«Қазақстан» ұлттық арнасының бір кезде көрермендер қызыға тамашалаған, жазушы Жұмабай Шаштайұлы жүргізген «Үзеңгі жолдас» бағдарламасы болды. Сұхбат түріндегі телетуындыға небір жақсы мен жайсаңдар шақырылып, мәнді де мағыналы әңгімелерді шертетін. Сондағы бір эпизодты еске алсақ: жүргізуші өзіне қарама-қарсы жайғасқан партизан-жазушы, Халық қаһарманы Қасым Қайсеновке ұлтымыздың аты аңызға айнылған перзенті Бауыржан Момышұлы жөніндегі сұрақты қояды. Жауаптан тосылмаған тарланбоз: «Сендердің Әзілхан Нұршайықов деген жазушыларың бар ғой. Сол Баукең ауруханада жатқанда, көңілін сұрай барған Қасым Қайсенов дәрігерлер кіргізбеген соң қоршауды бұзып кіріпті деп жазыпты. Ондай уақиға мүлде болмаған» деген еді «Ақиқат пен аңыз» кітабындағы бір үзіндіні жаңғыртып.
Бұдан шығатын қорытынды – көркем шығармада жазылғанды тарихи факт ретінде қабылдауға болмайды. Және тарихи тақырыпқа қалам тербеген жазушыны жазғаныңның арасына жалғандық қостың деп жазғырудың да жөні жоқ. Көркем шығарма – ғылыми дәйектелген дүние емес. Оны жазған қаламгерге қойылатын басты талап – көркемдік пен оқырманның санасын сілкіндіру, жүрегін жандыру. Осы үш талапқа жауап берген туындыға ғана төрт аяғын тең басқан деген теңеуді қиюға болады.
Десек те, нақты өмірде болған тұлғалар жайлы жазылған шығармадағы уақиғалар желісі тұтасымен ойдан құрастырылған деп те айтуға келмейді. Онда да ақиқаттан алшақ кетпейтін тұстар молынан кездеседі.
Мұндай ойға бізді бейсенбі күні Бейбітшілік және келісім сарайында құрсаулы заманда жеті жүз жылдық тарихымызды тірілткен көрнекті жазушы Ілияс Есенберлиннің 100 жылдығына орай өткізіліп, Қазақ хандығының 550 жылдығына арналған «Көркем шығармадағы тарихи шындық» атты жиын жетеледі. Халықаралық Түркі академиясы ұйытқы болған шарада еліміздің қабырғалы қаламгерлері мен тарлан тарихшылары бір үстелдің басына жиналып, толғағы жеткен тақырыпты жан-жақты қаузады. Басқосудың тізгінін ұстаған академия президенті Дархан Қыдырәлі айтқандай, бұған Қой жылының қарсаңында халықаралық ұйымның жұмысымен танысқан Мемлекеттік хатшы Гүлшара Әбдіқалықованың қолдауы серпін берді. Жиын барысында не айтылды, қандай мәселелер көтерілді? Оны төменде келтірілген пікірлерден білесіздер.
.
Менің үйім
Біз қаламыздың орталығында төрт бөлмелі үйде тұрамыз. Үйіміз тоғыз қабатты үйдің үшінші қабатында орналасқан. Үйіміздің бөлмелері кең. Қарындасым екеуміздің әрқайсымызда өз жатын бөлмелеріміз бар. Жақында ата – анам үйге жөндеу жұмыстарын жасап, ас үй мен қонақ бөлмесін біріктірген болатын. Барлығымыздың ойымызша бұл өте ыңғайлы, әрі қонақ бөлмесі де кеңейіп қалды.
Үйіміздің ауласы да өте керемет – үлкен кісілер демалып, көлеңкеде отыратын ыңғайлы орындықтар, кішкене балалар ойнайтын ойын алаңы да бар. Ауланы осы қалпында ұстап тұру үшін көктем келісімен көршілер бірігіп, есік алдында сенбілік өткіземіз, себебі ауламыздың тазалығы өзімізге жақсы.
Үйдің орналасқан жері де өте ыңғайлы, қаланың орталығы болғандықтан кез – келген бағытқа қоғамдық транспорт жүреді. Үйіміздің дәл жанында ірі сауда орталығы, аурухана, мектеп, кітапхана, түрлі банктер мен кішігірім дүкендер орналасқан. Мектеп жақын болғандықтан мектепке он минут ішінде жаяу барамын.