Бірқазан – жыл құстары, наурыз айында ұшып келіп, өніп-өсіп, қараша айында жылы жаққа ұшып кетеді. Жерорта, Каспий теңіздерінің оңтүстік жағалауында, Оңтүстік Азияда қыстайды. Судың тереңірек жеріне салған көлемді ұяларына бір – бес жұмыртқа салып, оны қоразы мен мекиені жұптасып басып, отыз – отыз бес күнде балапандарын өргізеді. Балапандары жетпіс – жетпіс бес күн өтісімен ұядан ұшады. Бірқазан 3-4 жасында жұмыртқалай бастайды. Олар саны аз құс болғандықтан, Қорғалжын қорығы мен Наурызым қорығында және Сарықопа, Торғай қорықшаларында қорғауға алынып, халықаралық табиғат қорғау одағының және ұлттық «Қызыл кітапқа» (1996) енгізілген.
Судыңда сұрауы бар деп бекер айтпағамыз ғой. Бірақ өкінішке орай осы сөзді ескермейтініміздің кесірінен қалтамыздан артық тиын тебен шығатынын білсекте үнемдемейміз. Не үнемдеудің жолын білмейміз. Төмендегі материал халыққты сумен қамтамасыз ету арқылы ақша жинайтын мекеме дерегіне сүйеніп жасалып отыр. Олар осылай көрсетсе ақпарат рас деп сенейік. Үнемшіл болайық, мархабат!Суды қорғаудың міндеттері — барлық судың табиғат жүйелерінің экологиялық тұрақтылығын бұзуы, халықтың денсаулығына зиян келтіруі, сондай-ақ балық қорларының азаюына, судың физикалық, химиялық, биологиялық қасиеттерінің өзгеруі, олардың табиғи толығу, тазару қабілетінің төмендеуі, судың гидрологиялық және гидрогеологиялық режімінің бұзылуы салдарынан сумен жабдықтау жағдайларының нашарлауына және басқа қолайсыз құбылыстарға әкеліп соқтыруы мүмкін ластанудан, былғанудан және сарқылудан қорғалуға тиістілігі. Суды қорғау судың ластануын, былғануын және сарқылуын болдырмауға бағытталған ұйымдық, экономикалық, құқылық және басқа шаралар жүйесін қамтиды.
Қызығыңды көп көрдім, Қарабастау, Құлансаз*. Күндерімді өткердім, Сенде жүріп ұзақ жаз. Көкорайға жайылған Секілді едік үйрек, қаз. Ештеңе жоқ уайымнан, Жүруші едік көңіл мәз. Патша әмірі тарылды, Оған қылар бар ма ылаж?! Ішке толған зарымды Кімге айтармын қылып наз! Көген көзді қосақтап, Қалай қиып берерміз?! Көздің жасы моншақтап, Көңіл шер боп өлерміз. Көк жайлауды қалдырып, Қайда көшіп кетерміз?! Көкіректі зар қылып, Қорлықпен қайтіп өтерміз?! «Бес үйден бір жігіт!» деп, Болыстар жүр шапкылап. Жасауылы үй тінтпек, Қылыштары жарқылдап. Бүйтіп көрген күн құрсын, Жапырақтай қалтырап! Таусылғандай тынысың, Күнде жүрек қансырап. Дүниенің кеңдігі - Жүргеніңде басың бос. Жан қысылса, белгілі, Таба алмайсың жақын дос. Өз араңнан шыққандар Таяқ соғар өзіңе. «Әр нәрсеге - бір зауал» Дейтін еді кезінде. Би, болысты тәңірі атты, Ел қорғауға жарамай. Ағайынды еңіретті, Көз жасына қарамай. Енді ойласақ, не қалды, Ата жұрттан кету бар. Жолға тігіп не жанды, Тәуекелге беку бар! Не болмаса шыбындап, Тағдырыңа көну бар. Көнсең, күнде шығындап, Ит қорлықта өлу бар!
Ребустың жауабы: Бірқазан
Бірқазан туралы
Бірқазан – жыл құстары, наурыз айында ұшып келіп, өніп-өсіп, қараша айында жылы жаққа ұшып кетеді. Жерорта, Каспий теңіздерінің оңтүстік жағалауында, Оңтүстік Азияда қыстайды. Судың тереңірек жеріне салған көлемді ұяларына бір – бес жұмыртқа салып, оны қоразы мен мекиені жұптасып басып, отыз – отыз бес күнде балапандарын өргізеді. Балапандары жетпіс – жетпіс бес күн өтісімен ұядан ұшады. Бірқазан 3-4 жасында жұмыртқалай бастайды. Олар саны аз құс болғандықтан, Қорғалжын қорығы мен Наурызым қорығында және Сарықопа, Торғай қорықшаларында қорғауға алынып, халықаралық табиғат қорғау одағының және ұлттық «Қызыл кітапқа» (1996) енгізілген.