Қозы көрпеш – Баян сұлу мазары – 10 – 11 ғасырларда тұрғызылған сәулет өнері ескерткіші.
Шығыс Қазақстан облысы Аягөз ауданы Таңсық ауылына таяу, Аягөз өзенінің оң жағалауында орналасқан.
Мазар туралы алғаш жазған академик И.П. Фальк (1771). 19 ғасырдың 30-жылдары В.Федоров, 40-жылдары А.И. Шренк, Ш.Уәлиханов (1856), Н.А. Абрамов (1858), М.Путинцев (1863), Орталық Қазақстан археологиялық экспедициясы (жетек. Ә.Марғұлан) зерттеген (1952).
Мазар табаны төрт бұрышты таған түрінде (сырт жағынан аудаы 7,107,10 метр, ішкі жағынан 3,383,38 метр), жоғары қарай сүйірленіп, күмбезделіп өрілген, биіктігі 11,65 метр Еденінен күмбезіне дейінгі биіктігі 4,35 метр Қабырғасы гранит қалақ тастан сабан аралас балшықпен қаланған, қалыңдығы 1,86 метр Кірер есігі шығысқа қаратылған. Қозы көрпеш – Баян сұлу мазарының жанында төрт тас мүсін болған. Олардың нобайын 1771 жылы Г.Волошин, 1856 жылы Ш.Уәлиханов қағаз бетіне түсірген. Тас мүсіндерде үш әйел мен бір ер адам бейнеленген. Халық арасындағы аңыз бойынша, үш әйелдің бірі – Баян сұлу, екіншісі – сіңлісі Айғыз, үшіншісі – апасы Айтаңсық; ер адам – Қозы болса керек.
Қазір бұл тас мүсіндер жоғалып кеткен. А.Н. Белослюдовтың мәліметіне қарағанда, екі тас мүсін Германияға әкетілген. Ел ішіндегі аңыз-әңгімеде Қозы көрпеш – Баян сұлу мазарын және оның жанындағы тас мүсіндерді Сарыбайдың інісі Тайлақ би жасатқан деп айтылады.
Қозы Көрпеш Баян Сұлу кесенесі «Қазақстанның киелі жерлері» тізіміне енді7
Мақсат – қос ғашық туралы тың деректерді жинақтай отырып, мавзолейді қайта жаңғырту.
Я сделал не всё Сәкен Сейфуллин 1894 жылы 15 қазанда Қарағанды облысының Жаңаарқа ауданында туды. Оның нақты аты - Садвакас. Алайда танымал қазақ жазушысы, ақын және қоғам қайраткері Сәкеннің есімі атымен аталатын болады.Ол кедей отбасында дүниеге келген. Сәкеннің әкесі музыкалық құлағы бар және виртуоздық домбырашысы болды. Ана Жамал - ауызша халық шығармашылығының сарапшысы. Сәкен алғашқы ауылдық молдада оқыды. 11 жасында Нильдинский (Успен) кенішінің орыс дипломын игеру мектебіне жіберілді. «Мен Нильдте үш жыл болдым. Бір жағынан, мектептен сабақ алдым, екінші жағынан өмірден білім алғанмын: адамдар қалай жұмыс істейтінін көрдім, олар жер асты шахталарында қалай жұмыс істейді, олар көмір мен рудадан таулар салған кезде оларға қаншалықты қиын ; Мен жатақханада, жұмысшылардың үйінде болдым, олардың өмір салтын білетінмін. Мен олардан көп естідім. Мұның бәрі мені өшпес әсер қалдырды » ұлттық проблемаларға терең алаңдаушылықпен қарайтын болса, 1923 жылы ол күрестің жолына батыл қадам басқан, ұлттық тағдырдың тіл тағдырына тәуелді екенін түсініп, бұл тәуелсіздік болмаса, толыққанды болмайды. Ол 1923 жылғы 17-25 сәуірде өткізілген, ұлттық мәселе көтерілген, большевиктік партияның он екінші конгресінің соңғы кездесуімен қатты алаңдатты. жерде орыс мәдениеті ерте ме, кеш пе, басқа ұлт мәдениеттерінен асып түсетіндіктен, орыс ұлтының артықшылығын күшейту керек деп ашық айтылды. Мұны естігеннен қатты сілкініп жүрген Сәкен халықтың тағдыры үшін осындай маңызды мәселелерді шешу жолдарын іздестіре бастады.Ол қазақ тілін мемлекеттік тіл мәртебесін беру мәселесі бойынша күрделі мәселелерді көтере бастады. Өзінің халқының жақын және алыс тарихын қарап, жазушы өз ісін осы мәселеде үлгі бола алатын адамдарды іздей бастады. Сәкен халықты тәрбиелеуге көп күш жұмсаған Алаш Ахмет Байтұрсыновтың басшыларының бірі.
Қозы көрпеш - Баян сұлу кесенесі.
Қозы көрпеш – Баян сұлу мазары – 10 – 11 ғасырларда тұрғызылған сәулет өнері ескерткіші.
Шығыс Қазақстан облысы Аягөз ауданы Таңсық ауылына таяу, Аягөз өзенінің оң жағалауында орналасқан.
Мазар туралы алғаш жазған академик И.П. Фальк (1771). 19 ғасырдың 30-жылдары В.Федоров, 40-жылдары А.И. Шренк, Ш.Уәлиханов (1856), Н.А. Абрамов (1858), М.Путинцев (1863), Орталық Қазақстан археологиялық экспедициясы (жетек. Ә.Марғұлан) зерттеген (1952).
Мазар табаны төрт бұрышты таған түрінде (сырт жағынан аудаы 7,107,10 метр, ішкі жағынан 3,383,38 метр), жоғары қарай сүйірленіп, күмбезделіп өрілген, биіктігі 11,65 метр Еденінен күмбезіне дейінгі биіктігі 4,35 метр Қабырғасы гранит қалақ тастан сабан аралас балшықпен қаланған, қалыңдығы 1,86 метр Кірер есігі шығысқа қаратылған. Қозы көрпеш – Баян сұлу мазарының жанында төрт тас мүсін болған. Олардың нобайын 1771 жылы Г.Волошин, 1856 жылы Ш.Уәлиханов қағаз бетіне түсірген. Тас мүсіндерде үш әйел мен бір ер адам бейнеленген. Халық арасындағы аңыз бойынша, үш әйелдің бірі – Баян сұлу, екіншісі – сіңлісі Айғыз, үшіншісі – апасы Айтаңсық; ер адам – Қозы болса керек.
Қазір бұл тас мүсіндер жоғалып кеткен. А.Н. Белослюдовтың мәліметіне қарағанда, екі тас мүсін Германияға әкетілген. Ел ішіндегі аңыз-әңгімеде Қозы көрпеш – Баян сұлу мазарын және оның жанындағы тас мүсіндерді Сарыбайдың інісі Тайлақ би жасатқан деп айтылады.
Қозы Көрпеш Баян Сұлу кесенесі «Қазақстанның киелі жерлері» тізіміне енді7
Мақсат – қос ғашық туралы тың деректерді жинақтай отырып, мавзолейді қайта жаңғырту.