1) Септеу
Атау септік:оқушы,мектеп.
Ілік септік:оқушының,мектептің.
Барыс септік:оқушыға,мектепке.
Табыс септік:оқушыны,мектепті.
Шығыс септік:оқушыдан,мектептен.
Жатыс септік:оқушыда,мектепте.
Көмектес септік:оқушымен,мектеппен.
2) Жіктеу
Жекеше:
І жақ:Мен шәкіртпін,ұстазбын.
ІІ жақ:Сен шәкіртсің,ұстазсың.
Сыпайы түрде:Сіз шәкіртсіз,ұстассыз.
ІІІ жақ:Ол шәкірт,ұстаз.
Көпше:
І жақ:Біз шәкіртпіз,ұстазбыз.
ІІ жақ:Сендер шәкіртсіңдер,ұстазсыңдар.
Сыпайы түрде:Сіздер шәкіртсіздер,ұстазсыздар.
ІІІ жақ:Олар шәкірт,ұстаз.
3) Тәуелдеу
Жекеше:
І жақ:Менің сабағым,қаламым.
ІІ жақ:Сенің сабағың,қаламың.
Сыпайы түрде:Сіздің сабағыңыз,қаламыңыз.
ІІІ жақ:Оның сабағы,қаламы.
Көпше:
І жақ:Біздің сабағымыз,қаламымыз.
ІІ жақ:Сендердің сабақтарың,қаламдарың.
Сыпайы түрде: Сіздердің сабақтарыңыз,қаламдарыңыз.
ІІІ жақ:Олардың сабақтары,қаламдары.
бастысы, жиі саяхаттайтын адам жолсапар барысында әртүрлі
жағдайларға тап болады, өзі үшін жаңалық ашады. Соның нәтижесінде оның тез
шешім қыбылдап, әрекет ету қабілеті арта бастайды.
Шетелде жүріп, сол елдің тілін білсеңіз жақсы, білмеген жағдайда іздеген
жеріңізді табу үшін жол сұрағанда ымдап болса да түсіндіру керек болады. Бұл
да сіздің коммуникациялық, адаммен қарым-қатынас орнату, тез тілтабысу
қасиетіңізді дамытады.
Жаңа ортаға оңай бейімделу әр саяхатшыға тән. Сонымен қатар,
дүниетанымы, жалпы таным көкжиегі үнемі дамып отырады. Бұрын біржақты
ойлап келген адам әртүрлі ортаны, мәдениетті, тәрбиені, өмірге көзқарасты көріп,
өзгеріп, қай мәселеге болмасын жан-жақты қарап үйренеді.
Саяхат кезінде табиғаттың түрлі ғажайыптары кездеседі: биік таулар, терең
мұхиттар, ұшы-қиыры жоқ дала. Осының бәрі адамзаттың табиғаттың бір бөлігі