«Менің досым» тақырыбына диалог құрастыру.
Еркебұлан: Аға, «достық деген не?» сұрағына жауап беруге көмектесіңізші? Мектепте шығарма жазуды тапсырып еді...
Аспандияр: Достық дегеніміз - адамды ерекше қанаттандыра білетін, қуанышты үдетіп, кайғыны азайтатын қарым-қатынас түрі. Өмірде адал дос табу, достық қарым-қатынастарды сақтай білу өте маңызды.
Еркебұлан: Неліктен дос - адам жанының айнасы тәрізді деп айтады?
Аспандияр: Себебі адам өзі қандай болса, дәл сондай жанына жақын жанды іздейді. Ойы, арман-тілегі, мақсат, ең бастысы өмірдегі құндылығы бір адамдардың шынайы дос болып, өмір бойы араларынан қыл өтпейді.
Еркебұлан: Сіздің ең жақын досыңыздың есімі кім және қанша уақыттан бері жолдас болып жүрсіздер?
Аспандияр: Менің ең жақын жолдасымның есімі – Данияр, екеуміз балабақшадан бері, міне он төрт жылдан астам уақыт дос болып келеміз.
Еркебұлан: Қандай керемет! Ал сіздің досыңыз қандай адам?
Аспандияр: Данияр екеуміз осы уақытқа дейін еш ренжісіп көрмеппіз, себебі менің құрбымның мінезі сабырлы, байсалды, бәрін ақылмен шешуге тырысады, ашуға жол бермейді. Бірақ бір ренжіген соң қатты ренжиді. Үйінде бауырларына қамқор, ата - анасына көмекші. Өмірде осындай, Данияр сияқты досым бар мен бақыттымын. Өмірде дос таңдаудан жаңылмадым деп есептеймін.
Еркебұлан: Аға, менің де сіздей адал досым болса екен!
Зат есімнің талдау сызбасы (схема разбора существительного)
1. Құрамына қарай: түбір, жұрнақ, жалғау (по строению: корень,суффикс, окончание)
2. Тұлғасына қарай (по образованию)
а) негізгі түбір (непроизводный корень)
б)туынды түбір (производный корень)
3. Құрылысына қарай: дара, күрделі (по составу: простые, сложные)
4. Лексикалық мағынасы (лексическое значение)
5. Грамматикалық мағынасы (грамматическое значение):
а) жалпы грамматикалық мағына (общее грамматическое значение)
б) категориялық грамматикалық мағына (значение категории)
в) қатыстық грамматикалық мағына (значение относительности)
6. Сұрағы (вопрос)
7. Мағынасына қарай (по значению)
а) жалпы, жалқы (нарицательное, собственное)
б) жанды, жансыз (одушевленное, неодушевленное)
в) деректі, дерексіз (фактическое, абстрактное)
Объяснение:
