Бізді қоршаған орта: жан-ануарлар мен өсімдіктер, Жер мен Ай, Күн мен алыстағы жұлдыздар - осылардың барлығы да табиғат деген ауқымды ұғымды білдіреді. Атамыз қазақ қашанда адам мен табиғат ұғымы егіз деп санаған, себебі адам да табиғаттың ажырамас бір бөлігі. Сондықтан халқымызда «Жер-Ана» деген егіз үғым қалыптаскан. Жерді өз Анасындай, Анасын Күндей қастерлеу Ата қостаған салтымыз. «Жер шоқтығы - Көкшетау», «Жер жаннаты - Жетісу» деп, бабаларымыз туған жерге, табиғатқа деген ыстық махаббатын білдірген. Сондықтан осындай баға жетпес байлық табиғатты аялау - біздің міндетіміз.
Мен табиғат анаға хат жазар болсам, ең әуелі табиғатты көз тоймас әсем сұлулығы мен бізге оң әсер ететін пайдасын ескере отырып, рахметімді айтар едім. Оны өа басым қалай қастерлеп, қолымнан келгенше күтім жасайтынымды айтушы едім. Сонымен қатар, осы тіршілік көзін ластап, салдыр - салақ қараған адамдар үшін қынжылып, кешірім сұраушы едім. Демек, біздің әрбір басқан қадамымыз, әрбір істеген ісіміз табиғатқа байланыты болғандықтан, оның біздің өмірімізде ерекше орын алуы сөзсіз. Бірақ, адамзаттың кейбір істері табиғатқа кері әсер етуде. Оның кері әсері біздің денсаулығымызға да зиян келтіреді. Табиғатты қорғау- табиғатты аялау әр адамның міндеті. Үлкен- кіші әрдайым оны таза ұстап, құрмет тұту қажет. Оның бізге қаншалықты қажет екені баршамызға мәлім.
Талай ақын - жыршы ағаларымыз табиғатты өлең жырларына арқау етіп, жырлап өткен. Солардың біреуімен өз ойымды тәмамдағым келеді:
Табиғатта сезімде, құлақта бар,
Ренжітсең қайғырып жылап та алар.
Аяласаң жаныңа шуақ тамар,
Қажығанда бойыңа қуат тамар. - демек менің құрметті құрдастарым табиғатты аялайық! Қолымыздан келгенше келер ұрпаққа табиғаттың әсемдігін сақтап қалайық!
1. Папа бағдаршам деген ол не? - Балам, бағдаршам ол, жарықпен адамдарға, көліктерге, пойыздарға белгі беріп, қозғалысты реттейтін құрылғы болып есептеледі. 2. Ол бізге не үшін қажет? - Ол бізге жолда кептеліс болмау, көп адамдардың өмірін сақтап қалу, апаттардан сақтау үшін өте қажетті құрылғы. 3. Аке оның неше көзі бар? - Оның үш көзі бар. Қызыл, сары, жасыл түсті. 4. Қызыл түс нені білдіреді? -Қызыл түс бізге тоқта деген мағынаны білдіреді. 5. Ал сары түсші? -Сары түс бізге дайындал деген мағынаны білдіреді. 6. Жасыл түсі нені білдіреді? - Ол жүр, жүруге болады деген мағынаны білдіреді. 7. Аке жолда бағдаршам болмаса, үлкен жолдан қалай өту керек? -Жолға дұрыстап қарау керек, бірінші сол жақа, сосын оң жақа, көлік жоқ болса өтуге болады. 8. Балам сен бағдаршам не екенін түсіндің бе? - Ия аке, бағдаршам бізді апаттан сақтайтын құрылғы. Оның қызыл, сары, жасыл түсті көздері-тоқта, дайындал,жүр дегені.
