1) 2) (x3)2 + (y+2)2 = 25 R=? O(x;y) x=? y=? (x2)2 + (y1)2 = 4 шеңберінің координаталық осьтерімен қиылысу нүктелерін табыңыз САБАҚ БЛОКТАРЫ ○ І. АҚПАРАТ АЛМАСУ Тақырып жоспары: 1. Шеңбердің теңдеуіне анықтама 2. Координаталар жүйесіндегі шеңбердің теңдеуін шешу үшін қолданылатын формула 3. Центрі бас нүктеде болатын шеңбер теңдеуі Слайдтар: 1 – слайд (титул) 2 – слайд Сабақтың мақсаты 3 – слайд Тақырып жоспары 4 – слайд Шеңбердің теңдеуіне анықтама Егер қисықтың барлық нүктелерінің координаталары қандай да бір теңдеуді қанағаттандырса, онда ол теңдеу осы қисықтың (шеңбердің) теңдеуі деп аталады. Шеңбердің теңдеуін шешу үшін келесі ұғымдарды қолданамыз: 1)Шеңбер 2)Центр 3)Радиус 4)Шеңбердің диаметрі 5)Шеңберге жүргізілген жанама 6)Тікбұрышты координаталар жүйесі 7)Нүктенің тікбұрышты координаталар жүйесіндегі координатасы 5 – слайд Координаталар жүйесіндегі шеңбердің теңдеуін шешу үшін қолданылатын формула Егер AN=R деп алатын болсақ, онда A(a,b) және N(x,y) нүктелерінің арақашықтығын есептеу формуласы бойынша (xa)²+(yb)²=R² 6 – слайд Координаталар жүйесіндегі шеңбердің теңдеуін шешу үшін қолданылатын формула Мысал 1 (x2)²+(y+1)²=9 теңдеуімен берілген шеңбердің радиусын және шеңбердің центрінің координатасын анықтаңыз (x2)²+(y+1)²=9 (xa)²+(yb)²=R² a=2; b=1 R²=9 R=3 7 – слайд Координаталар жүйесіндегі шеңбердің теңдеуін шешу үшін қолданылатын формула Мысал 2 Центрі А(1,4) радиусы 2ге тең болатын шеңбердің теңдеуін құрыңыз (xa)²+(yb)²=R² a=1, b=4, R=2 (x+1)²+(y4)²=2² 8 – слайд Центрі координаталар басы болатын шеңбер теңдеуі Егер A(a,b) центрі координаталар басымен беттесетін болса a=0, b=0 x²+y²=R² 9 – слайд Центрі координаталар басы болатын шеңбер теңдеуі Мысал 3 Центрі O координаталар басында орналасқан радиусы 3ке тең шеңбер теңдеуін құрыңыз. x²+y²=R² R=3 R²=9 x²+y²=9 10 – слайд Центрі координаталар басы болатын шеңбер теңдеуі Мысал4 x²+4x+y²6y3=0 түрінде берілген теңдеуді шеңбердің теңдеуіне келтіріңіз (x²+4x)+(y²6y)3=0 (x²+4x+4)4+(y²6y+9)9=3 (x²+4x+4)+(y²6y+9)=16 (x+2)²+(y3)²=4² ІІ. АЛҒАШҚЫ БЕКІТУ Мына кестені толтыра отырып сабақтың мазмұны бойынша қорытынды шығар. Шеңбердің теңдеуіне анықтама Центрі бас нүктеде болатын шеңбер теңдеуі Қорытынды: ІІІ. ҚҰЗЫРЛЫЛЫҚ ҚАЛЫПТАСТЫРУ Деңгейлік тапсырмалар: І деңгей тапсырмалары 1. Шеңбердің теңдеуінің анықтамасын түсіндіріңіз 2. Шеңбердің центрін сипаттаңыз 3. Шеңбердің радиусын сипаттаңыз 4. Неліктен шеңбердің теңдеуі квадрат түрінде жазылады 5. Радиусы 5см, центрі (2; 3) нүктесінде болған шеңбердің теңдеуін жазыңыз 6. Радиусы 1см, центрі (0; 2) нүктесінде болған шеңбердің теңдеуін жазыңыз 7. Радиусы 1см, центрі координата басы болған шеңбердің теңдеуін жазыңыз ІІ деңгей тапсырмалары 1. (x3)2+(y1)2=1 шеңберінің абсцисса осімен ортақ нүктелері бар ма? Болса ол координаталарды табыңыз 2. Координаталық остерді жанайтын және К(2; 1) нүктесінен өтетін шеңбердің теңдеуін құрыңыз 1. ІІІ деңгей тапсырмалары x2 + y2 + 4x – 18y – 60 = 0
Была пропорция a:b = c: d Составим новую пропорцию: Первый член пропорции а стал на 6 больше, чем второй b . Следовательно: a= b+6 Третий член пропорции с стал на 5 больше , чем четвертый d. Следовательно: c= d + 5 Новая пропорция: (b+6) : b = (d+5) : d при b≠0; d≠0 b(d+5) = d(b+6) bd +5b = bd +6d bd +5b -bd = 6d 5b = 6d b=6d/5 b=1,2d (1) Сумма квадратов всех членов пропорции равна 793: (b+6)² + b² + (d+5)² + d² = 793 b² +12b + 36 +b² + d² + 10d +25 +d² = 793 2b² + 12b + 2d² +10d = 793 -36 - 25 2(b² + 6b + d² + 5d) = 732 |÷2 b² + 6b + d² +5d = 366 (2)
