Ақшақар.
Жаңа жыл – барша адамдардың тағатсыздана күтетін таңғажайып қызыққа, қуанышқа, сиқырға толы мереке. Кішкене бөбектермен қоса ересек адамдардың да ең сүйікті мерекесі десек те болады. Жаңа жыл жақындаған сайын жан – жақтың бәрі безендіріліп, жаңа жылдық әуендер ойнатылып, құдды барлық әлем ертегі әлеміне айналғандай күй кешеді. Балалар Аяз атаға хат жазып, жыл бойы тәртіптерінің жақсы болғанын айтып, қалған сыйлықтарын күтеді.
Барлығымыз да Жаңа жылды ерекше ықыласпен күтетініміз құпия емес. Жаңа жыл жақсылық пен қуанышқа толы болып, армандарымыз іске асатын мезгіл деп те қабылдаймыз. Жасымыз есейе келе ертегіге сенбесек те, Жаңа жылдан бір ерекше сиқырды күтетініміз тағы бар.
Әсіресе балалар Аяз Ата мен Ақшақарды асыға күтеді. Біреулері Аяз Аятаның сыйлығына, екіншілері Ақшақардың көйлегі мен көз тартар сұлулығына қызығады. Кішкене қыз балалар көбіне ақ көйлек киіп, өздерін Ақшақар елестетеді. Аяз Ата мен Ақшақар балалардың өнерлеріне тәнті болып, әзірлеген сыйлықтарын ұсынады.
Әдетте, Жаңа жыл - отбасымен тойланатын мейрам. Аналарымыз, апаларымыз, жеңгелеріміз алдын ала дайындалып, тәттілерін пісіріп, жаңа жылдық дастарқан әзірлейді. Барлығымыз осы кең дастарқан басында жиналып, әңгімелесіп, қалжыңдасып, бір – бірімзге сыйлықтар сыйлап, естелік суреттерге түсеміз. Жыл сайынғы дәстүр бойынша Елбасымыздың құттықтауын тыңдап, келер жылға зор үмітпен қараймыз. Ал сағат он екіні соғысымен бір – бірімізді құттықтап, есік алдына мерекелік от шашуды тамашалауға шығамыз.
3)
Жекеше
І жақ:Менің Отаным,ана тілім,үйім,көлігім,сөмкем,аяқ киімім,қаламым.
ІІ жақ:Сенің Отаның,ана тілің,үйің,көлігің,сөмкең,аяқ киімнің,қаламың.
Сіздің (сыпайы түрде) Отаның,ана тіліңіз,үйіңіз,көлігіңіз,сөмкеңіз,аяқ киіміңіз,қаламыңыз.
ІІІ жақ:Оның Отары,ана тілі,үйі,көлігі, сөмкесі,аяқ киімі,қаламы.
Көпше:
І жақ: Біздің Отанымыз,ана тіліміз,үйіміз,көлігіміз,сөмкеміз,аяқ киіміміз,қаламымыз.
ІІ жақ:Сендердің Отандарың,ана тілдерің, үйлерің,көліктерің,сөмкелерің,аяқ киімдерің,қаламдарың.
Сіздердің Отадарыңыз,ана тілдеріңіз,үйлеріңіз,көліктеріңіз,сөмкелеріңіз,аяқ киімдеріңіз,қаламдарыңыз.
ІІІ жақ:Олардың Отаны,ана тілі,үйі,көлігі,сөмкесі,аяқ киімі,қаламы.
4) Жіктеу
Жекеше
І жақ:Мен дәрігермін,шахтермін,аспазбын.
ІІ жақ:Сен дәрігерсің,шахтерсің,аспазсың.
Сіз дәрігерсіз,шахтерсіз,аспазсыз.
Көпше
І:Біз дәрігерміз,шахтерміз,аспазбыз.
ІІ:Сендер дәрігерсіңдер,шахтерсіңдер,аспазсыңдар.
Сіздер дәрігерсіздер,шахтерсіздер,аспазсыздар.
ІІІ:Олар дәрігер,шахтер,аспаз.
5) Бұл сөйлемде қимыл-сын үстеуі - "ақырын" (Қалай?)
7) Оқу - түбір,+лық - сөз тудырушы жұрнақ,+тың - ілік септігі.
Біз - түбір,+дің - ілік септігі.
Дәптер - түбір,+лер - көптік жалғау,+іміз - тәуелдік жалғауының І жағы.
8) Қолыңдағы қызыл алманы қайдан алдың? Оның көркем бейнесі талайды тамсандырған. Мұғалім ашулы секілді ғой. Оның күлкісі қандай ажарлы!
9) Суреттер,апталар,доптар,кептерлер,адамдар,гүлдер.
10) Кеспе,сүзбе,өркен.
11) Мектеп - түбірі (зат есім),оқу - түбір (з.е),+шы - сөз тудырушы жұрнақ,+лар - көптік жалғау,+ы - тәуелдік жалғауының ІІІ жағы,өлең - түбірі (азт есім),оқы - түбірі (етістік),+ды - жедел өткен шақ жұрнағы.
12) Олар гүл жинап жүр.
Жинап жүр - баяндауыш,олар - бастауыш,гүл - толықтауыш.
13) А (ашық буын ) - ғаш (бітеу буын) - тар (бітеу буын),ком (бітеу буын) - пью (ашық буын) - тер (бітеу буын), ұ (а.б) - қып (б.б) - ты (а.б),ә (а.б) - деп (б.б) - ті (а.б) - лік (б.б).
14) Көктем ерте келіп,ауа райы жылыды.Ағаштар гүлдеп,құстар бақта сайрады.
15) Қиғыш,сезгіш,көргіш,тергіш.