Өнеркәсіпте сутек метанда конвергенциялау ({\displaystyle CH_{4}+H_{2}O=3H_{2}+CO}{\displaystyle CH_{4}+H_{2}O=3H_{2}+CO}) несмесе суды электролиздеу ({\displaystyle 2H_{2}O=2H_{2}+O_{2}}{\displaystyle 2H_{2}O=2H_{2}+O_{2}}) арқылы ашылады. Мұнай және химия өнеркәсібінде қосымша өнім ретінде сутек бөлінеді. Лабараторияда сутекті сұйытылған тұз ({\displaystyle HCl}{\displaystyle HCl}) немесе күкірт (H2SО4) қышқылдарына мырышпен әсер етіп алады. Дүние жүзінде жылына шамамен 350*109 тонна сутек өндіріледі. Сутек, аммиак, тұз қышқылы, жасанды сұйық отын алуда, майларды гидрогенезациялауда, металдарды сутек-оттек жалынында кесуде, мұнай фракцияларын гидротазалау мен гидрокрекингісінде, тағыда басқа қолданылады. Атом энергетикасында изотоптары маңызды орын алады. Сутекті экологиялық таза орын ретінде қолданудын болашағы зор ({\displaystyle 2H_{2}+O_{2}=2H_{2}O}{\displaystyle 2H_{2}+O_{2}=2H_{2}O}).
Сутектің қолданылуы, оның жанғанда көп жылу бөлінетіндігіне негізделген. Әсіресе экологиялық таза отын ретінде сутектің болашағы зор. Себебі сутек жанғанда түзілетін өнім – су ауаны ластамайды. Әзірше сутекті көп мөлшерде метан мен судан алу қымбатқа түседі. Сутектің тиімдіракета отыны болатыны туралы кезінде Ц.Е.Циолковский де айтқан. Қазіргі кездегі негізгі энергия көзі – табиғи газ , мұнай, таскөмір. Жер қыртысындағы олардың қоры да шектеулі. Оның үстіне бұл аталған шикізаттарды пайдалануды сыртқы ортаның ластануына жол беріледі.
Сутегі, немесе сутек, (латынша Hydrogenium; H) – элементтердің периодтық жүйесінің IA тобындағы химиялық элемент, атомдық нөмірі 1, атомдық молекуласы 1,00797.
Объяснение:
Бұл табиғатта таралуы бойынша 9-шы орында тұрған элемент, оның үлесіне жер қыртысының 1,4%-ы тиеді, жер бетінде сутек байланысқан күйде (су, мұнай, тас көмір, т. б.), ал ғарышта 63%-ы болады.
Табиғатта тұрақты екі изотопы 1Н (протий) және 3Н (тритий) кездеседі, жасанды жолмен радиоактивті изотопы 3Н мен өте тұрақсыз 4Н алынған. Сутек - әлемде көп тараған элемент. Массасы бойынша атмосферадағы сутектің мөлшері 3,5 *10 -6% литосфера мен гидросферада – 1% , суда – 11,9%
1) ca+2hcl=cacl+h2
находим массу кальция по формуле W=mвва/mрра=mвва=mрра*W=29.2*0.25=7.3г
находим молярную массу кальция n=7.3/40=0.18моль
V(h)=0.18моль*22.4=4.08л
2) na2o+2hno3=2nano3+h2o
находим массу азотной кислоты как по первой задаче m=315*0.1=31.5г
теперь нам нужно найти избыток и недостаток
n(na2o)=31/62=0.5моль(недост)
n(khno3)=31.5/63=0.5 т.к коэффициент 2 то 0.5*2=1(изб)
ищем по недостатку
m(nano3)=0.5моль*170=85г