Шахмат - ақыл - ойды жетілдіруші ойын түрі. Шахмат сөзі парсы тілінен аударғанда "шах" - патша, "мат" - өлді дегенді білдіреді. Әлемдегі ең кең таралған ойындардың бірі саналады. Бұл спорт түрінің отаны - Үндістан.
Шахмат ойыны екі ойыншы арасында шахмат тақтасында ойналады. Ойын адамның ақыл - ойы мен, алғырлығын, зеректігін арттырады. Себебі ойын бастау үшін ойыншыда 20 түрлі тәсіл болады, ал қарсыласы 400 - ге жуық айла - тәсілмен төтеп бере алады. Шахмат - байыппен ойналатын ойын түрі.
Осы ойын түрінен демалыс күні мектебімізде жарыс ұйымдастырылған болатын. Бұл жарысқа мектеп үйірмесіне қатысушы оқушылармен қатар шахмат ойынын ойнау білетін кез - келген оқушы қатыса алды. Мен де өз бағымды сынап көруге бел буып, қатысып көрдім. Қарсыласым өзімнен екі сынып жоғары оқитын бала болды. Бірнеше жылдан бері шахмат үйірмесіне қатысып жүрген секілді, ойнаған уақытта өте байыпты, әрбір қадамын алдын - ала ойластырып отырды. Шынымды айтсам, маған қарсыласыма төтеп беру оңайға түскен жоқ. Ойын ортасына дейін жеңіске жете алатнымы күмәнім болды. Дегенмен салқынқандылық сақтап, ойынның аяғына дейін өз қобалжуымды көрсетпеуге тырыстым. Сонымен эндшпильге келгенде өзімнің күшіме сеніп, ақырында қарсыласыма "шах" және "мат" беріп, жеңіске жеттім.
Спорт әрқашан ажырамас бөлігі салауатты өмір салтын адамзат. Менің ойымша, ол бізге қолдау денесі мықты, белсенді және дене бітімі. Ол сондай-ақ жасайды және біздің жеке басын дисциплинированной, ұйымдасқан және оптимистік. Бақытымызға орай, спорт танымал болып отыр. Адамдардың көпшілігі тренажер залы аптасына бірнеше рет, олар қызығады жүгіре, ойын футбол, хоккей, волейбол, баскетбол немесе теннисті. Өте көптеген жиі барады бассейндер, шаңғы базалары мен мұз айдындары. Біздің мектепте жиі өткізіледі, спорттық конкурстар, олимпиадалар. Аптасына үш рет бізде сабақ-дене шынықтыру.Жақында біздің қалада өткізу туралы шешім қабылдады спорттық олимпиадаға бүкіл отбасы үшін. Сонда сен келесің де, отбасымен және соревнуешься басқа. Онда көптеген әр түрлі конкурстар өткізілді. Мысалы: "Кім жылдам?, "Кім ловчее"?,"Кім күшті?" "Кім алысқа кинет доп", сондай-ақ "Садим картоп". "Садим картоп" бізге отделялось шағын алаңда ямками. Анам тиіс қашуға және бөлшектеп салып отыруға картопты да тазартылып, бірнеше шұңқырлар, ал әкем жинап, оған. Онда сондай-ақ, жолақ кедергілер. Я пришла байқауға ата-аналарымен. Біз 1 орынға ие болды. Бізге барлық выдали алтын медаль.
Баласыз отбасы өмір сүріпті.Олар Сарыарқа даласындағы ауылда тұрыпты.Ауылда батырдан басқа , бәрі болды.Содан бір отбасыда нәресте дүниеге келеді, ол жәй ғана туылған жоқ , ол алтын сақалмен туылыпты.Батырдың атын Толағай деп қойыпты.Ол күн сайын емес , сағат сайын өсті.4 жылда нағыз батыр болды.Бір кезде ауылда құрғақшылық басталады , ол хабар Толағайға да жетеді.Сол кезде Толағай басшыдан көмек сұрауды жөн көреді.Басшы : Біз далада тұрамыз , бізде жаңбырды тоқтататын тау жоқ.Сосын Толағай тауға барады.Ол ұзақ жүрді.Ол тауға жетіп , ең жас , кішкентай тауды алады.Ол бірнеше күн жол жүреді.Әлсізденіп жәймен жүреді. Мүлде әлі қалмаған соң Толағайды тау езіп қояды.Осыдан Толағай таудың астында ұйықтап жатыр деген аңыз тараған.
Шахмат ойыны туралы.
Шахмат - ақыл - ойды жетілдіруші ойын түрі. Шахмат сөзі парсы тілінен аударғанда "шах" - патша, "мат" - өлді дегенді білдіреді. Әлемдегі ең кең таралған ойындардың бірі саналады. Бұл спорт түрінің отаны - Үндістан.
Шахмат ойыны екі ойыншы арасында шахмат тақтасында ойналады. Ойын адамның ақыл - ойы мен, алғырлығын, зеректігін арттырады. Себебі ойын бастау үшін ойыншыда 20 түрлі тәсіл болады, ал қарсыласы 400 - ге жуық айла - тәсілмен төтеп бере алады. Шахмат - байыппен ойналатын ойын түрі.
Осы ойын түрінен демалыс күні мектебімізде жарыс ұйымдастырылған болатын. Бұл жарысқа мектеп үйірмесіне қатысушы оқушылармен қатар шахмат ойынын ойнау білетін кез - келген оқушы қатыса алды. Мен де өз бағымды сынап көруге бел буып, қатысып көрдім. Қарсыласым өзімнен екі сынып жоғары оқитын бала болды. Бірнеше жылдан бері шахмат үйірмесіне қатысып жүрген секілді, ойнаған уақытта өте байыпты, әрбір қадамын алдын - ала ойластырып отырды. Шынымды айтсам, маған қарсыласыма төтеп беру оңайға түскен жоқ. Ойын ортасына дейін жеңіске жете алатнымы күмәнім болды. Дегенмен салқынқандылық сақтап, ойынның аяғына дейін өз қобалжуымды көрсетпеуге тырыстым. Сонымен эндшпильге келгенде өзімнің күшіме сеніп, ақырында қарсыласыма "шах" және "мат" беріп, жеңіске жеттім.