М
Молодежь
К
Компьютеры-и-электроника
Д
Дом-и-сад
С
Стиль-и-уход-за-собой
П
Праздники-и-традиции
Т
Транспорт
П
Путешествия
С
Семейная-жизнь
Ф
Философия-и-религия
Б
Без категории
М
Мир-работы
Х
Хобби-и-рукоделие
И
Искусство-и-развлечения
В
Взаимоотношения
З
Здоровье
К
Кулинария-и-гостеприимство
Ф
Финансы-и-бизнес
П
Питомцы-и-животные
О
Образование
О
Образование-и-коммуникации
denchik83
denchik83
05.07.2021 14:29 •  Қазақ тiлi

Көл жағасында өсетін өсімдіктер мәтін

👇
Ответ:
mariaks16
mariaks16
05.07.2021

Қамыс (Phragmіtes) – астық тұқымдасына жататын к қ шөптесін өсімдік. Қамыстың жер шарында кең таралған (тек Арктика менАнтарктидада кездеспейді) 7 түрі, Қазақстанда грунт сулары жер бетіне жақын жатқан шалғынды, құмды, сортаң жерлерде өсетін 2 түрі бар. Ең жиі кездесетіні кәдімгі Қамыс немесе құрақ (Ph. communіs). Оның биіктігі 0,8 – 6 м. Тамыры жуан, жақсы жетілген, сабағы тік. Көп гүлді масақтары сыпыртқы гүлшоғырына топталған. Негізінен, вегетативті жолмен көбейеді. Шілдеден қыркүйекке дейін гүлдеп, жемістенеді. Қамыс – су өсімдігі, сондықтан өзендердің сағасы мен көлдер, арықтардың жағасында қалың тоғай құрып өседі. Қамыс сиыр, жылқы, кеміргіштер (ондатр, саз құндызы) үшін бағалы азық. Қамыстан себет тоқылады, құрылыста қолданылады, химиялық өңдеу жолымен шайыр, метил спирті,сірке қышқылы,қағаз алынады. Сонымен қатар Қамыс қалың тоғай болып өсіп кетсе, суармалы егістік дақылдарына зиян да келтіреді. Онымен күресу үшін жерді тереңдігі 30 см-дей қазып, тамыр сабақтарынан тазартып отыру қажет. Борық қамыс, қант қамысы (Saccharum) — астық тұқымдасына жататын көп жылдық өсімдік. Тропикалық және субтропикалық аймақтарда өсетін 12 түрі белгілі. Оның мәдени түрі Борық қамыс (S. offіcіnarum) Оңтүстік-шығыс Азиядан тараған. Биіктшгі 6 м-ге дейін, сабағының жуандығы 5 см-дей болады. Жапырағы ұзын, жалпақ, сабаққа кезектесіп орналасады. Борық қамыс қалемше арқылы көбейеді. Жылына 3 — 5 рет орылады. Оның сабағында 16 — 18% сахароза болады. Борық қамысты қант,спирт, т.б. өндіруге, малға жем ретінде пайдаланады.

Қазақстанда оның бір түрі — жабайы Борық қамыс (S. spontaneum) Сырдарияның тоғайлы алқаптарында, кейде тау етегінде, өзен жиегінде, егінжайда, арық жиектерінде кездеседі. Биіктігі 2 м-дей, сабағы қатты, бірақ өзегі борпылдақ, жапырағы жіңішке, ұзын болады. Гүлшоғыры сыпыртқы тәрізді. Мамыр — шілде айларында гүлдейді. Сабағында 2 — 4% сахароза болады. Жабайы Борық қамысты балғын кезінде мал сүйсініп жейді, сүрлемге салуға болады. Сабағынан ши тоқиды, жапырағынан арқан еседі, ширатып қапшық жасайды. Оның өңдеуден кейінгі қалдығын құрылыс материалдарын дайындауға және отын ретінде пайдаланады.

Өлеңшөп, немесе айрауықтар — астық тұқымдастардың жабайы өсетін бір туысы, к қ шөп өсімдігі, биіктігі 0,5—1 метрге дейін болады. Барлық түрлері — 150. Мұның бұрынғы КСРО-да есетіні 50 шамалы. Негізгі түрлері: батөлең, ақ өлең, қандауыр өлең, сазөлең, Лангсдорф өлеңі т. б. Өлеңшөп малға онша жұғымды болмайды, өйткені оның құрамында небәрі 5 проценттей ғана ақуыз бар. Өлеңшөп (Scіrpus) –қияқөлеңдер тұқымдасына жататын бір және көп жылдық шөптесін өсімдіктер. Тропиктік және субтропиктік аймақтарда 250-ден астам түрі кездеседі. Қазақстанда Сырдария, Тобыл –Есіл, Ертіс өзендерінің бойында, Балқаш– Алакөл ойысында, Іле, Шу алабындағы өте ылғалды жерлерде, батпақты шалғында, кейде суда өсетін 14 түрі бар. Ең жиі кездесетіні – қара Өлеңшөп (Scіrpus lacustrіs). Оның биіктігі 2,5 м-дей, төселмелі тамыр сабақты, сабағының жуандығы 2 – 3 см, беті тегіс, жұмыр болады. Жапырағы таспа пішінді. Гүлдері қосжынысты, протогиния(гүл аталықтарының аналығынан ертерек пісіп жетілуі) жиі байқалады. Гүлшоғыры– сыпыртқы. Негізінен тамыр сабақтары арқылы, кейде тұқымынан да көбейеді. Маусым – тамыз айларында гүлдеп, жеміс салады. Жемісі – үш қырлы жаңғақша. Қара Өлеңшөп кейде көл бетін жауып кетіп, шымтезекке (торф) айналады. Сабағын түрлі тоқыма бұйымдар жасауға, жылу ұстағыш құрылыс материалдарын және сүрлем дайындауға пайдаланады. Химиялық әдіспен қарамай, спирт, сірке қышқылы дайындалады. Кейбір тропиктік түрін, мысалы, Титикака көлінде (Орта Анд тауы) өсетін Калифорния Өлеңшөпінен үндістер өздері тұратын баспана және жүзіп жүретін “қамыс аралдарын” (оған картоп егеді) тоқиды. Жергілікті халық дәрілік өсімдік ретінде қолданады. Сонымен қатар Өлеңшөп қалың өссе, суармалы егіс дақылдарына зиян келтіреді.

Объяснение:

4,6(73 оценок)
Открыть все ответы
Ответ:
valeriaro294
valeriaro294
05.07.2021

Жауабы :

1)Өздік етісті табыңыз

Асыл өзі киінді

2)Бұрынғы өткен шақта түрған сөзді көрсетіңіз:

Танысқан екен

3)Етістіктің мақсатты келер шақ түрін көрсетіңіз:

Ызаландырмақ

4)Етістіктің нақ осы шақ түрін көрсетіңіз:

Бара жатыр

5)Бұйрық райдың 3-ші жағын табыңыз:

Жетсін

6)Осы шақтағы етістікті табыңыз:

Көптеген жаңа бұйымдар өндірілуде.

7)Баяндауыш қызметіндегі етістікті табыңыз:

Олжабек ойланып қалды

8)Тұйық етістікті табыңыз:

Жуу

9)Үстеу дегеніміз не?

Қимылдың мезгілін, белгісін, себебін мақсатын білдіреді.

10)Мезгіл үстеуін көрсетіңіз:

Бүрсігүні аттанды

11)Мекен үстеуді көрсетіңіз:

Алға қадам басты;

12)Мақсат үстеуін табыңыз:

Жорта, әдейі.

13)Өкіну мәнін білдіретін одағай қайсысы/

Әттең

14)Одағайды табыңыз:

Алақай, уһ

15)Ұлттық байлыққа нелер жатады:

Тарихи ескерткіштер, табиғи байлық, мәдени мұра.

16)Теңге соңғы рет қай жылы шықты?

1993 ж

17)Алтыннан да қымбат не?

Уақыт

18)Антоним қатысқан сөйлемді көрсетіңіз:

Жақсылық пен жамандық – болды егіз.

19)Көп нүкте орындарына қажетті қосымшалар қойыңыз. Нарық...экономика...жетектей...күш-бәсекелес...

-тық,-ға,-тін,-тік

20)Экономикамен байланысты мақалды табыңыз:

Ақша кетуге тырысады, есеп ұстауға тырысады.

21)Жалпы зат есімді белгілеңіз:

Адам.

22)Ілік септігінде тұрған зат есімді табыңыз:

Мектептің

23)Етістіктен болған сын есімді көрсетіңіз:

Шашыраңқы

24)Туынды сын есімнен жасалған бастауышты табыңыз:

Өнерлі өрге жүзер

25)Сапалық сын есімнің анықтамасын көрсетіңіз:

Негізгі сын есімнің өзінен болып, заттың сынын анықтайтын сын есім.

26)«Характеристика» сөзінің аудармасы көрсетіңіз:

Мінездеме

27)Бірге жазылатын сөзді көрсетіңіз:

Көк (құтан), көк (жиек).

28)1845 жылы қазіргі Семей облысының территориясында дүниеге келген қазақ поэзиясының классигі кім?

Абай

29)Ілік септігінде тұрған зат есімді табыңыз:

Мектептің

30)Топтау сан есімін көрсетіңіз:

Жүз-жүзден;

31)Сұраулы сөйлемді көрсетіңіз:

Сен де келесің бе?

32)Ілік септігі мен тәуелдік жалғауды табыныз:

Колхоздың малы;

33)Мына сөздердің ішінен синонимдерді табыныз

Ақылды, ғұлама, кемеңгер;

34)Тайға таңба басқандай деген тұрақты сөз тіркесінің мағынасын табыңыз:

Анық

35)Тәуелдік жалғауынан соң жалғанып тұрған табыс жалғауын табыңыз:

Әкесін

36)Зиялы сөзінің антонимін табыңыз:

Надан

37)Бұйрықты сөйлемді көрсетіңіз:

Осы жағдай сенің әр уақытта есіңде болсын.

38)Синоним сөздердің тізбегін табыңыз:

Ар, ұят, ождан;

4,8(57 оценок)
Ответ:
Lena89269295717
Lena89269295717
05.07.2021

Шымбұлақ — Алматы маңындағы Іле Алатауы шатқалының 2510 метр биіктігінде орын тепкен тау-шаңғылық курорты. Талғар асуының бөктеріндегі бұл спорттық кешен 1954 жылдан бастап тау шаңғысы спортшыларының сүйікті орнына айналған. Алғашқыда бұл кешен кеңес тау шаңғышыларының олимпиадаға дайындық базасы ретінде құрылған. Жарыс жолының ені 25 метр, еңістігі 11-29 градустардың аралығында, сондықтан шаңғышылардың ең жақсы жылдамдық көрсетуіне қолайлы. Техникалық сипаттамасы жағынан Еуропаның ең жақсы жарыс жолдарынан кем емес, көп жағдайда (қарының сырғанақтық сапасы бойынша) олардан артық.

Объяснение:

4,7(9 оценок)
Это интересно:
Новые ответы от MOGZ: Қазақ тiлi
logo
Вход Регистрация
Что ты хочешь узнать?
Спроси Mozg
Открыть лучший ответ