Дыбыс үндестігі Түбір мен қосымшаның жігіндегі, сөз бен сөздің арасындағы дауысты және дауыссыз дыбыстардың көршілес дауыссыз дыбыстарға ілгерінді-кейінді ықпал етіп өзгертуін дыбыс үндестігі (ассимиляция) дейді. Қазақ тілінде дыбыс үндестігінің үш түрі бар: ілгерінді ықпал, кейінді ықпал және тоғыспалы ықпал. ІЛГЕРІНДІ ЫҚПАЛ Сөз ішінде немесе сөздер аралығында алғашқы дыбыстың өзінен кейінгі дыбысқа әсерін тигізіп тұруын ілгерінді ықпал дейміз. а) Сөздің соңғы дыбысы дауысты, я үнді, я ұяң дауыссыз дыбыстардың бірі болса, дауыссыздан басталатын қосымшаның бірінші дыбысы не үнді, не ұяң болады. Мысалы: бала-лар (бала-дар не бала-тар емес), күздік (күз-тік емес), қар-лы (қар-ды, қар-ты емес). ә) Сөздің соңғы дыбысы қатаң болса, не сөз б, в, г, д дыбыстарының біріне аяқталса, оған қатаң дыбыстан басталатын қосымша жалғанады. Мысалы: от-пен (от-бен я от-мен емес), космос-қа (космос-ға я космос-да емес), Ленинград-қа (Ленинград-ға емес). б) Біріккен сөздердің, сөз тіркесінің алғашқы сыңары қатаң болып, соңғы сыңары ұяңнан басталса да ол қатаңға айналады, бірақ жазғанда түбірі сақталады. Мысалы: айтылуы: жазылуы: Қоныспек Қонысбек Тыныспек Тынысбек тас пер тас бер в) Біріккен сөздердін, сөз тіркесінің алғашқы сыңары дауыстыға, я үндіге, я ұяңға аяқталып, екінші сыңары қатаң дыбыстан басталса, айтылуда қатаң дыбыс ұяңданып естіледі, бірақ жазғанда түбірі сақталады. Мысалы: айтылуы: жазылуы: Жаңағорған Жаңақорған кім гелді? кім келді? КЕЙІНДІ ЫҚПАЛ Сөз ішінде немесе сөздер аралығында кейінгі дыбыстың өзінен бұрынғы дыбысқа әсер етіп өзгертуін кейінді ықпал дейміз. Сөздің соңғы дыбысы қатаң п, қ, к болып, жалғанатын қосымша дауыстыдан басталса, олар ұяң сыңарларына (п-б, к-г, қ-ғ болып) айналады, кейде п дыбысы у-ға айналады. Мысалы:- күрек — күрегі, доп — добы, тарақ — тарағы, тап — таба, тауып — (тапып емес). Кейінді ықпалдың жазуда ескерілмейтін түрі де бар: а) Сөздің соңғы дыбысы н болса, жалғанатын қосымшалар қ, ғ, г, б, п дыбыстарынан басталғанда, н өзгеріп ң не м болып айтылады, бірақ жазғанда түбірі сақталады. Осылайша дауыссыздардың үндесуі біріккен сөздер мен сөз тіркестерінің арасыңца да болады. Мысалы: айтылуы: жазылуы: Жампейіс Жанпейіс Ермағамбет Ермағанбет ә) Түбірдің соңғы с, з дыбыстарының бірі ш дыбысының алдынан келсе, олар айтылуда ш дыбысы болып естіледі. Мысалы: айтылуы: жазылуы: ашшы асшы колхошшы колхозшы б) Түбірдің соңгы дыбысы з болып, одан кейін с, ж дыбыстарының бірі келсе, з дыбысы с дыбысына не ж дыбысына айналады. Мысалы:айтылуы:жазылуы түс салтұз сал жассажазса божжігітбозжігіт ТОҒЫСПАЛЫ ЫҚПАЛ. Сөз тіркестерінің, біріккен сөз сыңарларының аралығындагы көршілес дыбыстардың бір-біріне қатар ілгерінді де, кейінді де әсер етіп, екеуінің де басқа дыбысқа ауысуын тоғыспалы ықпал дейміз. Бірақ жазуда бұл дыбыстық өзгеріс ескерілмейді. Мысалы: айтылуы: жазылуы: Дошшан Досжан
Действие происходит весной, в имении помещицы любови андреевны раневской. когда начинает вишневый сад, который в необозримом будущем планируется продать за долги. людмила андреевна и ее дочь анна на протяжении пяти лет жили за границей, в париже. мужа у раневской нет, он погиб от алкоголизма. в данном имении на протяжении этого времени жил брат раневской гаев со своей дочерью варей. денег у любови андреевны практически не было. во всем этом виновата была ее беспечность отношение к деньгам и ее последний возлюбленный, который обворовал, а затем и вовсе бросил. брат и его дочь встречали раневскую и анну на станции. дома их ждала горничная дуняша и купец лопахин. они активно обсуждали судьбу владения. купец лопахин предлагал раневскому разбить имеющую землю на наделы и отдать в аренду дачникам. но тот сопротивлялся с ссылаясь на то,что земля засажена вишневым садом. гай оставшись наедине с варей пытался разрешить сложившуюся ситуацию. он предложил своим родственникам к зажиточной тетки в ярославль и попросить у нее денег. племянница его успокоилась, ведь дядя решила их проблемы. двадцать второго аавгуста-деь торгов. в этот вечер в имении проводился . раневская ждала брата ведь он должен был деньги от тетки из ярославля. и вот он появился пятнадцать тысяч. этих денег не хватало, чтобы выкупить имения. приобрел это имение купец лопахин и его аж распирала радость, ведь владение достались ему. любови андреевны рыдала об утерянном саде, дочь успокаивала ее, говоря, что будет другой сад и другое имение. потом все начинают разъезжаться
Я(имя)из (города). я учусь в седьмом классе. моя школа хорошая, но иногда она мне кажется немного скучной и утомительной из-за большого количества . поэтому мне хотелось бы изменить кое-что. если бы я была директором школы, я бы отменила - я думаю, что это напрасная трата времени. затем, я бы сделала длиннее перемены между уроками. я бы также улучшила меню в школьной столовой - большая часть еды просто отвратительная. думаю, школьникам нужно больше салатов, овощей, и фруктов. следующий шаг - школьные каникулы. летние каникулы достаточно длинные, но я бы удлинила осенние, зимние и весенние каникулы, чтобы позволить школьникам проводить больше времени вне дома или путешествуя. мой любимый предмет в школе - биология, поэтому в моей идеальной школе я бы хотела иметь этот предмет каждый день. хорошо было бы иметь больше практических занятий, разных исследований или проектов. спортивные, и музыкальные занятия, изобразительное искусство следует сделать основными предметами и преподаватели должны быть дружелюбными, веселыми и опытными. следовательно, их работа должна хорошо оплачиваться. в расписание школы моей мечты я бы включила больше экскурсий и путешествий. я думаю важно путешествовать со своими одноклассниками и делиться впечатлениями.
