Шоқан Шыңғысұлы Уәлиханов (шын есімі Мұхаммед Қанафияқазақтың ұлы ғалымы, XIX ғасырдың екінші жартысында Қазақстанда туған демократтық, ағартушылық мәдениеттің тұңғыш өкілдерінің бірі, шығыстанушы, тарихшы, фольклоршы, этнограф, географ, ағартушы. Әжесі бала күнінде «Шоқаным» деп еркелетіп айтуымен, «Шоқан» аталып кеткен.
Шоқан 1835 жылдың қараша айында Құсмұрын бекетінде қазіргі Қостанай облысы Сарыкөл ауданындағы Күнтимес ордасында (қыстауында) атақты аға сұлтан Шыңғыс Уәлиханов отбасында дүниеге келген.Қайтыс болған кезі 10 сәуір 1865 жылы.Көшентоған,жетісу жерінде
20 ғасырдағы Ұлы Отан соғысының есімі, оның кейіпкерлері, біз 70 жылдан астам уақыт бойы сақтап келеміз. Біз оны балалар мен немерелерге беріп, бір фактіні, тегімізді жоғалтпауға тырысамыз. Бұл іс-шараның әр отбасына қатты әсер етті, көптеген әкелер, ағалар, күйеулер ешқашан қайтып келмеді. Бүгінгі күні әскери мұрағат қызметкерлерінің ерен еңбегі, жауынгерлердің мазарларын іздеуге бос уақытын арнаған еріктілердің арқасында олар туралы ақпараттар таба аламыз. Мұны қалай істеуге болады, Ұлы Отан соғысының қатысушысын фамилия бойынша қалай табуға болады, оның марапаттары, әскери атақтары, өлген жері туралы ақпарат? Біз осындай маңызды тақырыпты назардан өткізе алмадық, іздейміз және іздейтін адамдарға көмектесе аламыз деп үміттенеміз