Тіл – ұлттың жаны, рухы, оның бет-бейнесі, өткені мен бүгіні және болашағы. Ғұлама ғалым А.Байтұрсынұлы: «Сөзі жоғалған жұрттың өзі де жоғалады»,– деп тілдің ұлт үшін қандай маңызды екенін бір-ақ ауыз сөзге сыйдырған. Әлемде жаулап алушы елдердің озбырлығынан, үстемдігінен қаншама тіл жоғалып кетсе, қаншама тіл жоғалудың аз-ақ алдында тұрғаны мәлім. Сондықтан қазіргі жаһандану дәуірінде аз ұлттар мен ұлыстар өз тілдерін қорғап қалуға барынша күш салуда. Қазақстан Республикасы қазақ тілінің ғана емес, қазақстанда тұратын барлық ұлттар мен ұлыстардың тілінің дамуына барынша жағдай жасап отыр. Елбасымыздың 22- қыркүйекті «Қазақстан халықтарының тілдері күні» деп жариялау да сол мақсаттан туған.
С-дауыссыз, қатаң,
а-дауысты, жуан, ашық, езулік
ғ-дауыссыз, ұяң
а-дауысты, жуан, ашық, езулік
т-дауыссыз, қатаң
жапырақ
ж-дауыссыз,ұяң
а-дауысты, жуан, ашық, езулік
п-дауыссыз, қатаң
ы-дауысты, жуан,қысаң, езулік
р-дауыссыз,үнді
а-дауысты, жуан, ашық, езулік
қ-дауыссыз, қатаң
Шаңғы
ш-дауыссыз, қатаң
а-дауысты, жуан, ашық, езулік
ң-дауыссыз, үнді
ғ-дауыссыз, ұяң
ы-дауысты, жуан, қысаң, езулік
Жиһаз
ж-дауыссыз, ұяң
и-дауысты, жіңішке, қысаң, езулік
һ-дауыссыз, қатаң
а-дауысты, жуан, ашық, езулік
з-дауыссыз, ұяң
Түлкі
т-дауыссыз, қатаң
ү-дауысты,жіңішке, қысаң, еріндік
л-дауыссыз, үнді
к-дауыссыз қатаң
і-дауысты, жінішке, қысаң,езулік
Үкі
ү-дауысты, жіңішке, қысаң, езулік
к-дауыссыз, қатаң
і-дауысты, жіңішке, қысаң,езулік