Есімді сөз тіркестері[1] — сөз тіркесінің басыңқы сыңары есім сөз болып келетін түрі. Мұндай сөз тіркесінің ұйытқы сөздері (басыңқылары), негізінен, зат есім және сын есім, сан есім сияқты есім сөздер болады да, бағыныңқы сыңарлардың қызметін есім сөздердің бірі немесе етістіктің есімше түрі атқарады: “қалың тоғай”, “жақсының сөзі”, “екінің бірі”, “оқылған кітап”.
Есімді сөз тіркестерінің сыңарлары қабыса, матаса, меңгеріле байланысады. Байланысу формаларының бір-бірінен елеулі айырмашылықтары болуымен бірге, байланысудың бір формасының да өз ішінде ерекшеліктері болады.
Қабыса байланысқан есімді сөз тіркестері, зат есім мен зат есімнің тіркестері түрінде (“алтын сақина”, “темір пеш”, “бір үйір жылқы”, “бір үзім нан”, “қалта сағат”), сын есім мен зат есімнің тіркесі түрінде (“жақсы дос”, “сұлу әйел”, “ақ қағаз”, “аласа бойлы азамат”, “ат жақты жігіт”), сан есім мен зат есімнің тіркесі түрінде (“оныншы сынып”, “отыз студент”, “он шақты қой”, “бес-алты дәптер”), есімше мен зат есімнің тіркесі түрінде (“көрінген тау”, “сөйлейтін адам”, “орылған шөп”), есімдік пен зат есімнің тіркесі түрінде (“мына үй”, “ана жол”, “нешінші пәтер?”, “барлық халық”, “өз еңбегі”), үстеу мен зат есімдердің тіркесі түрінде (“қазір осында”, “бүгін көңілді”, “әлі тып-тыныш”) кездеседі.
Матаса байланысқан есімді сөз тіркестері байланысудың табиғатына сай ілік септігіндегі сөз бен тәуелдік жалғаулы сөздің тіркесі болып шығады (“қораның шатыры”, “құстың сұлуы”, “отыздың екеуі”, “менің әкем”).
Меңгеріле байланысқанда басыңқы мен бағыныңқы сыңарлардың септік (іліктен басқа) жалғаулары арқылы тіркеске түсетіні белгілі (“жанға бай”, “жақсылыққа үйір”, “сенімен тұстас”, “сайлауға әзірлік”). Осының барлығынан да сын, сапа, меншіктілік сияқты синтаксистік мағыналар туындап отырады.
Объяснение:
во правильный отве ☝️☝️☝️☝️
Сразу за селом, в окружении густого сосняка, раскинулся пруд. Он небольшой, но чрезвычайно чистый и прохладный. Когда светит солнце, в нем отражаются тысячи солнечных блесток, прям, слепят глаза. Одинокие вербы, которые стоят вблизи, купают свои длинные жёлто-зеленоватые коси в кристальной воде. Пруд богат рыбой. Наши односельчане рано, когда легкий туман еще висит над водой, начинают "охотиться" на рыбу. Так и слышишь, как то здесь, то там хлопает по воде хвост окуня или серебряной плотвы.
По берегам пруда кое-где растут заросли камыша. Они образовывают также подобия островов посереди пруда. Именно там прячутся днем от детского шума дикие утята. Лишь иногда выплывают они погулять на чистую воду в сопровождении мамы-утки. Смешно смотреть, как они, быстрые и пушистые, упорно гребут лапками, будто гоняясь один за другим.
Вечером, когда солнце садится за горизонт, последние лучи освещают все вокруг. И пруд, и сосны, и камыш будто заливает ярко-красный свет. Все приобретает нереальные формы и цвета. Это - увлекательное, фантастическое зрелище. Солнце в последний раз, осмотрев землю, прощается с ней до следующего утра. Все, затаив дыхание, погружается в фиолетово-синий мрак. Наступает ночь.
Я хочу стать как Илья Илин. Он сильный, красивый и умный парень. Когда я выросту я буду поднимать штангу. И буду участвовать в Олемпияде.