сол кездегі энергетикалық кризис не себептен пайда болған еді?Кім біледі?
Студент: - Ағай,мен білемін.Энергетикалық ресурстарға, ең алдымен, мұнайға бағаның бірнеше есеге артуына байланысты пайда болды.
Мұғалім: - Дұрыс.Жауап берген студенттерге тиісті бағаларын қойып беремін.Ал бүгін экожүйелік қызметтер және биоәртүрлілік деген тақырыпта сөз қозғаймыз.