Шахрисабздың әмірі Бекбува әлдеқандай кешқұрым астрологты және сұра-: маған себе деген шақырды "айт-, зиялы жаурыншы, кім абызды над осы аймақпен" менің қолдарымнан деген тартып алады! Қарамастан және Бекбува әдейі Персии деген жаздыртқан зиялы астролог, кешқұрым ша жұлдыздарға погадав,: "о айтты, тақсыр! Сен от қолдың күшті аламанның ша ат Темір" бітесің. Тогда әмірші: "қайда сұрады қазір осы аламан тұрады, от қолдың нешінші маған біту" суждено! Сол звездочет: жауап берді "осы аламан тағы тумады, ол нұрға деген біт- ғана арқылы екі ай. Баланың анасы Ильгар вблизи сенің байлығыңның" астанасының кишлаке тұрады. Әмірші тағы тумаппын нәрестені погубить жолға қойды. Кишлак аламандарды жіберді, басып алу чтобы екіқабат әйелді және құрсақта жой- ана, беку чьей қолынан баста руға бол- жазып қой- біт-.
Әміршінің әңгімесін астрологпен күң тың тыңдады. Ол Темірдің анасының балалығының серігімен приходилась. Күң бедеуді оседлала, ең қысқа жолмен дейін Тараган үйінің жетті және туралы айбатта әңгімеледі.
Отбасы, туыстық туралы мақал – мәтелдер
Бойымдай бой табылса да,
Ойымдай ой табылмас.
***
Сыйға сый, сыраға бал.
***
Иесін сыйлағанның итіне сүйек таста.
***
Тіріде сыйласпаған,
Өліде жылыспайды.
***
Танымас, танымасын сыйламас.
***
Көңілдегі сырды көз білдіреді.
***
Өз үйім өлең төсегім.
***
Қарындасқа бұрмағанның қары сынсын.
***
Үй ішінен жау шықса,
Тұра қашып құтылмассың.
***
Тұлпардың өз тұяғы өзіне дәрі.
***
«Сіз», «біз» - деген жылы сөз,
Ағайынға жарасар.
***
Қарындасың – қарлығашың.
***
Ине өткен жерден жіп өтер.
***
Інісі бардың тынысы бар,
Ағасы бардың жағасы бар.
***
Төркін десе қыз төзбейді,
Көкпек десе түйе төзбейді.
***
Апасының киген тонын сіңлісі де киер.
***
Қазаны басқаның қайғысы басқа.
***
Ата – баланың қорғаны.
***
Атаға баланың алалығы жоқ.
***
Енесі тепкен құлынның еті ауырмас.
***
Сақау баланың тілін шешесі біледі.
***
Балаң жаман болса,
Көрінгеннің мазағы.
***
Бала, баланың ісі шала.
***
Балам – балым,
Баланың баласы – жаным.
***
Қарға баласын аппағым дер,
Кірпі баласын жұмсағым дер.
***
Атаның көңілі балада,
Баланың көңілі далада.
***
Балалы үйдің ұрлығы жатпас.
***
Торғай жаңбыр жауса баласын қорғар,
Бұршақ жауса, басын қорғар.
***
Жалғыз түйе бақырауық,
Жалғыз бала жылауық.
***
Жылайын деген бала әкесінің сақалымен ойнайды.
***
Бала – ананың бауыр еті.
***
Бала қадірін балалы болғанда білерсің.
***
Балалы үй базар,
Баласыз үй қу мазар.
***
Бала – бауыр етің.
***
Балаға пышақ бермесең бір жылар,
Берсең екі жылар.
***
Ат болатын тай саяққа үйір,
А қонаққа үйір.
***
Ат болатын құлынның,
Бауыры жазық келер.
А ң,
Маңдайы жазық келер.
***
Отыз ұлым болса да орны басқа.
***
Немере етін жеп, сүйегін берер.
***
Бас екеу болмай,
Мал екеу болмас.
***
Сүйгенін шұнағым дейді.
***
Сұлу, сұлу емес,
Сүйген сұлу.
***
Көш жүре түзеледі.
***
Жылы – жылы сөйлесең,
Жылан інінен шығады.
***
Жақсы әйел жаман еркекті ер қылады,
Жаман еркек жақсы әйелді жер қылады.
***
Жақсы таз басын жасырмайды,
Жақсы әйел асын жасырмайды.
***
Қалған көңіл шыққан жанмен семіреді.
***
Шын жыласа соқыр көзден жас шығады.
***
Қайғысыз қара суға семіреді.
***
Аталастың аты озғанша,
Ауылдастың тайы озсын.
Қарға тамырды қазақпыз.
Сұраса келе қарын бөле болып шығамыз.
Өз жұрттың - күншіл,
Нағашы жұрттың – сыншыл,
Қайың жұрттың міншіл келеді.
Қартың болса, жазып қойған хатпен тең.
Немере етін жеп, сүйегін қалдырады.
Өз балаңды өскенше бағасың,
Немереңді өлгенше бағасың.
Объяснение: