Кітапхана — мәдени-ағартушылық мекеме. Кітапхана ба з шығармаларын жинау, сақтау, насихаттаумен, оқырмандарға ба з шығармаларын берумен, мәдени-ағарту және ғылыми-көпшілік жұмыстарын ұйымдастырумен шұғылданады. Кітапхана атқаратын міндетіне, кітап қорының құрамына және жұмыс әдісіне қарай екіге бөлінеді: а) көпшілік; ә) ғылыми және арнаулы.
Көпшілік кітапхана — оқырманға қоғамдық-саяси, кәсіптік, жалпы білім беретін басылымдарды ұсынады. Ғылыми және арнаулы кітапханалар ғылым салалары мен белгілі бір ұйымдарға (мекемелер, оқу орындары, т.б.) қызмет етеді. Кітапханалар жазба ескерткіштердің қоғамдық қоймасы ретінде ерте заманда пайда болған.[1] Біздің заманымыздан бұрынғы 7-ғасырдың ортасында Ассирия патшасы Ашурбанипалдың сарайында қыш тақталарға жазылған жазбалар жинағы сақталған. Көне кітапханалардың ішінде Александрия кітапханасы әлемге әйгілі. 9 — 11-ғасырларда Бұхара, Самарқанд, Отырар, Үргеніш, Мерв қалалары ғылыми және әдеби кітап қорларымен аты шықты. Ұлы ғұлама әл-Фарабидің туған қаласы Отырарда Александриядан кейінгі әлемдегі екінші ең ірі кітапхана болған деп есептеледі. Қазіргі уақытта Қазақстан Республикасында барлығы 11300 кітапхана (2003) жұмыс істейді.[2]
Алтын ұяң — Отан қымбат, Құт-берекең — атаң қымбат, Аймалайтын — анаң қымбат, Асқар тауың — әкең қымбат (Қазыбек би). Бұлбұл гүлзарын сүйеді, Адал адам Отанын сүйеді. Жауда қалған бұлбұлдан Отанға кайтқан ит артық. Орағың өткір болса, қарың талмайды, Отаның берік болса, жауың алмайды. Отан елдің анасы, Ел ердің анасы. Отан қадіріне жетпеген өз қадіріне жетпейді. Отан от басынан басталады. Отан оттан да ыстық, жалыны бар шоқтан да ыстық. Отансыз адам — ормансыз бұлбұл. Отансыздың оты жанбайды. Отан үшін еңбек етсең халқыңның сүйген ұлы боласың. Отан үшін күрес — ерге тиген үлес. Отан үшін отқа түс — күймейсің, Арың үшін алыссаң — өлмейсің. Отанын сатқан оңбас. Отанын сүйген: отқа жанбайды, суға батпайды. Отаның тыныш — сен тыныш.