1) 2) (x3)2 + (y+2)2 = 25 R=? O(x;y) x=? y=? (x2)2 + (y1)2 = 4 шеңберінің координаталық осьтерімен қиылысу нүктелерін табыңыз САБАҚ БЛОКТАРЫ ○ І. АҚПАРАТ АЛМАСУ Тақырып жоспары: 1. Шеңбердің теңдеуіне анықтама 2. Координаталар жүйесіндегі шеңбердің теңдеуін шешу үшін қолданылатын формула 3. Центрі бас нүктеде болатын шеңбер теңдеуі Слайдтар: 1 – слайд (титул) 2 – слайд Сабақтың мақсаты 3 – слайд Тақырып жоспары 4 – слайд Шеңбердің теңдеуіне анықтама Егер қисықтың барлық нүктелерінің координаталары қандай да бір теңдеуді қанағаттандырса, онда ол теңдеу осы қисықтың (шеңбердің) теңдеуі деп аталады. Шеңбердің теңдеуін шешу үшін келесі ұғымдарды қолданамыз: 1)Шеңбер 2)Центр 3)Радиус 4)Шеңбердің диаметрі 5)Шеңберге жүргізілген жанама 6)Тікбұрышты координаталар жүйесі 7)Нүктенің тікбұрышты координаталар жүйесіндегі координатасы 5 – слайд Координаталар жүйесіндегі шеңбердің теңдеуін шешу үшін қолданылатын формула Егер AN=R деп алатын болсақ, онда A(a,b) және N(x,y) нүктелерінің арақашықтығын есептеу формуласы бойынша (xa)²+(yb)²=R² 6 – слайд Координаталар жүйесіндегі шеңбердің теңдеуін шешу үшін қолданылатын формула Мысал 1 (x2)²+(y+1)²=9 теңдеуімен берілген шеңбердің радиусын және шеңбердің центрінің координатасын анықтаңыз (x2)²+(y+1)²=9 (xa)²+(yb)²=R² a=2; b=1 R²=9 R=3 7 – слайд Координаталар жүйесіндегі шеңбердің теңдеуін шешу үшін қолданылатын формула Мысал 2 Центрі А(1,4) радиусы 2ге тең болатын шеңбердің теңдеуін құрыңыз (xa)²+(yb)²=R² a=1, b=4, R=2 (x+1)²+(y4)²=2² 8 – слайд Центрі координаталар басы болатын шеңбер теңдеуі Егер A(a,b) центрі координаталар басымен беттесетін болса a=0, b=0 x²+y²=R² 9 – слайд Центрі координаталар басы болатын шеңбер теңдеуі Мысал 3 Центрі O координаталар басында орналасқан радиусы 3ке тең шеңбер теңдеуін құрыңыз. x²+y²=R² R=3 R²=9 x²+y²=9 10 – слайд Центрі координаталар басы болатын шеңбер теңдеуі Мысал4 x²+4x+y²6y3=0 түрінде берілген теңдеуді шеңбердің теңдеуіне келтіріңіз (x²+4x)+(y²6y)3=0 (x²+4x+4)4+(y²6y+9)9=3 (x²+4x+4)+(y²6y+9)=16 (x+2)²+(y3)²=4² ІІ. АЛҒАШҚЫ БЕКІТУ Мына кестені толтыра отырып сабақтың мазмұны бойынша қорытынды шығар. Шеңбердің теңдеуіне анықтама Центрі бас нүктеде болатын шеңбер теңдеуі Қорытынды: ІІІ. ҚҰЗЫРЛЫЛЫҚ ҚАЛЫПТАСТЫРУ Деңгейлік тапсырмалар: І деңгей тапсырмалары 1. Шеңбердің теңдеуінің анықтамасын түсіндіріңіз 2. Шеңбердің центрін сипаттаңыз 3. Шеңбердің радиусын сипаттаңыз 4. Неліктен шеңбердің теңдеуі квадрат түрінде жазылады 5. Радиусы 5см, центрі (2; 3) нүктесінде болған шеңбердің теңдеуін жазыңыз 6. Радиусы 1см, центрі (0; 2) нүктесінде болған шеңбердің теңдеуін жазыңыз 7. Радиусы 1см, центрі координата басы болған шеңбердің теңдеуін жазыңыз ІІ деңгей тапсырмалары 1. (x3)2+(y1)2=1 шеңберінің абсцисса осімен ортақ нүктелері бар ма? Болса ол координаталарды табыңыз 2. Координаталық остерді жанайтын және К(2; 1) нүктесінен өтетін шеңбердің теңдеуін құрыңыз 1. ІІІ деңгей тапсырмалары x2 + y2 + 4x – 18y – 60 = 0
: