1) 2) (x3)2 + (y+2)2 = 25 R=? O(x;y) x=? y=? (x2)2 + (y1)2 = 4 шеңберінің координаталық осьтерімен қиылысу нүктелерін табыңыз САБАҚ БЛОКТАРЫ ○ І. АҚПАРАТ АЛМАСУ Тақырып жоспары: 1. Шеңбердің теңдеуіне анықтама 2. Координаталар жүйесіндегі шеңбердің теңдеуін шешу үшін қолданылатын формула 3. Центрі бас нүктеде болатын шеңбер теңдеуі Слайдтар: 1 – слайд (титул) 2 – слайд Сабақтың мақсаты 3 – слайд Тақырып жоспары 4 – слайд Шеңбердің теңдеуіне анықтама Егер қисықтың барлық нүктелерінің координаталары қандай да бір теңдеуді қанағаттандырса, онда ол теңдеу осы қисықтың (шеңбердің) теңдеуі деп аталады. Шеңбердің теңдеуін шешу үшін келесі ұғымдарды қолданамыз: 1)Шеңбер 2)Центр 3)Радиус 4)Шеңбердің диаметрі 5)Шеңберге жүргізілген жанама 6)Тікбұрышты координаталар жүйесі 7)Нүктенің тікбұрышты координаталар жүйесіндегі координатасы 5 – слайд Координаталар жүйесіндегі шеңбердің теңдеуін шешу үшін қолданылатын формула Егер AN=R деп алатын болсақ, онда A(a,b) және N(x,y) нүктелерінің арақашықтығын есептеу формуласы бойынша (xa)²+(yb)²=R² 6 – слайд Координаталар жүйесіндегі шеңбердің теңдеуін шешу үшін қолданылатын формула Мысал 1 (x2)²+(y+1)²=9 теңдеуімен берілген шеңбердің радиусын және шеңбердің центрінің координатасын анықтаңыз (x2)²+(y+1)²=9 (xa)²+(yb)²=R² a=2; b=1 R²=9 R=3 7 – слайд Координаталар жүйесіндегі шеңбердің теңдеуін шешу үшін қолданылатын формула Мысал 2 Центрі А(1,4) радиусы 2ге тең болатын шеңбердің теңдеуін құрыңыз (xa)²+(yb)²=R² a=1, b=4, R=2 (x+1)²+(y4)²=2² 8 – слайд Центрі координаталар басы болатын шеңбер теңдеуі Егер A(a,b) центрі координаталар басымен беттесетін болса a=0, b=0 x²+y²=R² 9 – слайд Центрі координаталар басы болатын шеңбер теңдеуі Мысал 3 Центрі O координаталар басында орналасқан радиусы 3ке тең шеңбер теңдеуін құрыңыз. x²+y²=R² R=3 R²=9 x²+y²=9 10 – слайд Центрі координаталар басы болатын шеңбер теңдеуі Мысал4 x²+4x+y²6y3=0 түрінде берілген теңдеуді шеңбердің теңдеуіне келтіріңіз (x²+4x)+(y²6y)3=0 (x²+4x+4)4+(y²6y+9)9=3 (x²+4x+4)+(y²6y+9)=16 (x+2)²+(y3)²=4² ІІ. АЛҒАШҚЫ БЕКІТУ Мына кестені толтыра отырып сабақтың мазмұны бойынша қорытынды шығар. Шеңбердің теңдеуіне анықтама Центрі бас нүктеде болатын шеңбер теңдеуі Қорытынды: ІІІ. ҚҰЗЫРЛЫЛЫҚ ҚАЛЫПТАСТЫРУ Деңгейлік тапсырмалар: І деңгей тапсырмалары 1. Шеңбердің теңдеуінің анықтамасын түсіндіріңіз 2. Шеңбердің центрін сипаттаңыз 3. Шеңбердің радиусын сипаттаңыз 4. Неліктен шеңбердің теңдеуі квадрат түрінде жазылады 5. Радиусы 5см, центрі (2; 3) нүктесінде болған шеңбердің теңдеуін жазыңыз 6. Радиусы 1см, центрі (0; 2) нүктесінде болған шеңбердің теңдеуін жазыңыз 7. Радиусы 1см, центрі координата басы болған шеңбердің теңдеуін жазыңыз ІІ деңгей тапсырмалары 1. (x3)2+(y1)2=1 шеңберінің абсцисса осімен ортақ нүктелері бар ма? Болса ол координаталарды табыңыз 2. Координаталық остерді жанайтын және К(2; 1) нүктесінен өтетін шеңбердің теңдеуін құрыңыз 1. ІІІ деңгей тапсырмалары x2 + y2 + 4x – 18y – 60 = 0
:
5х+15+7=3х+36
5х-3х=36-15-7
2х=14
х=14:2
х=7
5(7+3)+7=3(7+12)
57=57
2(а+2)-10=6(3-а)
2а+4-10=18-6а
2а+6а=18+10-4
8а=24
а=24:8
а=3
2(3+2)-10=6(3-3)
0=0
3(2у-1)+6(3у-4)=83+5(у-3)
6у-3+18у-24=83+5у-15
6у+18у-5у=83-15+3+24
19у=95
у=95:19
у=5
3(2×5-1)+6(3×5-4)=83+5(5-3)
3×9+6×11=83+5×2
27+66=83+10
93=93