Жоңғар-қазақ соғыстары – Қазақ хандығы құрылған кезден бастап, 18 ғасырдың 50-жылдарына дейін оның аумағына ойраттардың бірде өршелене, бірде беті қайта жасаған шапқыншылықтары.
Жоңғар-қазақ соғыстары (Отан соғысы деп те аталады) – Қазақ хандығы құрылған кезден бастап, 18 ғасырдың 50-жылдарына дейін оның аумағына ойраттардың бірде өршелене, бірде беті қайта жасаған шапқыншылықтары. Қазақ халқы ойраттарды алғашқыда қалмақтар, кейін жоңғарлар деп атаған. 15 ғасырдың 50-жылдары ойраттардың қалмақ тайпасының билеушісі Үз-Темір тайшы өздерімен іргелес жатқан қазақ даласына шабуыл ұйымдастырады. Дешті Қыпшаққа баса-көктеп кіріп, Ақ Орданы ойрандады. Сыр бойына жетіп, қазақ ұлыстарын оңтүстік-шығысқа қарай ығыстырып, Түркістанды, Ташкентті басып алды. 15 ғасырдың 70-жылдары ойраттар шабуылдары жиілей түсті. Қазақ ханы Тайыр ойраттардың жолына кедергі жасау мақсатында Жетісуда ірі Жатан бекінісін салдырды. 16 ғасырдың екінші жартысында Ақназар хан тұсында қазақ әскері ойраттарға қарсы тойтарыс беріп, үлкен жеңістерге қол жеткізді. Тәуекел хан билік еткен тұста да қазақ жасақтары жау әскеріне қарсы күйрете соққы берген. Ойраттар Сырдария бойындағы сауда орталықтарын басып алғысы келді. Бұлай жорамалдауға ағылшын көпесі әрі саяхатшысы Дженкинсонның келтірген мәліметтері негіз бола алады. Ол 1557 жылы Орта Азиядан Қытайға өтпекші болғанда, оған қазақтар мен ойраттардың Ташкент қаласы үшін жүргізген соғысы кедергі жасаған.
Объяснение:
мерзімді басылымдар кітапхана қорының маңызды, құрамдас бөлігі болып саналады. кітапхана мүмкіндігінше өткен жылдардағы газет-журналдар тігіндісін сақтайды. қорға ерекше жауапкершілікпен қараудың нәтижесінде 30-40 жылдардағы мерзімді басылымдар сақталған. кітапхананың жарғысы негізінде мерзімді
басылымдар қорына жауапты өлкетану бөлімі. 1969 жылға дейін мерзімді басылымдар жалпы негізде оқу залынан беріліп тұрды, кейіннен профиліне сай арнаулы бөлімдерге берілді. оқу залында гуманитарлық ғылым туралы мерзімді басылымдар жинақталды. оқу залының штатында екі кітапханашы газет-журналдарды
насихаттаумен және оқырмандарға босатумен шұғылданды. олар қаладағы ірі кітапханалардан алынатын қоғамдық-саяси ғылым туралы газет-журналдардың құрама-каталогын жасады. сонымен қатар газет-журналдарға жазылу, тіркеу және есебін жүргізу оларға міндеттелді.
газет — мерзімді, уақытша не бір рет
қана шығатын басылым. ежелгі шығыс қалаларында көпшілік орындарға ілінетін хан жарлықтарынан бастау алады. 16 ғасырда венецияда «жаңалық жазушылар орталығы» құрылып, арнаулы ақпараттарын «газета» (италияша gazzetta — базар нарқы туралы ақпарат сатып алуға арналған ұсақ ақша) деп аталатын тиынға
сатты. 1631 ж. француздық «la gazzette» мерзімді басылымының шығуына байланысты «газета» термині осы заманғы мағынасына ие болды. қазақ тіліндегі тұңғыш басылымдар «түркістан уәлаятының газеті» (1870—82) мен «дала уәлаятының газеті» (1888—1902). 20 ғасырдың басында қазақ зиялылары ұлттық мүддені
көздеп, бұқаралық сананы оятуға ұмтылған «қазақ» газеті (1906), «серке» (1907) басылымдарын шығаруды қолға алды. қазіргі кезде қазақ тілінде 100-ге тарта газеттер шығарылады ("егемен қазақстан", "жас алаш", "қазақ әдебиеті", "ана тілі", "алматы ақшамы" т.б). олар шартты түрде: ресми, тәуелсіз,
партиялық, т.б., сондай-ақ орталық (республикалық), облыстық, қалалық, аудандық газеттерге бөлінеді. газеттің шығармашылық-шаруашылық жұмыстарына бас редактор басшылық жасайды.