1-тапсырма. Мәтінді мұқият тыңдап, көтерілген мәтін мазмұны бойынша жалпы және нақты сұрақтарға жауап беріп, мәтіндегі ақпаратты шынайы өмірмен байланыстырыңыз. Су – тіршілік көзі
Су – тіршілік көзі. Барлық тірі ағзалардың 75% судан тұратыны бәріңізге мәлім. Таза сусыз адам өмір сүре алмайды. Су үнемі теңіз, ауа мен құрлық арасындағы айналымды жүзеге асырады, сол себепті мен «Су – тіршілік көзі» тақырыбын таңдап, зерттедім.
Жер шарында жыл сайын 400 мың км3 шамасында су буға айналып, жоғары көтеріледі екен. Қазақстандағы су ресурстарының негізі – өзен сулары болып есептеледі, орташа жылдық мөлшері – 100 км3, 43 пайызы Қытай, Өзбекстан, Қырғызстан, Ресей мемлекеттеріне келеді. Республикамызда таза ауыз сумен қамтамасыз ету мардымсыз. Жоспарланған жөндеу, қалпына келтіру жұмыстары жүргізілмейді. Көптеген ауылдық су өткізгіштерінде су залалсыздандырылмайды. Қазіргі кезде Республикамыздағы барлық ірі өзендер – Іле, Сырдария, Жайық, Ертіс, Шу, Талас ластанған. Теңіз бен мұхиттар мұнаймен ластануда. Бұл қоршаған ортаға өте қауіпті. Судағы балықтар қырылып, қалу қаупі жылдан жылға өсіп
келеді.
Ауыл шаруашылығында қолданылатын минералды тыңайтқыштардың артық мөлшері топырақтан шайылып, өзен, көлдерге, теңізге түсуде. Бұл судағы оттекті азайтады. Сонымен бірге бұл балық өндірісіне қатты әсерін тигізіп, балық аулау азайып кеткенін айтылып жүр. Біз осы жағдайларды саралай келе, адам күніне қанша литр су жұмсайды және оны үнемдеу, таза ұстауға бола ма деген мәселені айтқым келіп тұр. Мысалы, тісті екі мезгіл тазалау кезінде 4 литрден 8 литр су
кетеді екен, тамақ әзірлеуге 3 мезгілде бас-аяғы 10 литр су кетеді екен. Суға түссең
орта есеппен 10 – 15 литр су жұмсайсың. Сонда күніне 33 – 38 литрдей су кетеді екен. Бұл бір балаға кететін бір күндік су мөлшері. (223 сөз) https://massaget.kz/layfstayl/alemtanu/Qazaqstanym/374
Қазақша шығарма: Ақтау қаласы Успей купить iPhone 7 по смешной цене: распродажа! Осталось 15 штук Ақтау - Қазақстандағы ең ерекше қала Маңғыстау облысының орталығы саналатын Ақтау қаласының бұрынғы атауы Шевченко болатын. Қала атауы 1991 жылы өзгерді. Касспий жағасында орналасқан әсем қала - газ бен мұнай өндіретін өнеркәсіп орталығы. Ақтау қаласы Қазақстанның өзге қалаларынан өз көшелерімен ерекшеленеді. Бұл қалада көше атаулары жоқ. Ақтау көшелері ықшам аудандармен бөлінеді. Қаланың 36 ықшам ауданы бар. Қалалық мекен-жайлар телефон нөмірлерімен ұқсас болып келеді. Мысалы, мекен-жай атауын қысқа 15-25-33 деп атайды. Яғни, 15-аудан, 25-үй, 33-пәтер. Атау берілген екі даңғыл бар, ол қала орталығындағы Бірінші Президент пен Тәуелсіздік даңғылдары. Ақтау ықшам аудандарындағы тұрғын үй шатырында орналасқан шамшырақ қаладағы назар аударатын мекеннің біріне айналды. Қала тұщы сумен қамтылған. Табиғи минералды суға тұщы теңіз суынан өндірілген дистиллят қосу арқылы тұщы суды өндіреді. Ал қаланы электрэнергетикамен әлемдегі алғашқы жылдам нейтрондағы АЭС қамтамасыз етеді