Жас жігіт тек зарлаумен болады.Ол ақшаны қалай еңбекпен табатынын білмейбі.Сондықтан байларға ақша тегіннен түседі деген ой қалыптасқан.Ол ешнəрсе істеместен,ешқандай жетістікке,табысқа жете алмайды.Қол қусырудан еш пайда жоқ,тек өзіне хиян.Ал қарт кісі болса сен ең бай адамсын көзің ашады.Ол егерде сенің қол-аяғың болса,бұл табысқа жете аласың деп сендіреді. Саған бірдене мүшенді ақшаға айырбастаса десе сен келіспейсін.Себебі денсаулық-біздің ең бірінші байлығымыз.Ал біз осы байлығымызды пайдалана отырып,мол табысқа жете аламыз .
Суды сапырма-менің ойымша суды шөмішпен сапыруға болмайды.
Суды ластама-менің ойымша суды таза ұстау керек.
Құдыққа түкірме-менің ойымша құдықтан өзің су ішесің сондықтан түкірме.
Менің ойымша - бұл тыйым сөздердің астарында үлкен мағына жатыр. Қазақ халқында «судың да сұрауы бар» деген мақал бар. Су — Жаратқан иеміздің жан иесіне жер бетінде тіршілік етуі, өмір сүруі, қам-қарекетін жасауы үшін тартқан сыйы. Оны қадірлеп, ықтияттап, бағасын түсініп, орнымен қолданып әрі аялай білуіміз керек.
Жынның басшысы Самандун Сүлейменге мың жүйрік тұлпар ұстап беріпті. Сүлеймен оның қызметіне риза болып:
– Не сұрайсың? – дейді. Самандун:
– Өзен-көлді ежелден мекен етуші едік. Оны бізден тартып алып, оны адам ұрпағына бердің. Бізге мекенімізді қайтар! – деп сұрайды. Сүлеймен:
– Дегенің болсын. Бірақ түнде пайдаланасың. Күндіз а ң игілігінде, – дейді. Содан жын-жыбыр түнде өзен-көлді аралап, сайран құрады екен. Бір күні бір жігіт үйінде ішерге суы болмай, түнде өзенге барады. Барса, жындар су бермейді. Жігіт Сүлейменнің сарайына барып, болған жайды айтып береді. Сүлеймен жігітке бір дұға жазып береді де, Самандунға сәлем айтады:
– Суға барғанда мынаны оқы, Самандуннің есіне сал, – дейді. Жігіт суға барып дұғаны оқиды. Дұғасы мынадай екен: «Су иесі – Сүлеймен, су алуға рұқсат ет». Оны естігенде Самандуннің барлық жынға:
– Бұл жердің шын егесі – Сүлеймен патша. Су беріңдер, – дейді. Содан бастап адамдар түнде су алғысы келсе: «Су иесі – Сүлеймен, су алуға рұқсат ет», – деп сұрайды екен.
Қазақ арасында «түнде суға барма, суға түспе» деген ырым осыдан қалыпты.
Объяснение:
«Верный» *ден жандаралдар бұйрық қылды
Құйрығы бұйрығының тіпті зілді
.«Отыз бір — он тоғызды алад» деген
Суық хабар халықты бұлқындырды.
Жылады сорлы халық малын айтып
,«Кеткен соң қолдан шығып келмес қайтып»
, —Дейді де еңірейді, егіледі
,Қайғының күндіз-түні күйін тартып
.«Верный»дың қадам баспай қаласына,
Кемпір, шал жылап жатыр баласына.
Ешбір ем табылмады іздесе де,
Халықтың жүректегі жарасына.
Пристов келіп қалды бала сұрап,
Ел жатыр бермейміз деп қойдай шулап,
«Қырсаң да баламызды бермейміз» — деп,
Тайсалмай әке-шеше жатыр сулап.
Пристов ашуланды «аламыз» деп,
(Жігіттер тұр: «бармаймыз, қаламыз» деп)
.«Егерде бұл түріңді өзгертпесең,
Басыңа бір ойранды саламыз» деп.
Ел-ел боп жыйылды кеп әрбір сайға,
Ал әлеумет, қараңдар мына жайға,
Сеңдей болып соғылып толқындады
«Бір сая бола ма — деп — шыбын жанға?
»Жыйылды бозбалалар бір кезекте
,«Қарғалы» деген тасқын бір өзенге
,Пристов кетті — «еріксіз аламын» деп,
Көресің бұл істі деп кезегінде.
Бәрін де ол пристов жаттап алды,
Басшыларын қағазға хаттап алды
,Аттандырып бұл елге солдаттарын,
Басты-басты кісіні саптап алды
.Күн ыстық қайнап тұрған сарша тамыз
,Жанында қан, малында қалмай маңыз
,Оразаның күні еді сол уақытта,
Бұл күнде оразаны не қыламыз
!Суында Қарғалының ауыз ашты