Повесть «Тарас Бульба» была написана в XIX веке и повторяла некоторые исторические события. В образе главного героя были представлены самые доблестные качества, присущие истинному казаку. По некоторым данным, изображая этого героя, Н. В. Гоголь использовал реальных казацких атаманов и факты из их жизни. Вся жизнь Тараса Бульбы связана с Запорожской Сечью и вольными казаками, для которых защита родины являлась главной целью. Они не представляли свою жизнь без отстаивания родной земли и православной веры. И главный герой пьесы – не исключение.
Сразу после возвращения сыновей из Киевской академии он решает приобщить их к такой казачьей жизни и сделать из них истинных казаков. По его мнению, одного столичного образования недостаточно для выживания в жизни. Нужна более действенная школа жизни и ее они найдут в Запорожье. Сам он бывалый казак и умелый воин в чине полковника. Его уважают и чтят товарищи за отвагу, преданность и силу воли. Его мечта увидеть те же качества в своих сыновьях. Он хочет всем товарищам показать, каких удалых сыновей он вырастил. Его откровенно радует, когда старший сын Остап на его насмешки по поводу их столичного вида бросается в бой. Для него это показатель смелости, горячности и умения постоять за себя.
1. Назавіце характэрныя рысы творчасці Ядвігіна Ш.
Адказ праілюструйце прыкладамі з прачытанага твора.
2. Пералічыце вобразы-сімвалы, ужытыя ў апавяданні Ядвігіна Ш. «Дуб-дзядуля».
3. Патлумачце алегарычны сэнс твора.
Перакажыце яго ад 3-й асобы, напрыклад, ад імя поля.
4. Ці актуальнае, на вашу думку, апавяданне «Дуб-дзядуля» сёння?
Абгрунтуйце адказ.
5. Уявіце, што вы мастак у выдавецтве. Вам неабходна падрыхтаваць вокладку для кнігі Ядвігіна Ш. «Дуб-дзядуля».
Зрабіце эскіз або апішыце словамі ідэю вокладкі, якая адлюстроўвала б ключавы эпізод твора.
6. Параўнайце апавяданне «Дуб-дзядуля» Ядвігіна Ш. з апавяданнем Якуба Коласа «Крыніца», якое вывучалася ў V класе.
Знайдзіце агульныя і адрозныя рысы.
7. Беларускі даследчык Аляксей Рагуля піша:
«У апавяданні “Дуб-дзядуля” створаны абагульнены вобраз беларускай сацыяльнай прасторы. “Край блакітных азёр” ’яўляецца перш за ўсё краем азёр салёнага поту, горкіх слёз і крыві. Сэнс жыцця новага пакалення заключаецца ў тым, каб адшукаць у глыбінных пластах нацыянальнай душы (культуры) крыніцы жывой вады і напаіць ёй парасткі новага жыцця».
Ці згодны вы з такой інтэрпрэтацыяй апавядання? Чаму?
*8. Абмяркуйце ў групах словы Ядвігіна Ш. з яго «Лістоў з дарогі»:
«Як багацце краю залежыць ад спазнання яго самога, так мінуўшая гісторыя народаў — гэта адкрытая кніга, з каторай можна даведацца аб усіх прычынах развіцця і ўпадку гэтых народаў; па гэтай кнізе — па гэтай вяковай практыцы мы павінны вучыцца, як нам трэба кіравацца ў цяперашнім жыцці, каб будаваць лепшую сабе будучыну».
Ці застанецца правільным гэта выказванне класіка, калі замяніць выраз «мінуўшая гісторыя народаў» на «мастацкая літаратура»? Чаму?
*9. Ці залежыць успрыманне мастацкага твора ад часу яго стварэння і прачытання?
Якія праблемы, узнятыя ў апавяданні «Дуб-дзядуля», актуальныя сёння?
Якія — не?