Ауа райының өзгеруі денсаулыққа әсер ете ме? тақырыбына диалог құрастыру.
Дәрігер: Сәлеметсіз бе, қандай шағымыңыз бар?
Емделуші: Қайырлы таң, дәрігер мырза! Кеше түстен бері өзімді жайсыз сезініп, басым ауырып, қан қысымым жоғарылап кетті. Түнде де дұрыс ұйықтай алмай, таң атысымен қабылдауыңызға келіп отырған жайым бар. Кеше ауа райы да бұзылып, жайсызданып кетті ғой. Осы ауа райының өзгеруі денсаулыққа әсер ете ме?
Дәрігер: Жеңіңізді түріп жіберіңізші. Қан қысымыңызды тексеріп көрейін. Жалпы ауа райы мен климат әрбір адамның денсаулығы мен өмір сүру жағдайына үздіксіз әсер етіп отыратын табиғи фактор болып табылады. Ауа райы мен климат жағдайларының адам денсаулығына әсері Гиппократ заманынан белгілі болған. Сол уақыттарда өзінде ақ, көптеген аурулардың пайда болуын, ағымы мен салдарын климат және ауа райымен байланыстырған. (...) Қан қысымыңыз бен жүрек қағысыңыз жоғарылап тұр.
Емделуші: Енді не істесем болады? Емдік шараларын қолдануым керек пе?
Дәрігер: Иә, қазір жас ерекшелігіңізге байланысты қабылдайтын әрі қан қысымын түсіретін дәрі жазып беремін. Ол дәріні әлеуметтік дәріханадан тегін алып, нұсқаулыққа сай пайдаланып, екі күннен кейін тағы да бір тексерілуге келіңіз. Үйде жағдайыңызды бақылап тұрыңыз, себебі қазіргі уақытта миокард инфарктісі, мида қан айналымының жедел бұзылыстары, гипертониялық криз секілді аурулардың дамуында, сонымен қатар, кейбір дені сау адамдардың денсаулығының нашарлауында, климат пен ауа райы жағдайларының рөлі жөнінде дауласуға жатпайтын көптеген ғылыми фактілер жиналған.
Зима – суровое время, особенно в северных широтах нашего полушария. Ее календарное время известно, но часто бывает, что первые признаки зимы приходят значительно раньше. Слякотная ноябрьская погода сменяется декабрьскими морозами, сковывающими водоемы, одевающие землю в пушистое снежное одеяло. День становится коротким, а ночи томительно тянутся в ожидании первого лучика солнца.Самый короткий день приходится на период Зимнего солнцестояния. Это 21 декабря в ночь на 22. Самый короткий день и самая длинная ночь. С этого времени начинается обратный отчет и дневное время увеличивается, сокращая ночное.Облака снижаются ниже, становятся тяжелыми, серыми от переполненной влаги. В них нет легкости и кучности, они застилают все зимнее небо, наполняя воздух запахом влаги и свежести. Именно они приносят обильные снегопады, покрывающие землю метровыми сугробами.Снег – это зимние осадки. Зимой они плотным покрывалом покрывают все вокруг, создавая своеобразный микроклимат растениям и мелким животным пережить суровые холода. Чем ниже температура воздуха, тем рыхлее становится снежный настил, он жестче хрустит под ногами и колется при прикосновении к нему.В безветренную погоду снег падает большими снежинками, с увеличением интенсивности снег превращается в Метель – самое грозное зимнее явление природы. Она возникает при появлении первого порыва ветра. Он поднимает снежный покров и несет его, увлекая за собой. В природе различают верховую и низовую метель в зависимости от перераспределения воздушных масс. Как правило, сильные метели случаются в середине зимы, в самый пик сезонных температур. Именно от этого явления природы зависит формирование снежного ландшафта: разнесенный ветром снег принимает причудливые формы сугробов.Частый попутчик зимней погоды – Гололедица. Это ледяная корка, которая образуется на любой поверхности после резкого перепада температур. Мокрый снег, дождь перед сильным морозом могут спровоцировать ее появление. Как правило, именно гололедица сковывает всю площадь мелких ручьев, других источников влаги, поэтому для ее появления необязательно должен пойти дождь.Если зимой стоят суровые продолжительные морозы, они сковывают самые глубокие водоемы, которые промерзают на очень приличные глубины, так начинается Ледостав, парализующий судоходство. Лед тронется только при сильном потеплении, когда лучи солнца начнут прогревать его твердь.Морозы относятся к опасным явлениям природы. Они могут устанавливаться на долгое время, если в округе властвует зимний антициклон. Как правило, аномальные морозы – явление редкое. Отклонение от привычной нормы происходит не везде и не всегда. Низкие температуры могут принести значительный ущерб сельскому хозяйству и спровоцировать появление чрезвычайной ситуации, поэтому все коммунальные службы зимой находятся в состоянии боевой готовности.Еще один непременный атрибут зимы – Сосулька – кусок льда конусообразной формы, который свисает с какой-либо плоскости. Днем солнце прогревает снег, он начинает таять и подтекать, а ночью мороз усиливается, все вокруг замерзает. Масса сосульки растет по мере таяния снега, потом она обрушивается от собственного веса и рассыпается от столкновения с землей.Именно с таяния сосулек начинается плавный Переход к весне, когда температура воздуха постепенно поднимается, дни становятся длиннее, а Морозные узоры исчезают, просачиваясь талой водой в прогретую землю.
