Алтын адам туралы диалог
- Аға, сәлеметсіз бе!
- Сәлеметсің бе, Аспандияр! Қалың қалай, сабағың қалай?
- Бәрі жақсы, аға. Рахмет. Сіздің көмегіңіз керек болып тұр еді.
- Әрине, айта бер. Қандай көмек?
- Тарих сабағынан «Алтын адам» тақырыбына баяндама жасауым керек еді.
- Жақсы. Көмектесейін. Қандай сұрақтарың бер, сұрай бер?
- «Алтын адам» зираты қашан және қай жерден табылды?
- 1969-1970 жылдары Алматы облысы Есік қаласының солтүстігіндегі Есік өзенінің сол жақ жағалауындағы темір дәуірінен сақталған сақ обасынан табылған алтын киімді сақ жауынгерінің мүрдесі табылды.
- Зиратты тапқан археолог кім?
- Зиратты археолог К.А. Ақышев тапқан.
- «Алтын адамды» қысқаша сипаттап берсеңіз?
- Бас киімі кейінгі қазақ киімі үлгілеріне ұқсас, биік, шошақ төбелі, ұзындығы 70 см шамасында. Мойнында дөңгелек жүзік сияқты алтын алқа, іш көйлегі, көкірегінің тұсы, жеңі алтын тоғалармен өрнектелген, саусағында екі алтын жүзік, камзолы құрастырылмалы ауыр белбеумен буылған. Белбеуге аңға ұқсас бейнелер, 16 тоға жапсырылған, оң жағында қызыл қынапты ұзын семсер, сол жағында алтын пластиналар жапсырылған қынға салынған темір қанжар ақинақ, шалбар балағы да алтын тоғалармен әшекейленген.
- Деректерге сүйенсек, «Алтын адам» қай заманда өмір сүрген?
- Есік обасынан алынған археологиялық мәліметтерге қарап, бұл адамның біздің заманымыздан бұрынғы 5 - 4 ғасырларда өмір сүргені анықталды. Киім үлгісі, жерлеу рәсімі, Алтын адамның Жетісу жерін мекендеген сақтардың көрнекті елбасының ұлы немесе жас көсем, әскербасы екенін айқын көрсетеді.
- Көмегіңізге көп рахмет, аға!
- Оқасы жоқ, бауырым!
