Question

1- mashq. Berilgan soʻzlarni guruhlarga ajrating va ularga jo'nalish kelishigi qo'shimchasidan mosini qo'shing.
Barg, chelak, qishloq, pufak, tuman, oʻlka, terak, quloq,
oftob, sochiq, osmon, oʻtloq, kitob, yurak, toshloq, tuzoq,
texnik, olam, inson, qaymoq, kiyik, kaklik, paypoq, nok,
guldon, yostiq, javon.
Namuna:
+ ga
barg
+ ka
ilgak


+ qa
qishloq
Savollar-​

Answer 1

Mashqning maqsadi berilgan so'zlarni guruhlarga ajratib, ularga jo'nalish kelishigini qo'shimchasidan mosini qo'shishdir.

So'zlarni guruhlarga ajratish:

1. Barg, chelak, qishloq, pufak, tuman, o'lka, terak, quloq - Bu so'zlar "qirg'iz" to'plamiga kiradi, ya'ni 8 ta xilmatga ega bo'lgan so'zlar.

2. Oftob, sochiq, osmon, o'tloq, kitob, yurak, toshloq, tuzoq - Bu so'zlar "to'qqiz" to'plamiga kiradi, ya'ni 9 ta xilmatga ega bo'lgan so'zlar.

3. Texnik, olam, inson, qaymoq, kiyik, kaklik, paypoq, nok - Bu so'zlar "sakkiz" to'plamiga kiradi, ya'ni 8 ta xilmatga ega bo'lgan so'zlar.

4. Guldon, yostiq, javon - Bu so'zlar "uch" to'plamiga kiradi, ya'ni 3 ta xilmatga ega bo'lgan so'zlar.

Jo'nalish kelishigini qo'shish:

Jo'nalish kelishigi -ga qo'shiladigan katta harfga o'xshashlik bildirib, so'zning qaysi turdagi guruhga kirishini ko'rsatadi.

Masalan:

+ ga (bu jo'nalish kelishigi yodmintalab "gacha", "gacha" ma'nolarini angeydi)
- barg (barg - barga)
- chelak (chelak - chelakka)
- qishloq (qishloq - qishloqqa)
- pufak (pufak - pufakka)
- tuman (tuman - tumanqa)
- o'lka (o'lka - o'lkaga)
- terak (terak - terakka)
- quloq (quloq - quloqqa)

+ ka (bu jo'nalish kelishigi "ga" bilan bir xil, ammo "yondosh" ma'nolarini anglatadi)
- ilgak (ilgak - ilgakka)

+ qa (bu jo'nalish kelishigi "ga" bilan bir xil, ammo "qarshi" ma'nolarini anglatadi)
- qishloq (qishloq - qishloqqa)

Shu tarzda boshqa so'zlarni ham yangi jo'nalish kelishigiga qo'shib berishingiz mumkin. Masalan:

+ ga (barg)
+ ka (barg)
+ qa (barg)

Ushbu usul bilan mavjud hamda yangi so'zlar bilan jo'nalish kelishigini qo'shib berishingiz mumkin.