Ғылыми жұмыста кхмер аңыздары кхмерлердің жалпы халық ауыз әдебиетінің ішінде көркемірек болып табылатыны талданған. Антикалық және түрік аңыздарымен кхмер аңыздарына салыстырмалы талдау жасағанда дәстүрлі түрде 3 топқа жіктеледі: космогониялық, топонимиялық, этиологиялық.
Зерттеудің мақсаты: кхмер аңыздарының басқа халықтың аңыздарымен ортақ және айқын қасиеттерін анықтау; аңыздың даму деңгейіне қоршаған ортаның, дәуірдің және басқада жағдайлардың әсерін анықтау болып табылады. Зерттеу жұмыстары барысында автор "аңыз", "миф" сияқты ұғымдарға сүйенеді де, келесідей тұжырымға келеді, яғни жоғарыда атап өткен ұғымдарды талқылау әр кезде түсінік бере алмайды: аңыз немесе миф ұғымы әр халықтың ауыз әдебиетімен шартталған, белгілі бір халық ауыз әдебиетінің шығармасын солай атауға құқылы.
Кхмер аңыздарын антикалық және түрік аңыздарымен салыстыра келе, шығарма авторы әр халықтың аңыздары мен кхмер аңыздарының тақырыптарнының ортақтығы мен айқын оқиға желісінің әркеттестігі мен ықпалы жайлы жазады. Әсіресе Камбоджияның қазіргі уақыттағы қолданыстағы қала, елді-мекен, өзен, көл аттарының топонимикалық аңыздары атап өтілуі қайран қалдырады, бұл кхмер аңыздарының бірегейлгіне куә болып табылады. Бұл аңыздардың ғалымдармен толыққанды зерттелмеуі, бүгінгі ұрпақтта кхмер аңыздары жайлы ақпараттың болмауы (сауалнама нәтижесі арқылы расталған) және олардың өздерінің тілдік кешенінде сақталуы, халық ауыз әдебиеті жайлы білімді тереңдетуге септігін тигізу мүмкіндігі бұл жұмысты қазіргі уақытта өзекті етеді.
осы аптада бурабай ұлттық саябағында өткен «жер – біздің ортақ үйіміз» хіі республикалық экологиялық байқау-пленэрінің жеңімпаздары анықталды. дәстүрге айналған бұл байқау елімізде «шеврон» компаниясының қолдауымен 2002 жылдан бастап өткізіліп келеді. соңғы бес жыл бойына жоба операторы қазақстан ұлттық юнеско клубтары федерациясы.
үкімет және жұртшылықпен байланыс жөніндегі департамент директоры еркін зікібаевтың айтуынша: «әлемнің алдыңғы қатарлы энергетикалық компанияларының бірі саналатын «шеврон» біз жұмыс істейтін сол елдердің жергілікті халықтың әлеуетін ға ерекше көңіл бөледі. «жер – біздің ортақ үйіміз» байқау-пленэрі ға өз шеберліктерін ға және біздің еліміздің әр түкпірінен келген мен жасөспірімдерге өзі теңдестерімен араласуға мүмкіндік береді. бұл жобадағы біздің мақсатымыз – жас дарындыларға жол көрсету, ал таңдауды олар өздері жасамақ. ең маңыздысы, олар жан-тәнімен суретші болып қалғаны».
жобаға 12-16 жас аралығындағы мамандандырылған көркемөнер мектептерінің дарынды мен тәрбиеленушілері қатысты. байқау еліміздің 14 облысын, сонымен қатар алматы мен астана қалаларын қамтыды. үміткерлер арасынан аймақтық турдың нәтижелері бойынша 50 жеңімпаз таңдап алынды. олар бір аптада өздерінің кәсіби шеберліктерін жетілдіруімен қатар бурабайда ұмытылмас күндерін өткізді.
биылғы жылғы байқау «қазақстанның аңызға айналған табиғаты» тақырыбын қамтыды. бағдарлама көптеген шеберлік-сыныптар мен пленэрлерден құралды. атап айтсақ, декоративті панно бойынша шеберлік-сынып, жапырақтардан абстракция, тастағы миниатюра, бөлектау тауының үстіртіндегі, абылай ханның ең көркем ордасы мен шортанды тылсым көлінінің орнындағы пленэрлер. бағдарлама шеңберінде бурабай ұлттық саябағының көз тартарлық жерлеріне саяхат жасау да болды. бұл жылғы байқаудың ерекше өзгешелігі жас суретшілерді бейнелеу мен қатар фото өнеріне де оқыту болды. осы жылы жобаны қазақстан республикасы тұңғыш президенті – ұлт көшбасы қоры, астана қаласының әкімдігі, бурабай ауданының әкімдігі, «бурабай» ұлттық саябағы, суретшілер одағы, қазақстандық лапландия қолдады. байқауда қазылар алқасының төрағасы – қр тұңғыш президенті – ұлт көшбасы қорының атқарушы директоры сағындық нұрақанов болды. жыл сайынғы байқау-пленэрдің мақсаты – экологиялық мәселелермен таныстыру. ұйымдастырушылар ға жалпы және экологиялық мәдениет, отансүйгіштік және еліміздің қоршаған ортасын, табиғи және мәдени байлығын, сонымен қатар жер планетасының жалпы экожүйесін қорғау үшін азаматтық жауапкершілікке дағдыландыруға тырысады.
Әуезовтің әдеби-мемориалдық музейі, Алматы қаласында (Төлебаев кешесі, 185- үй). 1963 ж. 28 қарашада жазушы (1951-61 ж.) соңғы 10 жыл бойы тұрған үйде ашылды. Музей ұлы жазушының мұрасын жинақтап, насихаттау, шығармашылық өмір жолы мен қоғамдық қызметін, әдебиет саласындағы ізденістерін жан-жақты тану бағытында ғылыми-зерттеу жұмыстарын жүргізеді. Музейдегі экспонаттар 11 залға орналастырылған. М. Әуезовтің есімімен біте қайнасып астасып жатқан, оның ғылыми және әдеби ізденістерінің негізгі жемісі болып табылатын қазақтың ұлы ақыны Абай Құнанбаевтың өмірі мен шығармашылығы - музей экспозициясының өзекті тақырыптарының бірі. Абайдың әдеби мұрасын бейнелейтін экспонаттардың қатарында ақын шығармаларының Мүрсейіт көшіріп жазған қолжазбасы мен библиогр. сирек кездесетін басылым - 1909 ж. С.-Петербургте жарық керген шығармалар жинағы сияқты баға жетпес аса құнды тарихи туындылар бар. Музейде Абайдың алғашқы шығармалары, оның қазақ, орыс және басқа бауырлас халықтар тілдеріндегі басылымдары мен дүниежүзі халықтарының тілдеріне аударылған жинақтары қойылған. «Абай жолы» эпопеясына арналған бөлімде шығарманың бауырлас халықтар және араб, ағылшын, неміс, француз, чех, словак, венгр, румын, поляк, болгар, моңғол, Вьетнам тілдеріндегі аудармалары орналастырылып, әлемдік әдебиет пен өнер қайраткерлерінің ойшыл-ақынның шығармашылығы жайлы келелі пікірлері мен ой толғаулары келтірілген. Ұлы ақынның мұрасын жан-жақты, терең зерттеуде, қазақ әдебиеті тарихи салаларының бірі - абайтанудың негізін салушы М. Әуезовтің педогогикалық және ғылыми қызметіне арналған бөлімнің ғылыми-танымдық маңызы зор. Бөлімде Абайдың шығармашылық талантын ашып көрсететін Әуезовтің ғылыми-зерттеу еңбектеріне (монографиялық мақалалар жинағы, оқулықтың арнайы тараулары т. б.) ерекше мән берілген. Әуезовтің ұлы ақын мұрасын оқып-үйренетін абайтанудың арнайы курсы мен абайтанудың арнайы семинар сабақтарын ұйымдастырушы көрнекті педагог, абайтанудың бірегей білгірі ретінде бейнесі сомдалған. «Абай жолы» эпопеясының жазылу жайына арналған бөлімде Абайдың отбасымен түскен фотосуретінің түпнұсқасы, балаларының және Семей өңіріне жер аударылып келген орыс достарының суреттері, Абайдың П. Д. Лобановскийдің салған портреті, ақынның өмірі туралы Әуезов жазып алған естеліктері, архивтік деректер, түрлі тарихи құжаттар кеңінен көрсетілген. Бөлімдегі суретшілер Е. М. Сидоркин, Л. А. Ильина, Қ. Қ. Қожықов Т. б. «Абай жолы» эпопеясына салған суреттері Абай тақырыбын байыта түседі. «М. Әуезов және театр өнері» бөлімінде Абай бейнесінің драма театрындағы «Абай» пьесасы мен «Абай жолы» роман-эпопеясынан композиция, «Абай әндері» көркем фильмі мен опера сахнасындағы көріністері қойылған және композиторлар А. Қ. Жұбанов пен Л. А. Хамидидің «Абай» операсындағы Абайдың муз. тұлғасын қалыптастыру жайлы естеліктері сақталған. Абай тақырыбы - Әуезовтің жеке архивінің аса маңызды құрамдас бөлігі. Музей қорында «Абай жолы» эпопеясы қолжазбасының барлық түпнұсқасы, шығарманың жазылу барысында енгізілген қосымшалар мен өзгертулер, түрлі нұсқалары және абайтану саласындағы күрделі мәселелерді шешуге арналған ғылыми-зерттеу жұмыстарының қолжазбалары түгелдей дерлік жинақталған. Абайдың өмірі мен шығармашылығын зерттеуде музей қорындағы магнитофон та жазып алынған ақын замандастарының естеліктері мен түрлі әдеби және архивтік деректер баға жетпес құнды экспонаттар болып табылады. Музейдің киноархивіндегі деректі «Мұхтар аға» фильмі көрермендерді «Абай жолы» эпопеясының жазылу жайымен таныстырады. Фильмде Абайдың өмірі мен шығармашылығына қатысты бірқатар мәселелер талқыланып, көрермендердің ұлы ақын туралы танымын байыта түседі.[1]