1.Шыңғыс Айтматов - жазушы, қоғам және мемлекет қайраткері.
2.Оның «Аспалы көпір», «Жәмила», «Алғашқы ұстаз», «Қош бол, Гүлсары», «Ертегіден соң», «Ерте қайтқан тырналар» тағы басқа әңгіме, повесть жинақтары, «Жанпида», «Боранды бекет» романдары бар.
3.Автор шығармаларына қойылған «Жәмила», «Алғашқы ұстаз», «Боранды бекет», «Құс жолы», «Теңіз жағалай жүгірген тарғыл төбет», «Шынарым менің, шырайлым менің», «Ерте келген тырналар», «Қош бол, Гүлсары» фильмдер бар.
4.Ш.Айтматов шығармалары 150-ден астам халықтың тіліне аударылған.
5.Автордың «Кассандра таңбасы» атты шығармасын Дулат Исабеков француз тіліне аударған.
1.Атаның баласы болма,
А бол.
2.Жақсы-елдің ырысы
Жақсы жер-жанның тынысы
3.Адам аласы ішінде.
Мал аласы сыртында
4. қошқар болар қозының
Маңдай жағы дөң келер,
А ң
Етек- жеңі кең келер.
5. А
Алысқа қарайды.
Халқымның ардақтылары һәм ақиықтары! Хатымның аңдатуы ретінде, Ахмет Байтұрсынұлы жазғандай «шығарманың мазмұны төрт түрде айтылады: 1. Жай сөйлеу түрде. 2. Сөйлестірген түрде. 3. Хат түрінде. 4. Аралас түрде» , мен,ой-тиегімді ағытқан, айтайын деген пікірімді хат арқылы баяндағым келеді. Бұл өмірден озған адамдармен хат жазысу Абайдың : «Өлсе өлер табиғат, адам емес...» деген сөзін еске түсіреді. Шамалы болса да, алдымен «Алаш деген не?», «Алаш Орданың қайраткерлері кім?» және «Алаш қозғалысының идеялары неге бағытталған?» деген сұрақтарға жауап берейін.
Алаш барша қазақ жұртының жүрегін тебіренткен ұраны, шыққан тегі. «Алаш» «қазақ» сөзімен теңбе-тең болып қолданылады. Сондықтан болар, Алаш қозғалысы (1905 жылдан бастау алады) жиырмасыншы ғасыр адамдардың да, келешек ұрпақтың да маңызды бөлігіне айналып үлгірген. Қозғалыстың басты құрамы, саны сегіз жүзге жуық, ұлт зиялылары. Мысалы: атақты Бекпембет бидің ұрпағы, заңгер Уәлитхан Танашев; дәрігер, ұстаз, ғалым Халел Досмұхамедов; Ахмет Бірімжанов; Садық Аюкеұлы Аманжолов; Мұстафа Шоқай және тағы басқалары. Дегенмен, бүкіл қазақ даласын қамтыған қозғалысты қалыптастырған ірі қайраткерлер тобы болғанымен, оның өрістеуіне, бүкіл елді қамтуына жүздеген, тіпті, мыңдаған адамдар үлес қосқаны белгілі. Алаш қайраткерлерінің түп қазық идеясы – қазақ мемлекеті болды. Баршаға аян, халқымыз үшін XX ғасырда ең маңызды мәселе – ұлттық тәуелсіздігімізді қайта қалпына келтіру болды. Екінші мәселе – қазақ қоғамын өркениетті әлемдік қауымдастықтың қатарына енгізу еді. Ол үшін ата-бабамыз білектің күшімен, найзаның ұшымен қорғаған, сақтап қалған туған жерден ешқайда көшпей, тұрақты мекен еткен жерді бөлшектемей, жат жұртқа таптатпау, сатпау, жерден айрылғаның барлық байлықтан, дәулетіңнен, құт-берекеңнен айрылу, өшуі деген сөз екенін түсіне білген. Алаш рухы қазіргі ұрпақты елдікке, ауызбірлікке, елге адал қызмет жасай білуге үндейді. Тәуелсіз Қазақстанды нығайта түсуге шақырады. Тәуелсіздік алғаннан кейін бұрын тыйым салынған – Алаш қозғалысы тақырыбы қазіргі таңда отандық тарихымыздың маңызды құрамдас бөлігі ретінде қайта зерттелуде.
Алаштану зерттеу бағыты алаштықтардың көзі тірісінде басталғанымен әрі қарай жалғасын табуда. Ес жиып,етек жапқан бүгінгі күндеріміз үшін ризамын.Әлихан Бөкейханов болжаған «өз тізгіні өзінде бөлек мемлекет» қанатын қақ жаюда. Әлемге беделі танылған Қазақстанның құрылуы сіздің және ұлт қайраткерлерінің арқасы.
XX ғ. 20ж.ж. Алаш қозғалысына байланысты Қ.Кемеңгерұлы, С.Садуақасұлы,Т.Шонанұлы, Ж.Аймауытұлы, С.Сейфоллаұлы, Ғ.Тоғжанұлы, 30-жылдар аралығында М.Шоқай мен С.Брайнин, Ш.Шафиро, Е.Бекенұлы, Ғ.Мүсірепұлы сынды авторлардың түрлі мақалалары жарияланса, 50-80 ж.ж. Алаш тұлғаларын қаралаған еңбектер, қаншама зерттеулер шықты.Соған қарамастан кемеңгер профессор Б.Кенжебаевтың «Өтелген парыз сынды санаға қозғау салған мақаласы», Түркияда 1973 жылы басылған Хасан Оралтайдың «Алаш»-Түркістан түріктерінің ұлттық ұраны» атты кітабы, Оксфорттың Орталық Азияны зерттеу қоғамы Кеңесте оқуға тыйым салынған 1920-1930 ж.ж. Алашқа қатысты зерттеулерді қайта басты. Бұл жазбалар, «жақсының аты өлмейді» дейтұғын, елі үшін жанын қиюға дайын ерлердің еңбегі есімдерін ақтайтының аңғартуда.
Объяснение: