Халқымның өнегелі дәстүрлері
Қандай халықтың болмасын салт-дәстүрлері сол халықтың мінез – құлқын, қасиеттерін таныта алады. Мысалы: қазақтарға тән бауырмалдық, ақжарқындық, қонақжайлық. Әрине, бұл ерекшеліктер басқа халықтарда да кездеседі. Бірақ бұл қасиеттер әр халықта әр қырынан көрініс береді, сонымен қатар әр ұлт өкілдерінің салт-дәстүріндегі мән-мағынасы мен тәлім-тәрбиесі бір-біріне ұқсап, бірін-бірі толықтырады.
Той – думандарда, жиындар мен мерекелерде орындалатын осы қазақ халқының салт-дәстүрлері оның ұмыт болмағанын паш етеді және тіршілік кәсібіне, наным-сеніміне, өмірге деген көзқарастарына байланысты ұрақтан-ұрпаққа беріле ауысып, өзгеріп, жаңарып отырады. Қазіргі уақыттың өмір ағымына байланысты кейбіреулері түрленіп қана қоймай, жаңадан еніп те жатыр.
Салт-дәстүрлердің ұрпақ тәрбиесіндегі мәні зор. Ол бала тәрбиесіне байланысты, тұрмыс-салт және әлеуметтік-мәдени салт-дәстүрлер болып үш түрге бөлінеді.
Бала тәрбиесіне байланысты әдет-ғұрыптарға: баланың дүниеге келген күнінен бері жүргізілетін тәлім-тәрбиелерінен бастап, есейіп азамат болып кеткенге дейінгі кезеңі кіреді. Мысалы: шілдехана, сүйінші, балаға ат қою, бесікке бөлеу, қырқынан шығару, тілін дамыту, тұсау кесу, атқа мінгізу, сүндет той, тіл ашар, ұл бала мен қыз баланы жанұя болуға, шаруашылыққа, еңбекке, өмірге бейімдеу.
Тұрмыс-салт дәстүріне қазақтың киіз үйі, жиһаздары, ұлттық киімдер мен тағамдарын жатқызамыз.Мал бағу, егіншілік, аңшылық, бағбаншылыққа қатысты кәсіптерге үйретудің тәлімгерлік түрлері халқымыздың дәстүріне сай жүргізіледі. Ұлтымыздың ұлттық сөз өнері, аспаптары, мерекелері, қонақ күту дәстүрі өзге елдерден біздің биік тұрғанымызды көрсетеді. Оның бір дәлелі, баспанасы киіз үйден бастап, оның ішіндегі түрлі тұрмыста қолданылатын заттарын, бұйымдарын, киім-кешектерін шебер жасай білгендігі.
Ата-бабамыздың салт-дәстүрлерін мақтан тұтамын. Қазақта «Алты жыл аш болсаң да, атаңның салтын ұмытпа» деген мақал бар. Осы мақалға сүйене отыра бабамның аманатын сақтаушы ұландардың бірі мен боламын. Елімді, өз туған өлкемді, салт-дәстүрімді шын жүрегіммен сүйемін және әлемге танытқым келеді. Себебі қазағымның асыл қасиеттері жүрегіме қуат, көңіліме мақтаныш береді.
Бүгінгі күні Тәуелсіздігімізді алып, Тәуелсіз мемлекет атанып, өзге елдермен тереземіз тең болып отырған шақта біздер, бүгінгі жас ұрпақ ұлттық құндылықтарымыз бен салт-дәстүрлерімізді заман талабына сай қолданып, ұрпақтан-ұрпаққа аманат етеміз деп сөз береміз.
• «Нет из казаков никого, кто был равным ему в доблести» .
Это мудрый, с большим жизненным опытом казак. Поэтому именно его избирают запорожцы своим атаманом. Он всегда в центре битвы. Ободряет казаков, дает им совет. Однако ошеломлен был Тарас, когда увидел, как его родной сын Андрей убивает казаков-запорожцев. Он ощущает свою огромную вину перед ними, родиной. И никакая сила родительской любви не помешает страшному приговору: «Я тебя породил, я тебя и убью» . Помертвела родительская душа от двойного удара: гибели двух сыновей. Тарас, жизнелюб, веселый, остроумный казак, становится жестоким мстителем. Главные события происходят в Запорожской Сечи. Это вольная республика, в которой живут люди абсолютно свободные, где воспитываются сильные характеры. Замечателен образ главного героя повести -Тараса Бульбы. Человек огромной воли и ума, он карает польских магнатов. Это образ, овеянный легендой, в нем нет ничего эгоистического, и его душа проникнута стремлением – к независимости. Ценя в человеке прежде всего мужество и измену Родине никто не может ни искупить, ни оправдать.
Создавая образ Тараса Бульбы, Н. В. Гоголь не пытается идеализировать его. В нем перемешаны нежность и грубость, великое и малое. Гоголь мечтал о героическом характере. Именно таким является образ Тараса. В нем запечатлены черты русского национального характера. Недаром повесть Гоголя является одной из любимейших книг современных людей. Незабываемыми, трагическими есть последние страницы повести. Горит, пылает над рекой дерево, к которому прикованный поляками Тарас Бульба, и душа его с казаками, к ним обращенные его последние слова. Погиб Тарас Бульба, и несокрушимыми остались его воля, любовь к товарищам и родной земле.