-Сәлем Маржан ! -Сәлем Нұрасыл -Нұрасыл,сен жол ережесін білесің бе ? -Ия,мен білемін.Біз жақында осы тақырыпты өттік -Сен маған ережесін түсіндіре аласың ба ? -Әрине.Мысалға сен жолдан өтейін деп жатсың.Жасыл жанса көліктер жүру керек деген сөз -Түсінікті, ал қызыл жанса шы ? -Қызыл жанса сен асықпай жолдан өтсең болады -Көп-көп рахмет мен енді білетін боламын -Оқасы жоқ.Маржан,сен екі жаққа да қарау керексің.Соны ұмытпа -Жарайды.
Әрбір туылысымен табиғи құқықтарға ие. Олар халықаралық қоғаммен адам құқықығы туралы Декларацияда бекітілген. Таң каларлығы, адамдарға оны түсініп, бекіту үшін толық жүз керек болды. Олар өте қарапайым және анық еді. Мен ойлаймын егер барлық адам өзінің және өзгенің құқығын сыйлайтын болса, жер бетінде қайғы, көз жасы, әділетсіздік азайар еді деп. Бірінші және басты құқығы адамның өмір сүруге құқықтылығы. Ол барлығы үшін киелі болуы керек. Сондай-ақ өз өмірін жай ғана өткізуге емес, оны лайықты өткізуге құқықты. Ешкім оны моральдық тұрғыда да күш көрсетіп те қорламауы керек. Ұрмауы, қорқытпауы, ешнәрсеге еріксіз итермелеуі. Адам өзіне лайықты өмір сүруге, бостандыққа құқықты. Сондықтан ол өз еркімен өзіне ұнаған оқуды оқуына, жұмысты таңдауына, сүюге құқықты. Сол сияқты әркімге жеке меншігіне құқығы бар. Адам табиғаты сондай, біз барлығымыз өзімідікі болғанын қалаймыз: үй, автокөлік тағы басқалардың. Бұларды бізден алып алуға ешкімнің құқы жоқ. Адам құқығын мемлекет және оның заңдары қорғауы керек. Бірақ, көбіне адамдарға өздерін мемлекеттен және оның басшыларынан қорғау керек болады. Осыдан жетпіс жыл бұрын біздің елде армияға барғысы келмеген балаларды атты. Сол уақытта Европада денсаулығы нашар әйелдерге "ұлттың тазалығы"үшін бала тууға тиым салынды. Өте жақсы, ол уақыттар өттті, адамзат ақылдырақ болды. Бірақ, адам құқығы толығымен сақталады деп айтуға болмайды, біздің елде де. Бай, ауқатты адамдардың құқығы кеңдеу, жай халықтыкінен. Мен жеке басым , әрбір адам өзі құқығы мен бостандығы сақталуын бақылауы керек деп санаймын. Әрине, оны дәлелдеумен. Және, ең бастысы, басқалардың құқығын өз құқығыңнан кем көрмей сыйлау. Сонда біздің мемлекетіміз құқықты мемлекет бола алады.
Менің сыныпта ең жақын дос құрбым болатын. Екеуміз 1-ші сыныптан бері дос болдық. 8-ші сыныпта сыныбымызға жаңадан бір қыз келді. Содан бері менің дос құрбым сол қызбен дос болып кетті. Мен құрбыма сұрақ қойсам жақтырмай әрең жауап беретін, тіпті жауап бермейді де. Мен ол қызға қатты бауыр басып қалыппын.( Өткенде менің бұрынғы құрбым құрбысымен ұрсысып қалыпты, содан кейін сабақтан соң бірге қайтып, сабақта бірге отыратын болдық. Ара-қатынасымыз жақсарып кетті. Мен болды татуластық деп ойлап журген едім. Ал ол қыз өзінің құрбысынан кешірім сұрап, менімен қайта сөйлеспей кетті.
-Сәлем Нұрасыл
-Нұрасыл,сен жол ережесін білесің бе ?
-Ия,мен білемін.Біз жақында осы тақырыпты өттік
-Сен маған ережесін түсіндіре аласың ба ?
-Әрине.Мысалға сен жолдан өтейін деп жатсың.Жасыл жанса көліктер жүру керек деген сөз
-Түсінікті, ал қызыл жанса шы ?
-Қызыл жанса сен асықпай жолдан өтсең болады
-Көп-көп рахмет мен енді білетін боламын
-Оқасы жоқ.Маржан,сен екі жаққа да қарау керексің.Соны ұмытпа
-Жарайды.