Таза ауа — тіршілік кепілі Адам әрекеті тек жер бетіндегі суды ғана емес ауаны да ластап келеді. Күн сайын өнеркәсіп орындары ауаға орасан зор улы газ және оларға қоса өте майда бөлшектерден тұратын қоспаларды шығарып жатады. Олар ауамен бірге адам мен жануарлардың денесіне сіңеді жене жер бетіне шөгеді. Кейде оларды жел алғашқы шыққан орнына мындаған километр жерге айдап апарады. Міне сондықтан да газ немесе қатты зат түрінде бөлініп шығатын заттардан ауаны қорғау адам денсаулығы үшін де, тіршілік үшін де үлкен мән алады. Осы уақытта ауаға улы қосындыларды жібермеу, а ң алдында тұрған үлкен проблемалардың бірі. Ауаның әр түрлі жолмен былғануы атмосферада бірте-бірте түпкілікті мутагенді өзгерістср тудыратыны анықталып отыр. Мысалы, қалалардың үстін, 2000—2500 м биіктік көлемінде, әр түрлі газдар мен ұсақ бөлшектерден тұратын қарақошқыл (не тұман екені, не бұлт екені белгісіз) түтін басып тұрады.
Ауа райының өзгеруі денсаулыққа әсер ете ме? тақырыбына диалог құрастыру.
Дәрігер: Сәлеметсіз бе, қандай шағымыңыз бар?
Емделуші: Қайырлы таң, дәрігер мырза! Кеше түстен бері өзімді жайсыз сезініп, басым ауырып, қан қысымым жоғарылап кетті. Түнде де дұрыс ұйықтай алмай, таң атысымен қабылдауыңызға келіп отырған жайым бар. Кеше ауа райы да бұзылып, жайсызданып кетті ғой. Осы ауа райының өзгеруі денсаулыққа әсер ете ме?
Дәрігер: Жеңіңізді түріп жіберіңізші. Қан қысымыңызды тексеріп көрейін. Жалпы ауа райы мен климат әрбір адамның денсаулығы мен өмір сүру жағдайына үздіксіз әсер етіп отыратын табиғи фактор болып табылады. Ауа райы мен климат жағдайларының адам денсаулығына әсері Гиппократ заманынан белгілі болған. Сол уақыттарда өзінде ақ, көптеген аурулардың пайда болуын, ағымы мен салдарын климат және ауа райымен байланыстырған. (...) Қан қысымыңыз бен жүрек қағысыңыз жоғарылап тұр.
Емделуші: Енді не істесем болады? Емдік шараларын қолдануым керек пе?
Дәрігер: Иә, қазір жас ерекшелігіңізге байланысты қабылдайтын әрі қан қысымын түсіретін дәрі жазып беремін. Ол дәріні әлеуметтік дәріханадан тегін алып, нұсқаулыққа сай пайдаланып, екі күннен кейін тағы да бір тексерілуге келіңіз. Үйде жағдайыңызды бақылап тұрыңыз, себебі қазіргі уақытта миокард инфарктісі, мида қан айналымының жедел бұзылыстары, гипертониялық криз секілді аурулардың дамуында, сонымен қатар, кейбір дені сау адамдардың денсаулығының нашарлауында, климат пен ауа райы жағдайларының рөлі жөнінде дауласуға жатпайтын көптеген ғылыми фактілер жиналған.
Емделуші: Жақсы, көп рахмет, дәрігер мырза.
Дәрігер: Сау болыңыз, ауырмаңыз.