Xwdojestvennaya gïmnastïka - vïd sporta, sorevnovanïya jenşçïn v vıpolnenïï pod mwzıkw kombïnacïy ïz gïmnastïçeskïx ï tancevalnıx wprajnenïy s predmetom - lenta, myaç, obrwç, skakalka, bwlava, ï bez nego. Prï Mejdwnarodnoy federacïï gïmnastïkï, FÏJ, v 1963 godw bıla sozdana komïssïya po sportïvno-rïtmïçeskoy gïmnastïke, kotorwyu s 1998 goda pereïmenovalï v «xwdojestvennaya gïmnastïka. Xwdojestvennaya gïmnastïka - ïsklyuçïtelno jenskïy vïd sporta, formïrovalas v teçenïe mnogïx let, a şïrokwyu popwlyarnost naçala prïobretat naçïnaya s 1961 g., kogda na kongresse Mejdwnarodnoy federacïï gïmnastïkï FÏJ, v Ştwtgarte bılo prïnyato reşenïe provodït mejdwnarodnıe sorevnovanïya po xwdojestvennoy gïmnastïke. V 1963 godw prï jenskom texnïçeskom komïtete Mejdwnarodnoy federacïï gïmnastïkï organïzwetsya texnïçeskaya komïssïya xwdojestvennoy gïmnastïke boyınşa. S tex por FÏJ regwlyarno provodït çempïonatı mïra étomw vïdw sporta boyınşa. Sorevnovatelnaya programma vklyuçaet lïçnoe pervenstvo ï mnogobore - çetıre wprajnenïya s predmetamï, ï komandnoe pervenstvo v grwppovıx wprajnenïyax. V programmw Olïmpïyskïx ïgr xwdojestvennaya gïmnastïka vxodït s 1984 goda. Razıgrıvalos lïçnoe pervenstvo v mnogobore - wprajnenïya s obrwçem, myaçom, bwlavamï ï lentoy. so skakalkoy, obrwçem, myaçom ï bwlavamï - 1992 jılı v V 1988 godw v mnogobore vıpolnyalïs wprajnenïya so skakalkoy, obrwçem, bwlavamï ï lentoy. Programma Olïmpïyskïx ïgr 1996 goda rasşïrena za sçet vklyuçenïya pervenstva v grwppovıx wprajnenïyax. Otbor dlya wçastïya v Olïmpïyskïx ïgrax proïzvodïtsya rezwltatam çempïonata mïra, predşestvwyuşçego Olïmpïyskïx ïgr po. S 1998 goda v ïndïvïdwalnoy programme wçastvwyut 24 gïmnastkï, ïz nïx 19 otobranı na çempïonate mïra. Pyat stran, zanyavşïx s 1 po 5-e mesta, delegïrwyut po 2 gïmnastkï - vsego 10. Eşçe 9 gïmnastok - ot stran, kotorıe zanyalï posledwyuşçïe mesta v sorevnovanïyax. 5 ostavşïxsya mest prednaznaçenı dlya lwçşïx predstavïtelnïc pyatï kontïnentov. Grwppovıe wprajnenïya - 8 komand, zanyavşïx s 1 po 8-e mesta na çempïonate mïra, plyus dva mesta dlya lwçşïx sbornıx komand ostavşïxsya kontïnentov, ne popavşïx v pervwyu vosmerkw. Çempïonatı xwdojestvennoy gïmnastïke provodyatsya s 1963 jılğı boyınşa Mïra.
Жер-Анаға хат.
Бізді қоршаған орта: жан-ануарлар мен өсімдіктер, Жер мен Ай, Күн мен алыстағы жұлдыздар - осылардың барлығы да табиғат деген ауқымды ұғымды білдіреді. Атамыз қазақ қашанда адам мен табиғат ұғымы егіз деп санаған, себебі адам да табиғаттың ажырамас бір бөлігі. Сондықтан халқымызда «Жер-Ана» деген егіз үғым қалыптаскан. Жерді өз Анасындай, Анасын Күндей қастерлеу Ата қостаған салтымыз. «Жер шоқтығы - Көкшетау», «Жер жаннаты - Жетісу» деп, бабаларымыз туған жерге, табиғатқа деген ыстық махаббатын білдірген. Сондықтан осындай баға жетпес байлық табиғатты аялау - біздің міндетіміз.
Мен табиғат анаға хат жазар болсам, ең әуелі табиғатты көз тоймас әсем сұлулығы мен бізге оң әсер ететін пайдасын ескере отырып, рахметімді айтар едім. Оны өа басым қалай қастерлеп, қолымнан келгенше күтім жасайтынымды айтушы едім. Сонымен қатар, осы тіршілік көзін ластап, салдыр - салақ қараған адамдар үшін қынжылып, кешірім сұраушы едім. Демек, біздің әрбір басқан қадамымыз, әрбір істеген ісіміз табиғатқа байланыты болғандықтан, оның біздің өмірімізде ерекше орын алуы сөзсіз. Бірақ, адамзаттың кейбір істері табиғатқа кері әсер етуде. Оның кері әсері біздің денсаулығымызға да зиян келтіреді. Табиғатты қорғау- табиғатты аялау әр адамның міндеті. Үлкен- кіші әрдайым оны таза ұстап, құрмет тұту қажет. Оның бізге қаншалықты қажет екені баршамызға мәлім.
Талай ақын - жыршы ағаларымыз табиғатты өлең жырларына арқау етіп, жырлап өткен. Солардың біреуімен өз ойымды тәмамдағым келеді:
Табиғатта сезімде, құлақта бар,
Ренжітсең қайғырып жылап та алар.
Аяласаң жаныңа шуақ тамар,
Қажығанда бойыңа қуат тамар. - демек менің құрметті құрдастарым табиғатты аялайық! Қолымыздан келгенше келер ұрпаққа табиғаттың әсемдігін сақтап қалайық!