1955 жылдың 12 ақпанында КСРО-ның Жоғарғы Кеңесі ақылдаса келе, континенталды балистикалық зымыранды сынақтан өткізуге бел буды."Байқоңыр" ғарыш айлағын Қазақстанда тұрғызу туралы шешім қабылдады. 1957 жылдан бері "Байқоңыр" әлемдегі тұңғыш және көлемді айлақ болып келеді. 1957 жылдың 4 қазанында Ресей мемлекеті орбитаға алғашқы жасанды жер серігін ұшырды (Спутник-1). Ол орбитада 1957 жылдың 4 қазаны мен 1958 жылдың 4 қаңтары аралығында, яғни 92 күн болды. Осы аралықта Жерді 1400 рет айналып шығуға үлгерді. Әрбір айналымға 100 минуттай уақыт кетті. Осыдан кейін жер серігі Жер атмосферасында жанып кетті. Ғарышқа ұшқан ең алғашқы тіршілік иесі - Лайка атты ит еді. Ит 1957 жылдың 3 қарашасында Мәскеу уақытымен таңғы алты жарымда Кеңес Одағының "Спутник-2" атты кемесімен ғарышқа аттандырылды. Лайканың жасы - 2-де, салмағы - 6 келі болған. Сол кездегі басылымдар оның орбитада бір апта болып, қалыпты түрде тамағын ішіп, ұйықтап, үргенін жазған болатын. Ал шын мәнінде Лайка ұшырылған соң, 5-6 сағаттан соң өліп қалған. Кабинадағы температура біртіндеп көтеріліп, ақырында Лайканың денесі қызып, өртеніп кетті. Мұнан кейін, 1960 жылдың 20 тамызында Белка және Стрелка атты иттер ұшты. Бұл екеуі ғарыштан жер бетіне аман-есен оралған ең алғашқы тіршілік иелері болып есептеледі. Олар жер бетіне оралған соң, аттары аңызға айналып, сапардан ешқандай жамандық көрмей, баяғыша өмір сүре берді. Тіпті бірнеше айдан кейін Стрелка дүниеге алты дені сау күшіктерді алып келді. Осы бір сәтті сапардан кейін мамандарда нық сенім пайда болып, а ғарышты бағындыруға дайындыққа кірісіп кетті.
✔жақ – 1) челюсть; щека; 2) сторона; 3) лицо (лингвистический термин) ; 4) лук (оружие) ;
✔ жас – 1) слеза; слезный; 2) молодой, юный; малолетний, маленький, малый; 3) свежий, нележалый; 4) годы, лета (при определении возраста) ; 5) юность, молодые годы;
✔ жастық – 1) подушка и 2) молодость, юность;
✔ қас – 1) бровь; 2) лука седла; 3) враг; неприятель; враждебный; недружелюбный;
✔ көк – 1) небо, небосвод; создатель; 2) синий, голубой, сизый; сивый, серый (о шерсти; оперении; масти лошади) ; зеленый, незрелый (о растениях) ; синева, синь; зелень, молодая трава; овощи; 3) тесьма из сыромятной кожи для скрепления кереге; звено в кереге, которое скреплено тесьмой.
✔түс – 1) сон, сновидение; 2) полдень, обед; 3) цвет, оттенок; масть; вид, внешность; 4) потомство одногорбого верблюда-самца и двугорбой верблюдицы; 5) косогор.
Синонимдер:
✔ адал, ақ жүрек – чистый, годный;
✔ жау, дұшпан, қас – враг, неприятель;
✔ қария, қарт, данышпан – старец, мудрец;
✔ селдір, сирек – редкий, редко;
✔ табыс, кіріс – заработок, доход, прибыль;
✔ тәмамдады, аяқтады, бітірді – закончился.