Объяснение: Мұражай – жәдігерлер мекені, тұнып тұрған тарих. Ал тарих туған жерден басталады, сондықтан, менің ойымша, әрбір азамат өзінің туған жерінің тарихын білуі тиіс.
Мұражай – тарихи-ғылыми дерек ретіндегі ескерткіштерді, өнер туындыларын, мәдени құндылықтарды, т.б. мұраларды сақтап, жинақтап, ғылыми-танымдық қызмет атқаратын мекеме.
Мұражайға саяхат жасау жалпы ой – өрістің кеңеюіне, тұлғаның үйлесімді дамып, қалыптасуына зор ықпалын тигізеді. Сонымен қатар, оқушыларды ұлтжандылыққа, мәдениеттілікке, өз елінің тарихын құрметтеуге тәрбиелеп, шежірелі өлкенің тарихын біліп қана қоймай, оны сүйіп, құрметтеу әрбір азаматтың міндеті екендігін жете түсінуіне көмектеседі.
Елбасының «Болашаққа бағдар: рухани жаңғыру» бағдарламасының «Туған жер» жобасы аясында еліміздің түкпір – түкпіріндегі оқушылар тарихи - өлкетану мұражайларына саяхат жасау өскелең ұрпаққа терең ой салады деп ойлаймын. Тіпті шетелге саяхатқа шыққанда мұражайға барсаң сол елдің өткені жайлы барлық мағлұматты алуға болады.
Қазіргі заман ағымымен мұражайға бару қалыс болып бара жатқанымен, Туған жерінің тарихы мен мәдениетін білу мақсатында жас ұрпақты мұражайға апарып, түрлі жәдігерлермен таныстыру керек деп есептеймін не
Ойын шахматтарға бұрыннан қазіргі Қазақстанның аумағында белгілі. Туралы осы 1970-х археологиялық раскопки - Талғардың городище кездестір- XI алты шахматты тұрпаттары бол- 1980-х жылдардың - ғасырдың XIII айғақтайтын.
Дейін XX ғасырдың қазіргі Қазақстанның аумағында шахматтар азғантай таратып жібер- болды. Бірінші шахматты үйірме, жергілікті зиялылардың өкілдерін біріктіруші, 1889 жылы дұрыс қалада туды.Шахматтың популяризациясының қатысу республиканың чемпионаттарында тыс Ратмирдың Холмова конкурсының 1950 жылы Евгений Васюкова және Ларисаның Вольперты ара 1957. Ара түп 1950-х жылдардың шахматты аулақтанулар спорт мектептерде ашық болды, республиканың ағарт- министрлігінің жоғарғы спорт ұсталығының республикалық мектептерінде. Небәрі шахматтарға свыше 400 школьников үйренді. Ара түп 1960-х жылдардың шахматтармен около 200 мыңдаған человек шұғылданушымын, СССР спортының шеберінің шамасын Ю. Никитин орындады, А. Носков, В. Мұратов, Середенконың В.
1965 жылы шебердің атағының